,Hoorcollege 1: bouw en algemene organisatie CZS, vaten en vliezen
Het zenuwstelsel kan ingedeeld worden in twee delen:
1. Het centraal zenuwstelsel: de structuren die binnen de schedel en wervelkolom liggen
o De hersenen: encephalon
o Het ruggenmerg: myelum
2. Het perifeer zenuwstelsel: de structuren die buiten de schedel en wervelkolom liggen
o De hersenzenuwen: nervi craniales
o De ruggenmergzenuwen: nervi spinales
o De sensibele en autonome ganglia
Zenuwen kunnen worden onderverdeeld in twee soorten:
1. De afferente zenuwen lopen naar het centrale zenuwstelsel toe, ze zijn dus aanvoerend.
o Somatische zenuwen geven sensorische informatie door vanuit bijvoorbeeld de huid en
spieren naar het zenuwstelsel
o Viscerale zenuwen geven sensorische informatie door vanuit de organen.
2. De efferente zenuwen zorgen voor motorische uitput. Deze zenuwen lopen vanuit het CZS
naar spieren of klieren.
o Somatomotorische zenuwen zorgen voor de willekeurige aansturing van spieren en
skeletspieren
o Visceromotorische zenuwen zorgen voor de autonome aansturing van gladde spieren,
klieren en de hartspier
Het centraal zenuwstelsel bestaat uit de volgende onderdelen:
▪ Twee cerebrale hemisferen: de grote hersenen. De hersenen bestaan dus uit twee
hersenhelften
▪ Diencephalon: de tussenhersenen
▪ Mesencephalon: de middenhersenen
▪ Pons en cerebellum: deze hebben dezelfde embryonale oorsprong
▪ Medulla: maakt nog deel uit van de hersenen
▪ Ruggenmerg
Het mesencephalon, de pons en de medulla vormen samen de hersenstam.
3
, Hersenvliezen
De hersenen zijn omgeven door hersenvliezen: de
meningen.
1. De dura mater is het buitenste, harde
hersenvlies. Deze ligt tegen de schedel aan.
▪ De dura mater bestaat uit een endostaal blad
(botvlies dat tegen de schedel ligt) en een
meningeaal blad (helemaal vergroeid met
het endostale blad)
▪ Op een aantal plekken is er een ruimte
tussen deze twee bladen waarin heel grote
venen lopen, dit zijn de veneuze sinussen
▪ De oppervlakkige venen die bloed
verzamelen vanuit de hersenen, de dura
ingaan en uitmonden in een veneuze sinus
worden de ankervenen genoemd
2. De arachnoïdea is een zacht hersenvlies: spinnenwebvlies
▪ In de arachnoïdea bevindt zich de subachnoidale ruimte. In deze ruimte lopen
oppervlakkige bloedvaten en hij bevat liquor cerebrospinalis (hersenvloeistof)
3. De pia mater is het binnenste, ook een zacht hersenvlies
De dura mater wordt van bloed voorzien door de aa.
meningeae, dit zijn de arteriën die tussen de dura en de
schedel in lopen. De grootste van deze arteriën is de
arteria meningea media. Deze arterie komt binnen in de
schedel ter plaatse van de slaap, wat een zwakke plek is
in de schedel omdat hier verschillende schedelbotten
samenkomen. Een trauma kan een ruptuur van deze
arterie veroorzaken. Het bloed kan zich dan ophopen
tussen de dura en de schedel, wat een epidurale
bloeding wordt genoemd. Het bloed hoopt zich dan op,
waardoor de hersenen worden verdrukt richting het
achterhoofdsgat, waardoor de hersenstam in
verdrukking raakt. Een epidurale bloeding lijkt qua vorm
op een citroen.
Als een ankervene barst ontstaat er een subdurale bloeding. Er hoopt zich dan bloed op tussen de
arachnoïdea en de dura mater. Ook hierbij zal compressie van de hersenstam optreden, maar deze
bloeding verloopt wel een stuk trager dan een epidurale bloeding, omdat de druk in de venen lager is
dan in arteriën. Een subdurale bloeding lijkt qua vorm op een banaan. Bij ouderen treedt relatief
makkelijk een subduraal hematoom op door cerebrale atrofie en toegenomen veneuze
kwetsbaarheid. Uitlokkende factoren zijn: anticoagulantia, stollingsstoornissen, alcoholisme en
epilepsie.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romydelange02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.