Summary
Samenvatting Sociale Psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting voor het tentamen Sociale psychologie.
[Show more]
Seller
Follow
ninadekkers79
Content preview
Inhoudsopgave1.1.2 definitie sociale psychologie....................................................................................................................... 3
1.1.3 kuddedieren ............................................................................................................................................... 3
2.1 zelfkennis....................................................................................................................................................... 4
2.1.1 zelfbewustzijn............................................................................................................................................. 4
2.1.2 bronnen van zelfkennis .............................................................................................................................. 5
2.1.3 organisatie van zelfkennis .......................................................................................................................... 7
2.1.4 zelfwaardering ........................................................................................................................................... 7
2.2 zelfevaluatie motieven .................................................................................................................................. 8
2.2.1 het zelfverheffingsmotief ........................................................................................................................... 8
2.2.2 het consistentiemotief................................................................................................................................ 9
2.2.3 het accuraatheidsmotief .......................................................................................................................... 10
2.2.4 het zelfverbeteringsmotief ....................................................................................................................... 10
2.2.5 samenspel tussen de vier motieven ......................................................................................................... 10
2.2.6 waarom streven mensen naar een positief zelfbeeld? ............................................................................. 11
2.3 het interpersoonlijke zelf ............................................................................................................................. 11
2.3.1 invloed van het zelf op sociale waarneming: sociale projectie ................................................................ 12
2.3.2 het relatieve zelf: sociale vergelijking ...................................................................................................... 13
2.3.3 anderen als spiegel................................................................................................................................... 13
2.3.4 zelfpresentatie ......................................................................................................................................... 14
3.1 de eerste indruk........................................................................................................................................... 15
3.1.1 de eerste milliseconden ............................................................................................................................ 15
3.1.2 stereotypen sociale categorisatie ............................................................................................................ 16
3.1.3 aantrekkelijkheid ...................................................................................................................................... 16
3.1.4 gezichtskenmerken................................................................................................................................... 17
3.1.5 lichaamsbouw en lengte .......................................................................................................................... 17
3.1.6 kleding ...................................................................................................................................................... 17
3.2 non-verbaal gedrag ..................................................................................................................................... 18
3.2.1 gezichtsexpressie en mimiek .................................................................................................................... 19
3.2.2 oogcontact ............................................................................................................................................... 19
3.2.3 afstand en persoonlijke ruimte ................................................................................................................ 19
3.2.4 lichaamshouding en beweging................................................................................................................. 20
3.2.5 stem ......................................................................................................................................................... 20
3.2.6 de eerste indruk de beste? ....................................................................................................................... 21
3.3 attributie: van gedrag naar eigenschap ...................................................................................................... 21
,3.3.1 spontane gevolgtrekkingen ...................................................................................................................... 21
3.3.2 intentionele gevolgtrekkingen ................................................................................................................. 21
3.3.3 causale attributie ..................................................................................................................................... 23
3.4 impressievorming ........................................................................................................................................ 24
3.4.1 primacy: de eerste informatie heeft meer invloed ................................................................................... 24
3.4.2 extreme eigenschappen hebben meer invloed ......................................................................................... 24
3.4.3 sociaal-negatieve eigenschappen hebben meer invloed .......................................................................... 24
3.4.4 prestaties hebben meer invloed ............................................................................................................... 25
3.4.5 een continuüm van persoonswaarneming ............................................................................................... 25
9.1 functies van de groep .................................................................................................................................. 25
9.1.1 de behoefte ergens bij te horen ............................................................................................................... 25
9.1.2 sociale identiteit ....................................................................................................................................... 26
9.2.1 rollen en status ......................................................................................................................................... 26
9.2.2 normen en groepscohesie ........................................................................................................................ 26
