Summary
Samenvatting Agrarisch Recht
- Course
- Institution
Samenvatting van de hoorcolleges Agrarisch Recht (incl. arresten met bijbehorende rechtsregels)
[Show more]
Seller
Follow
janiquebax2001
Reviews received
Content preview
Samenvatting Agrarisch Recht 2022-2023Week 1: inleiding en historie pachtrecht, omschrijving
pachtovereenkomst
Inleiding
Het agrarisch recht is een combinatie van alle rechtsgebieden: het gebruik van
privaatrecht voor publieke doelen en met publiekrecht wordt ingegrepen in
private verhoudingen.
Huur en pacht zijn beide alternatieven voor eigendom. Huur is een persoonlijk
recht met zakelijke kenmerken. Pacht is een agrarische vorm van huur, maar
heeft een bijzonder karakter (art. 7:361 BW: koop breekt geen pacht). Pacht is
een financieringsinstrument van de landbouw: waarborgen van mogelijkheden tot
agrarische exploitatie onder redelijke voorwaarden. De prijs is de hoogst
toelaatbare pachtprijs met toetsing (art. 7:327 BW) en dwingend recht (art.
7:399-7:399c BW). Pacht is ook een alternatief voor de aankoop van
landbouwgrond. Het is zoeken naar evenwicht (art. 7:327 lid 2 BW), want
pachters (zwakkere partij) worden beschermd, maar verpachters moeten blijven
bestaan. Daarom moet geliberaliseerd worden, maar is geliberaliseerde pacht
nog een financieringsinstrument, want er bestaat geen prijstoetsing meer en
daarom is het voor de verpachter aantrekkelijker. Reguliere pacht is te streng en
geliberaliseerde pacht te vrij. Art. 7:399d BW geeft de afbakening van pacht
t.o.v. erfpacht.
Je hebt verschillende soorten pachtovereenkomsten: reguliere pacht, hectare
pacht, openbare lichamen, reservaat pacht, teeltpacht en geliberaliseerde pacht.
Pachtprocedures
Route 1:
1. Pachtkamer van de rechtbank, sectie kanton;
2. Hoger beroep bij de Pachtkamer gerechtshof Arnhem binnen 4 weken
(pachthof: 3 raadsheren met 2 raden): voorgezeten door een voorzitter en
twee andere raadsheren;
3. Cassatie bij de HR sinds invoeren van het BR;
Route 2:
1. Grondkamer in de bevoegde regio (Noord, Oost, Zuid, Zuidwest,
Noordwest); en
2. Hoger beroep bij de Centrale Grondkamer te Arnhem: samen met het
pachthof de personele unie.
De grondkamer is een zelfstandig bestuursorgaan en geen rechterlijke instantie.
‘Vorderen’ in de wettekst duidt op een rechterlijke instantie. Taken: toezicht, prijs
(kijken naar de afgesproken prijs en deze kan verlaagd worden, ook al zijn
partijen beide akkoord met de prijs), goedkeuring van pachtovereenkomsten (art.
7:319 BW), wijziging, beëindiging en registratie (teeltpacht).
De pachtkamer bestaat uit de kantonrechter en twee leken die zorgen dat
praktische kennis over pacht geborgen is. De bevoegdheid staat in art. 1019j Rv.
De pachtovereenkomst (art. 7:311 BW)
Het is een overeenkomst (aanbod/aanvaarding en wilsovereenstemming) waarbij
de ene partij (verpachter) zich verbindt aan de andere partij (pachter). Pacht voor
een onbepaalde tijd is ongeldig, alleen voor bepaalde tijd: art. 7:325 lid 1 BW).
Vereisten:
- Een onroerende zaak of een gedeelte daarvan;
, Samenvatting Agrarisch Recht 2022-2023
- In gebruik te verstrekken;
Beheersbeslissingen: wie heeft zeggenschap? Dit moet de pachter
zijn.
