Week 1
Strafrecht; hoe zat het ook alweer?
Materieel strafrecht en formeel strafrecht
Materieel strafrecht
- Strafbaar feit: gedraging/delictsomschrijving/wederrechtelijk/schuld
o Artikel 350 Sv!
- Legaliteitsbeginsel: art. 1 Sr
- Delictsomschrijvingen: misdrijf of overtreding
- Objectieve en subjectieve bestanddelen (opzet, culpa)
- Deelnemingsvormen
- Poging/voorbereiding
- Strafuitsluitingsgronden
- Sancties: straffen en maatregelen
Formeel strafrecht (strafprocesrecht)
- Instrumentarium en procedure voor het beantwoorden van de vragen van 348/350
Sv
Recapitulatie: aard en doel van strafprocesrecht
Wat is strafprocesrecht (ook wel: formeel strafrecht)?
Bepaalt hoe en door wie wordt onderzocht of strafbare feiten zijn begaan of worden
beraamd of gepleegd en door wie en naar welke maatstaven daarover en over de
daaraan te verbinden strafrechtelijke sancties wordt beslist.
Verschil met burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht
Waartoe bestaat strafvordering?
Hoofddoel van het strafproces is de juiste toepassing van het materiële strafrecht op
daders mogelijk te maken
- En aldus bevorderen dat schuldigen worden vervolgd en gestraft en voorkomen dat
dit met onschuldigen gebeurt waarheidsvinding
Het strafprocesrecht normeert de schakel tussen het strafbare feit en de op te leggen
sanctie
Uitgangspunt is beslissen door rechter: strafprocesrecht is gericht op verkrijgen
rechterlijke beslissing.
Echter: buitengerechtelijke afdoening
Aard en doel van het strafprocesrecht
Autonome plaats en functie
Het strafprocesrecht stelt (doelgebonden) eisen aan de (wijze van) opsporing, vervolging
en berechting
De normen die aan de overheid worden gesteld, beogen rechtsbescherming tegen de
overheid te garanderen
Nevendoelen van het strafproces
Speciale en generale preventie
Voorkomen van eigenrichting
Kanaliseren van maatschappelijke onrust
Genoegdoening aan het slachtoffer
, Dit alles te realiseren vooral door procedurele rechtvaardigheid en demonstratiefunctie
Bronnen van strafprocesrecht
Het Wetboek van Strafvordering (WvSv)
- Zes boeken
- Iwtr. 1926
- Honderden wijzigingen en aanvullingen
- Modernisering Wetboek van Strafvordering
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/nieuwe-wetboek-van-strafvordering
Internationale rechtsinstrumenten
- Mensenrechtenverdragen: EVRM
- Recht van de Europese Unie: Richtlijnen, Grondrechtenhandvest
Lagere wetgeving en beleidsregels
- Bijvoorbeeld: Besluit middelenonderzoek bij geweldplegers
Jurisprudentie
Ongeschreven recht Beginselen van een goede procesorde
Wetboek van Strafvordering
Sinds 1926
Ingedeeld in 6 boeken
Inmiddels verouderd en bovendien door vele wijzigingen en aanvullingen niet meer goed
hanteerbaar
Project ‘Modernisering Wetboek van Strafvordering’
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/modernisering-wetboek-van-
strafvordering
- Project van lange adem
, Verzamelen bewijsmateriaal
Voorbereiden vervolgingsbeslissing
Verschillende vormen
1. Vooronderzoek (132 Sv):
(Sv boek II, titels I-V en boek I, titels IV-Vf)
opsporingsonderzoek (art. 132a Sv)
2. Vervolgingsbeslissing:
Dagvaarding, sepot of buitengerechtelijke afdoening
(opportuniteitsbeginsel: OM poortwachter tot rechter)
3. Eindonderzoek (Boek II Sv, titels VI-VIII)
Eerste aanleg (Kanton, PR, MK) (268-366a Sv)
Hoger beroep (Boek III, art. 404 e.v. Sv)
Cassatie (Boek III, art. 427 e.v. Sv)
Eindonderzoek
‘Gematigd accusatoir’
Relatief belang
- Sepots en strafbeschikkingen (opportuniteitsbeginsel – week 3)
- Zitting is vooral ‘bespreking’ van dossier (‘verificatievergadering’).
In veel gevallen n.v.t. vanwege buitengerechtelijke afdoening
Uitgangspunten en beginselen, o.a.
Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel (deze week en week 3)
Opportuniteitsbeginsel (deze week)
Waarborgen positie verdediging (verdachte en raadsman)
- Gematigd accusatoir karakter (arrest Bloedproef II)
- Verdedigingsrechten (art. 6 EVRM; Handvest en richtlijnen EU: week 2)
o Rechtsbijstand, vertaling, equality of arms: interne openbaarheid, tegenonderzoek
Onschuldpresumptie
Beginselen van een goede procesorde
- Proportionaliteit en subsidiariteit
- Geweldsmonopolie politie
Onafhankelijke en onpartijdige rechter
- Externe openbaarheid
Recapitulatie - begin van een strafzaak: vooronderzoek en vervolgingsbeslissing
Strafbaar feit komt ter kennis van politie/justitie
Door aangifte
Door (anonieme) meldingen van burgers
- HR Aanslag Hoog Catharijne
Door toevallige eigen waarneming politie
Door gericht (opsporings)onderzoek
Bij uitoefenen van (controle)bevoegdheden
Door inseinen door andere overheidsorganen, zoals toezichthouders
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaroede. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.21. You're not tied to anything after your purchase.