Samenvatting Hoofdstuk 11 Geschiedenis van het Publiekrecht en van de politiek
14 views 2 purchases
Course
Geschiedenis Van Het Publiekrecht En Politiek
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Dit is een samenvatting van Hoofdstuk 11 Geschiedenis van het Publiekrecht en de politiek gegeven door Georges Martyn en Rik Opsommer. Hierdoor hoef je geen volledige samenvatting te kopen als je een hoofdstuk mist.
H11: De Belgische (partij)politiek
§1. Definitie en ‘wettelijk’ statuut van partijen
Het statuut, definitie van politieke partijen is niet wettelijk geregeld. Grondwettelijk is niets bepaald over hun
vorm of bestaansvoorwaarden
- 1830: waarom was er geen wettelijke regeling?
o Geen traditie: er zijn nog geen partijen (wel facties, gelijkgestemden)
o Een wettelijk keurslijf zou niet passen in de geest van vrijheid van vereniging en
meningsuiting
o Er is minder nood aan partijstructuur
§ De katholieken en liberalen reken op steun van bestaande structuren: Kerk en
Loge
- voordelen van ongeregeld zijn:
o nieuwe ideeën kunnen makkelijk resulteren in nieuwe partijen
o vrijheid qua partijorganisatie
o politieke acties opgezet door partijen zijn moeilijk vervolgbaar
- nadelen van ongeregeld zijn:
o wat doe je met een corrupte partij?
o partij die de democratische rechtsstaat bestrijdt, moeilijk vervolgbaar …
§ enkel Raad van State kan actie nemen i.v.m. financiering en geldkraan dicht
draaien
A. Is een partij een politieke instelling?
- Belgische juristen zijn het hier niet over eens
- Cass. 2003 in verband met de zaak Vlaams Blok;
o neen, het is slechts een “medium” voor de werking van de politieke instelling
o noch politieke instelling, noch politieke partij worden gedefinieerd
Naar aanleiding van concrete schandalen gaat de Belgische wetgever toch wettelijk ingrijpen:
enkele aspecten van het partijpolitieke leven worden gereglementeerd
- bv.1989 (Agusta-Dassault zaak):
o controle van de verkiezingsuitgaven, financiering, open boekhouding
- met zijdelingse ingrepe in de kieswetgeving
o bv. kiesdrempel, kiesomschrijvingen, lijststem …
B. Definitie
Bij gebrek aan een wettelijke regeling is er een benaderende definitie met de volgende elementen:
- terminologisch “pars”: een partij staat nooit voor het geheel, maar voor een deel
- het gaat om verdedigers van standpunten die niet door iedereen gedeeld worden
- het gaat om een vereniging
o een minimum aantal leden is niet vereist
o 1 persoon is geen partij
- Leden van een partij zijn ideologisch gelijkgezinden
o gelijkaardig mens- en maatschappijbeeld
- elke partij heeft een machtswil
o wetgevend, uitvoerend, (soms) rechterlijk
98
, Voor de politieke partijen waren er al gelijkaardige bewegingen te onderscheiden. Deze hebben een veel
minder gestructureerd karakter, en zijn slechts 1 soort onder de vele netwerken.
• Werden in contemporaire bronnen sekten, partien, intelligenties genoemd
• Of aangeduid met eigennaam: Leliaards-Klauwaards/ Liebaars (1300)
C. Partijstelsels
Zoals er in België geen wettelijke definitie is van partijen, zo is er ook geen wetsbepaling over
partijstelsels. In het Amerikaans voorbeeld (HS: 6) heb je:
- Tweepartijenstelsel
o meestal stabiliteit
o meestal weinig verschillen tussen de twee kampen
- meerpartijenstelsel: nood aan coalities (en kartels)
o flexibiliteit: ze kunnen zich makkelijker aanpassen aan maatschappelijke evoluties
o meer mogelijkheid verschillen tussen de standpunten
o minder regeringsbestendigheid:
§ 1 partij is een dictatuur
§ 2 partijen is een minimum
§ Te veel partijen is te vermijden
BELGIE: liberalen – katholieken - socialisten
- Andere partijen waren kwantitatief als randgevallen te beschouwen
- Sommige konden als zweeppartijen heel wat politieke impact hebben
- De grote 3 leidden tot een VERZUILING:
o verenigingsleven, onderwijs, gezondheidszorg, jeugd en sport, archief…
o historisch onderzoek is aangewezen op zuilgebonden archieven
o een historicus kan hierdoor moeilijk een ongekleurd totaalbeeld schetsen
Door de uitbreiding van
particratie (de
het stemrecht moeten ontstaan massapartijen eigenlijke macht ligt bij
partijen en verzuiling
coalitieregeringen de top van de politieke
partij)
vormen.
99
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nmvl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