Wie doet wat? Als anderen activiteiten uitvoeren, moet de
hoofdbeslissing bij de pachter liggen. De pachter mag verpachte
personen gebruiken.
- Ter uitoefening van de landbouw Niet agrarisch is: hoveniersbedrijf,
bosbouw;
- (Bedrijfsmatig: art. 7:312 BW): landbouw; en
- Pachter zich verbindt tot een tegenprestatie
Als je niet voldoet aan de alle vereisten van pacht, dan is het in de meeste
gevallen huur. Als je in een pachtprocedure erachter komt dat het geen pacht is,
dan verwijst de rechter je door naar de kantonrechter. Uit Pk Van Santen-Merbis
blijkt dat de benaming van de overeenkomst niet van belang is, maar dat juist
beoogd gebruik bepalen is (Pk Meulman-Bonte). Zodra aan de vereisten is
voldaan, heb je pacht, ongeacht partijbedoelingen. Pacht heeft geen centraal
register waar alle overeenkomsten geregistreerd zijn.
Grijze pacht: er is een pachtovereenkomst/pachtrelatie die op schrift staat, maar
nooit door de grondkamer geregistreerd. Er staan dan illegale bepalingen in.
Zwarte pacht: juridisch gezien wel pacht, maar nooit op papier gezet. Een
pachter stapt niet snel naar de rechter, want dan is sprake van sociale uitsluiting.
Bij overlijden aan de pachters kan het anders. De kinderen hebben minder met
sociale conventies en stappen eerder naar de rechter.
Bedrijfsmatige landbouw
Op de verpachter rust de bewijslast dat geen sprake is van bedrijfsmatige
landbouw. Van de pachter kan worden gevergd dat hij voldoende gegevens
verstrekt omtrent de bedrijfsvoering. De lat ligt niet hoog en je bent dus snel
bedrijfsmatig bezig.
Bij aanvang van de pachtovereenkomst moet bedrijfsmatigheid gesteld worden.
Het is een grond voor ontbinding van de pachtovereenkomst (art. 7:376 BW):
wegens tekortschieten in de nakoming van verplichtingen. Daaronder valt ‘het
gepachte niet langer voor de uitoefening van de landbouw gebruikt’. Ook buiten
pachtrecht is dit van belang voor bijv. de Wet WOZ en overdrachtsbelasting met
evt. een vrijstelling voor cultuurgrond (art. 15 lid 1 sub q Wbr).
Pk Boetzelaar/Weenink: bedrijfsmatige exploitatie van het gepachte veronderstelt
dat sprake is van een complex van economische activiteiten, gericht op winst
door uitoefening van de landbouw. De volgende gezichtspunten zijn van belang:
- De omvang van het bedrijf en de onderlinge samenhang tussen de diverse
bedrijfsactiviteiten hoe groter het bedrijf, hoe sneller een agrarische
ondernemer. Bij een gemengd bedrijf kijk je naar totaal van activiteiten.
- De vraag of voor toekomstige winstkansen noodzakelijke investeringen
plaatsvinden ben je als ondernemer aan het investeren en heb je een
plan of ben je hobbyist en kost het geld, maar investeer je niet?
- Het redelijkerwijs te verwachten ondernemingsrendement 1 slecht jaar
is niet erg, maar 5 jaren misschien wel. Van belang is hoe jouw bedrijf
loopt i.v.m. andere bedrijven in de omgeving.
- De vraag of de gebruiker een hoofdfunctie buiten de landbouw heeft
extern werken om rond te komen mag niet de overhand hebben. Hoe
minder arbeidsintensief hoe meer tijd voor andere werkzaamheden.
, Samenvatting Agrarisch Recht 2022-2023
Pk Van de Camp/Hofmans: een pachtovereenkomst tot niet-bedrijfsmatig gebruik
onder oud recht (voor 01-09-2007) dient als huurovereenkomst in het nieuwe
recht te worden beschouwd. Het gevolg is dat het pachthof ingevolge art. 1019j
Rv onbevoegd is.
