Summary
Samenvatting 5 havo aantekeningen thema 5 en 6
- Course
- Level
aantekeningen voor leerlingen van 5 havo. in de aantekeningen is een samenvatting gemaakt van thema 5 en 6
[Show more]
Seller
Follow
nimuvanunen
Content preview
Biologie aantekeningen thema 5Transport
Externe milieu ( zeer variabel in samenstelling )
Uitwisselen van sto en
O2 en CO2 door longen of kieuwen voedingsto en door darmkanaal. Afvalsto en door
nieren en lever.
Bloed
Interne milieu ( met vrij constante samenstelling )
Weefselvocht
Lichaamscellen in de weefsels
Open bloedsomloop
- bloedvaten eindigen open in de weefsels
- Bijv. Bij de geleedpotigen
Gesloten bloedsomloop
- bloedvaten vormen een gesloten buizenstelsel
- Bijv. Bij de gewervelde dieren
- enkelvoudige bloedsomloop bij bijv. Vissen
- dubbele bloedsomloop bij vogels en zoogdieren
Bij het hart is er een dikkere wand bij de linkerkamer ( zo kan je ook onderscheid maken
tussen de linker en de rechter kamer ) want die komt bloed in de grote bloedsomloop.
Hartkleppen
Links : tweeslippipige hartklep
Rechts : drieslippige hartklep
Kransslagadersysteem : de O2- voorziening van het hart
Wat is de gemiddelde hartslag in rust?
Ongeveer 75 slagen per minuut
ff ff ff
, Hoelang duurt dan één hartslag?
Ongeveer 0,8 seconden
Duurt elke hartslag even lang?
Nee, dat hangt af van de inspanning
Een hartslag bestaat uit 3 fase
1. Systole (samentrekken) boezems > ongeveer 0,1 seconden
2. Systole (samentrekken) kamers > ongeveer 0,3 seconden
3. Diastole (ontspannen) ( hartpauze) > ongeveer 0,4 seconden
Wat is de stand van de hartkleppen en de slagaderkleppen ( halvemaanvormige kleppen )
bij elke fase?
1. Systole boezems > hartkleppen open, slagaderkleppen dicht
2. Systole kamers > hartkleppen dicht, slagaderkleppen open
3. Diastole > hartkleppen open, slagaderkleppen dicht
Bij geen enkele fase staan ze allemaal tegelijk open of dicht.
Hartslagfrequentie
- het aantal hartslagen per minuut
- Gemiddeld bij volwassenen : 70-80
- Meting bij pols of halsslagader
Het hart heeft een eigen ( = intrinsieke ) hartslagfrequentie van 100 slage per minuut met
bijsturing van buitenaf door:
- het autonome zenuwstelsel
- hartslagverhoging door het sympathische deel ( bevordert dissimilatie processen )
- hartslagverlaging door het parasympatische deel ( bevordert assimilatie processen )
- het hormoonstelsel ( o.a. adrenaline )
- Gif/genees/genotmiddelen ( o.a. cafeïne, nicotine )
Ontstaan van impulsen in de sinusknoop
Verspreiding van de impulsen over beide boezems door boezemkamerknoop
Geleiding van de impulsen via de bundel van His
Bloedsuikerspiegel
Hormoon : insuline uit de eilandjes van Langerhans
Glucose glycogeen
( in bloed ) ( in lever/ spieren )
Hormoon : glucagon uit de eilandjes van langerhans
Hormoon : adrenaline uit de bijnieren.
Adrenaline
- bijnaam > “ startshothormoon “ of “ ght-and- ight hormoon “
- Maakt het lichaam klaar voor actie
- Voor meer actie is een actiever hart nodig
- Adrenaline bevordert bij actie/ stress
- E ect lijkt op die van het sympathische zenuwstelsel
- Vandaar de bijnaam: vloeibare sympathicus
ff fi fl
, Een electrocardiogram (ECG) is een hart lmpje
Hartritmestoornis noemt men boezem brilatie
Pacemaker produceert zelfstandig impulsen
Elektroden bereiken rechter boezem via sleutelbeenader en bovenste holle ader
Het hartritme is ook van invloed op de bloeddruk
Bloeddruk stijgt > hartritme daalt > bloeddruk daalt > hartritme stijgt ….. en zo veder
Deze regeling gebeurt door negatieve terugkoppeling
Variatie in genotypen
- door geslachtelijke voortplanting heeft elke populatie veel verschillende genotypen
- De verzameling van alle verschillende genen in een populatie , noemt men de
genenpool
- De omvang van de genenpool is dus een maat voor genetische variatie
- Elk allel of gen in een genenpool heeft een eigen mate/ frequentie van vormen `;: de
zogenaamde allel- / genfrequentie
Selectiedruk op genen
- een bepaalde bloedgroep levert in Nederland geen selectievoordeel op (: selectiedruk =
0
- De verdeling van de bloedgroep in de genenpool wordt daarom door het toeval bepaalt
- De bloedgroepallelfrequentie is daardoor in de Nederlandse genenpool vrij constant r
- Is echter de selectiedruk > 0 dan treedt er verschuiving in de eenfrequenties op.
Sikkelcelanemie
HbN = allel voor normaal hemoglobine
HbS = allel voor sikkelcel hemoglobine
Maar geeft ook verhoogde weerstand tegen malaria
HbSHbS heeft ernstig sikkelcelanemie ( sterft )
HbNHbS heeft lichte vorm van sikkelcelanemie
slagaders Aders
Van het hart af naar een orgaan toe Naar het hart toe van een orgaan af
Hoge bloeddruk Lage bloeddruk
Dikkere, sterke, gladde spierlaag Dunnere, zwakkere, gladde spierlaag
Pulsgewijs/ kloppend (On) regelmatig
Dieper in het lichaam Minder diep in het lichaam
Er zijn geen kleppen aanwezig Er zijn wel kleppen aanwezig
Slagaders
Voeren het bloed van het hart weg
Aders
Voeren het bloed naar het hart toe
fi fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nimuvanunen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now