9.3.1 sociale facilitatie ...................................................................................................................................... 26
9.3.2 social loafing ............................................................................................................................................ 27
9.3.3 overeenkomsten en verschillen tussen sociale facilitatie en social loafing .............................................. 28
9.4.1 vormen van afhankelijkheid ..................................................................................................................... 28
9.4.4 coalitievormingen onderhandelen ........................................................................................................... 28
9.5.1 informatie uitwisselen .............................................................................................................................. 29
9.5.2 brainstormen............................................................................................................................................ 30
9.5.3 groepspolarisatie ..................................................................................................................................... 30
9.5.4 groepsdenken ........................................................................................................................................... 30
8.7 conformisme ............................................................................................................................................... 31
8.7.1 informationele invloed ............................................................................................................................. 31
8.7.2 normatieve invloed .................................................................................................................................. 32
8.7.3 twee soorten conformisme ...................................................................................................................... 32
8.7.4 het bandwagon-effect .............................................................................................................................. 33
7.1 attitudes ...................................................................................................................................................... 33
7.1.1 componenten van attitudes ..................................................................................................................... 33
7.1.2 sterkte van attitudes ................................................................................................................................ 33
7.1.3 structuur en consistentie van attitudes .................................................................................................... 34
7.1.4 functies van attitudes ............................................................................................................................... 35
7.2.1 ervaring en leren ...................................................................................................................................... 35
7.2.2 sociale invloed .......................................................................................................................................... 36
7.2.3 erfelijke factoren ...................................................................................................................................... 36
, 7.3 relatie tussen gedrag en attitudes .............................................................................................................. 37
7.3.1 attitudes en directe gedragsreacties: het MODE-model .......................................................................... 37
7.3.2 model van gepland gedrag ...................................................................................................................... 37
7.3.3 vertekeningen in gepland gedrag ............................................................................................................ 38
7.3.4 discrepanties tussen attitudes en gedrag ................................................................................................ 39
7.3.5 implementatie-intenties ........................................................................................................................... 39
7.4 invloed van gedrag op attitudes ................................................................................................................. 39
7.5.1 message learning: de Yale school ............................................................................................................ 40
7.5.2 cognitieve responsen en elaboratie ......................................................................................................... 40
7.5.3 het elaboration likelihood model ............................................................................................................. 41
7.5.4 invloed van centrale en perifere variabelen ............................................................................................. 42
7.5.5 de sociale-beoordelingstheorie ................................................................................................................ 44
7.5.6 weerstand tegen beïnvloeding ................................................................................................................. 45
4.0 leren en omgeving ....................................................................................................................................... 45
4.1.1 de kernpunten van klassieke conditionering ............................................................................................ 46
4.1.2 toepassingen van klassieke conditionering .............................................................................................. 47
4.2.1 skinners radicale behaviorisme ................................................................................................................ 48
4.2.2 principes van operante conditionering: bekrachtiging............................................................................. 48
4.3.1 inzichtelijk leren: Kohler en zijn chimpansees .......................................................................................... 51
4.3.2 cognitieve plattegronden: tolman ontdekt wat er omgaat in het hoofd van de rat ................................ 51
4.3.3 sociaal leren: Bandura’s uitdaging aan het behaviorisme ....................................................................... 51
4.3.4 de rol van de hersenen bij leren ............................................................................................................... 52
4.3.5 sociaal-constructivisme en ‘het nieuwe leren’ ......................................................................................... 52
1.1.2 definitie sociale psychologie
Mensen worden niet zozeer beïnvloed door wat anderen feitelijk vinden, maar door wat ze denken dat
anderen vinden, dus door hun eigen interpretaties van het gedrag van anderen.
1.1.3 kuddedieren
Voordat de beschaving er was zoals we die nu kennen, leefden mensen als nomaden in groepen van
enkele tientallen. Om te overleven en je voort te planten moest je bij een groep horen. Wij zijn het
nageslacht van mensen die bij de groep bleven, zich aanpasten aan elkaar en het belangrijk vonden
om erbij te horen en een goed groepslid te zijn: ‘need to belong’. De behoeften die in de loop van de
evolutie van de mens zijn ontstaan zijn diep verankerd in onze instincten. Mensen vinden zoete en
vette dingen lekker omdat dit ooit goed was (veel calorieën, dus reserves voor in tijden van
voedselschaarste).