Onroerende zaak
Drie hoofdtypen onroerende zaken in het pachtrecht: los land, los gebouw of
hoeve. Zodra het over roerende zaken gaat, is het huur. Belang van het
onderscheid:
- Duur van de overeenkomst: art. 7:325 lid 1 BW. Lid 5: duur wordt van
rechtswege verlengd met 6 jaar, hier maakt het onderscheid niet meer uit.
- De mogelijkheid tot het aangaan van een bijzondere pachtvorm als
bedoeld in art. 7:395 - 7:397 BW (slechts los land): hectarepacht,
teeltpacht en geliberaliseerde pacht.
Een Hoeve is een complex: 1 of meer gebouwen of gedeelte daarvan + land.
Landbouwkundige eenheid (art. 7:313 lid 1 BW). Pk Koni B.V./Verheul-de Jong: je
kan de kwalificatie ‘hoeve’ niet omzeilen door de pachtovereenkomst op te
splitsen in een geliberaliseerde pachtovereenkomst voor de grond en een opstal
voor het gebouw art. 7:313 lid 3 BW. Een overeenkomst voor de losse grond
en eentje voor het gebouw resulteert erin dat beide overeenkomsten 12 jaar
duren, ingaande vanaf het moment van sluiting van de laatste overeenkomst.
Een los gebouw wordt behandeld als los land (art. 3:13 lid 2 BW). Eén
overeenkomst los land + één overeenkomst los gebouw: duur van 12 jaar gaat
gelden voor beide overeenkomsten, vanaf tijdstip waarop laatste is gesloten (lid
3). Er is een langere termijn afgesproken om ruimte en zekerheid te bieden om te
investeren. Bijkomstigheid is bescherming, maar: het blijven twee
overeenkomsten met eigen oorspronkelijke ingangsdatum: Pk
Wesseling/Bekman. Bijzondere pacht kan alleen aangegaan worden voor los land.
Als je een los gebouw geliberaliseerd wil verpachten, kan dat of kan dat niet? Art.
7:313 lid 2 BW is uitgeschakeld in art. 7:397 BW, dat betekent dat los gebouw en
los land uitgeschakeld is en geliberaliseerde pacht kan niet voor een los gebouw.
Bepaalde tijd (art. 7:325 BW)
Voor een hoeve geldt 12 jaar en voor los land 6 jaar (lid 1), maar langer is altijd
toegestaan mits er een einddatum is, want dat is van belang voor opzegging (lid
2). Voor een kortere termijn is (vooraf verleende) afzonderlijke goedkeuring van
de grondkamer vereist (lid 3) en dit wordt alleen onder bijzondere
omstandigheden toegestaan (lid 4). Verlenging van de termijn treedt van
rechtswege in, tenzij sprake is van een verkorte termijn (lid 5+6). De verlenging
kan gestuit worden door opzegging (art. 7:367 e.v. BW). Dit artikel is dwingend
recht en je kan er niet ten nadele van de pachter van afwijken. De 6 jaren voor
los land waren niet net zoals nu kalenderjaren, maar pachtjaren: jaar van 1
november – 31 oktober, want dit was de periode waarin je inzaaien en oogsten in
één jaar had (maai- en zaaiseizoen).
Tegenprestatie (art. 7:328 BW)
Bestaat meestal uit de pachtprijs en evt. bijkomstige verplichtingen (lid 1). De
pachtprijs is in Nederlands geld en naar tijdsruimte bepaald (lid 2). De
grondkamer kan een afwijking goedkeuren en dus een pachtprijs onafhankelijk
van de prijs van producten vaststellen (lid 3). Gaat het om gebruik om niet, dan is
het geen pacht maar bruikleen (art. 7A:1777 BW). Echter kan bruikleen tegen
verplichting tot verrichten arbeid/meer onderhoud dan waartoe bruiklener is
, Samenvatting Agrarisch Recht 2022-2023
verplicht, pacht zijn. De tegenprestatie wordt bij reguliere toetsing aan en
maximum gekoppeld.
Pk Hartigh-Van der Wel: schadevergoeding niet zien als pachtprijs. De betaalde
schadevergoeding heeft geen karakter van tegenprestatie (tegenprestatie is
ruim, maar niet zo ruim).
Week 2: schriftelijke vastlegging en toetsing Grondkamer
De pachtprijs
De overeengekomen pachtprijs is de prijs zoals tussen partijen is
overeengekomen. Deze wordt getoetst door de grondkamer (art. 7:319 lid 1a
BW) aan de hoogst toelaatbare pachtprijs. De hoogst toelaatbare prijs wordt
bepaald door normen van het Pachtprijzenbesluit 2007. De maatstaf bij toetsing
is de overeengekomen pachtprijs en de leidraad bij herziening (art. 21 Ppb 2007).
De tussen partijen geldende pachtprijs is voorwerp van de herziening van
rechtswege (art. 7:333 lid 1 BW) en herziening door Grondkamer (art. 7:333 lid 2-
4 BW). Beide herzieningen levert een nieuwe tussen partijen geldende pachtprijs
op.
Herziening pachtprijs voor meer dan een jaar ( art. 7:333 BW)
Van rechtswege door aanpassing van de pachtnormen. Zodra de nieuwe normen
op 1 juli bekend zijn, mag de verhoging doorgevoerd worden in het pachtjaar
volgend op moment van publicatie (1 januari). Desgewenst binnen 1 jaar na
wijziging van de regeling een verzoek aan Grondkamer van pachter/verpachter:
herziening naar redelijkheid + billijkheid of gelet op gewijzigde omstandigheden
(lid 2). Indien gewenst voor verstrijken pachtperiode 3 jaar verzoek aan
Grondkamer van pachter/verpachter; herziening naar redelijkheid + billijkheid of
gelet op gewijzigde omstandigheden (lid 3). Het verschil is de datum van ingang
van de herziening (lid 4). Lid 2 + 3 bieden de mogelijkheid de achtergebleven
pachtprijs weer op niveau te brengen (tot volgende wijziging pachtnormen).
Herziening pachtprijs voor een slecht jaar ( art. 7:330 BW)
Remissierecht = deel van de pachtprijs terugkrijgen. Het kan namelijk zijn dat de
opbrengst als gevolg van buitengewone omstandigheden aanzienlijk minder is
dan bij het aangaan van de overeenkomst was te verwachten. Heeft iemand
verschillende bedrijfstakken dan moet je salderen (kijken naar totaalopbrengst),
want de ene tak kan beter lopen dan de andere. Hieronder valt niet: het
schommelen van de prijs van producten (= vrije marktwerking), de toerekenbare
slechte opbrengst aan de pachter, het was verzekerbaar of verhaal op een derde
is mogelijk. Het verschil met art. 7:333 BW is dat dit artikel structurele
aanpassing tot de volgende pachtnormen regelt. Art. 7:330 BW is alleen een
noodmaatregel voor het ene pachtjaar en is dus een uitzondering. Het breekt de
rechtszekerheid tussen pachter en verpachter en hierdoor gelden zware
vereisten.
Andere herzieningsmogelijkheden
Art. 7:331+7:332 BW regelen de uitvoering van werken door de overheid of door
de verpachter moet instemming van de pachter (art. 7:354 lid 2 BW). Art. 7:335
BW zegt dat geen herziening mogelijk is o.g.v. onvoorziene omstandigheden (art.
6:258 BW), want afdeling 5 geeft genoeg herzieningsmogelijkheden. Een
overeenkomst kan gewijzigd worden door veranderende omstandigheden. Art.
7:340 BW geeft dat de pachtprijs herzien kan worden bij vermindering van
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janiquebax2001. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now