Mensen kunnen elkaar ongemerkt besmetten met:
-stemmingen en gevoelens
, -meningen en overtuigingen
-snelheid
-gedrag en gewoontes
-bewegingen, lichaamshouding en mimiek
Het overnemen van elkaars bewegingen en mimiek wordt het kameleon-effect genoemd. Mensen
nemen elkaars gezichtsmimiek en andere lichamelijke uitingen over, dit effect is sterker als mensen
elkaar graag mogen en als ze bij dezelfde groep horen. Het meest besmettelijke gedrag is krabben: dat
wordt door 64% van de mensen overgenomen bij het bekijken van een video waarop iemand zich krabt;
gapen en lachen scoren tussen de 40 en 60%.
Spiegelneuronen zorgen ervoor dat wat we zien we automatisch nadoen. Spiegelneuronen zijn
hersencellen die de activiteiten en ervaringen van anderen weerspiegelen in het eigen brein. Wanneer
we andere mensen waarnemen, worden in ons eigen brein de bijbehorende hersengebieden
geactiveerd. Deze weerspiegeling kan zichtbaar zijn (gezichtsuitdrukkingen) als je een woord leest als
‘boos’. Weerspiegeling die niet zichtbaar is treedt op wanneer je het woord schoppen leest, dit leidt
tot de activatie van motorische gebieden in het brein betrokken bij bewegen van de voet.
Bij alles wat we waarnemen vindt een automatische belichaming plaats. Door de weerspiegeling in ons
brein weten we wat anderen ervaren, ook als we het zelf niet rechtstreeks meemaken. Er zijn
aanwijzingen dat dit mechanisme niet goed werkt bij autistische mensen. Bewegingen worden
intensiever gekopieerd wanneer diegene meer ervaring heeft met de beweging (dansers die naar een
voorbeeld kijken).
Mensen die synchroon bewegen blijken beter te kunnen samenwerken en voelen zich meer deel van
de groep. Het geeft een gevoel van verbondenheid en sympathie. Imiteren is nuttig omdat de persoon
die door jou geïmiteerd wordt, jou onbewust aardiger gaat vinden. Het onbewust en automatisch
imiteren van anderen is het kameleon-effect.
Mensen kunnen elkaar aansteken met niets doen, maar ook besmetten met paniek waardoor
massahysterie ontstaat. Daarom is het belangrijk dat gezagsdragers rustig blijven in situaties waarin
paniek kan ontstaan. Conformisme: de neiging ons aan te passen aan anderen. Emotionele besmetting:
automatisch elkaars emoties overnemen.
2.1 zelfkennis
Zelfkennis: de ideeën en gevoelens die mensen over zichzelf hebben. Het vermogen om expliciete
zelfkennis op te bouwen veronderstelt dat je een bepaalde mate van bewustzijn hebt van jezelf.
Zelfbewustzijn ligt daarom aan de basis van zelfkennis. De organisatie van zelfkennis gaat over de
verschillende facetten van onszelf en de verschillende rollen die we vervullen. Zelfwaardering betreft
de vraag of je positief of negatief over jezelf denkt.
2.1.1 zelfbewustzijn
Pubers hebben vaak een hoog zelfbewustzijn. Ze denken na over hoe hun gedrag overkomt en
bedenken na elk gesprek wat ze anders hadden moeten zeggen. Dit is een vorm van publiek
zelfbewustzijn, waarbij iemand zichzelf bekijkt door de ogen van een denkbeeldig publiek. Bij het privé
zelfbewustzijn is iemands aandacht gericht op de eigen binnenkant. Mensen worden meer zelfbewust
als ze weten of denken dat anderen hen kunnen waarnemen. Ook gaat het zelfbewustzijn omhoog bij
een spiegel, video of audio opnamen van eigen stem. Een verhoogd zelfbewustzijn zorgt dat mensen
zich meer volgens persoonlijke normen gedragen. Zelfbewustzijn is het makkelijkst om te meten bij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ninadekkers79. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now