Summary
Geschiedenis Samenvatting De Verlichting CE - SE
- Course
- Level
- Book
Geschiedenis Samenvatting over het Historische Context De Verlichting voor CE en SE VWO. Voor 5VWo en 6VWO.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
thijmenwind1
Content preview
Geschiedenis samenvattingDe Verlichting
VWO
Thijmen Wind thijmenwind@gmail.com
De Verlichting 1650-1900
3.1 Wetenschappelijke Revolutie
De Wetenschappelijke Revolutie ontstond in de 17e eeuw, oorzaken voor dit ontstaan
waren:
- De ontdekkingsreizen (het wereldbeeld werd verbreed)
- Ambachtelijke technieken (ambachtslieden bezaten veel praktische kennis, wiskunde)
- Humanistische tekstanalyse (vergaring van klassieke kennis, daarbij zelfstandig denken)
- Descartes zijn rationalisme (kennis komt voort uit logisch denken)
- Locke zijn empirisme (kennis komt voort uit waarneming en ervaring)
De drie belangrijkste kenmerken van de Wetenschappelijke Revolutie zijn:
1. Er kwam een nieuw manier van onderzoeken: observeren, experimenteren en
redeneren (conclusies trekken)
2. Het leven van de mens werd veranderd door uitvindingen.
3. Verzet van de kerk, overheid etc. tegen de Wetenschappelijke revolutie, soms met geweld.
De Wetenschappelijke revolutie had veel nieuwe inzichten en ontdekkingen tot gevolg.
Voorbeelden hiervan zijn: de leer van de zwaartekracht door Isaac Newton, het feit dat het
menselijk verstand de wonderen uit de bijbel niet kan verklaren, dat er sterk verschillende
culturen op andere continenten bestonden en dat er kritiek op de kerk kwam waarna deze
uiteen viel. Door die nieuwe inzichten begon men aan de kerk te twijfelen. Hier kwamen veel
discussie uit voort, gevolgen hiervan zijn:
- Godsdienst werd meer als een zaak van het individu gezien en minder als die van de staat of
vorst.
- Vorsten gingen nog maar 1 godsdienst toestaan om godsdienstoorlogen te voorkomen.
3.2 Wetenschappelijke Revolutie leidt tot de Verlichting
In de loop van de tijd gingen steeds meer mensen vertrouwen op hun eigen verstand, in
plaats van enkel te kijken naar de bijbel of oude Griekse geleerden. In de 18 e eeuw ontstond
hiermee een nieuwe stroming, de Verlichting genaamd. Volgens de verlichters moesten de
wetenschappelijke methoden worden toegepast op de samenleving. Als je je verstand zou
gebruiken zou je de natuurwetten leren kennen, de mens gedroeg zich hier namelijk naar. Zij
die dit nog niet zagen leefden volgens de verlichters in de ‘duisternis.’
De volgende gebieden van de samenleving moesten volgens de verlichters getoetst worden
aan de criteria van redelijkheid:
- Traditie (scheiding van kerk en staat, bijgeloof en marteling moesten worden afgeschaft)
- Religieuze praktijken (verdraagzaamheid naar andere godsdiensten)
, - Bestaande gezagsverhoudingen (volkssoevereiniteit, sociaal contract tussen vorst en volk en
burger onderling, de scheiding der machten) Voor verdere toelichting zie boek p. 71-72
- Opvoeding (kinderen moeten meer als kind behandeld worden)
- Onderwijs (gelijke kansen voor ieder, leerlingen moesten zelf zoeken naar antwoorden en
zelf leren oordelen, via onderwijs kan de samenleving verbeterd worden)
- De verbreiding van kennis (uitwisseling onderzoeksresultaten, maken van een encyclopedie)
Deze kritiek op de maatschappij zorgde voor optimisme en een geloof in maatschappelijke
vooruitgang. Toch werden er bij de grenzen van het menselijk verstand vraagtekens gezet,
we kunnen niet alles verklaren.
3.3 De belangrijkste verlichters en hun invloed
Locke en Rousseau gingen beiden uit van natuurrechten en een sociaal contract, Rousseau
ging op Locke zijn ideeën verder in.
- De natuurrechten van Locke gelden voor iedereen, ongeacht plaats of tijd. Ze zijn opgegeven
door de natuur. Onder deze rechten vallen: recht op leven, vrijheid en bezit.
- Het sociaal contract zorgde ervoor dat die natuurrechten bescherm werden. Het sociaal
contract vindt plaats tussen het volk en de regering, als de regering zich hier niet aan houdt
mag zij worden afgezet. Aldus Locke.
- Rousseau koppelde hier ideeën over de vrijheid en gelijkheid van armen en slaven aan. Alle
mensen moesten vrij zijn, slavernij moest verdwijnen en het privébezit zorgde voor
ongelijkheid en onderdrukking van de armen door de rijken.
- Daarnaast had hij ideeën over vormen van directe democratie op basis van de Algemene Wil.
In een sociaal contract moest iedereen beloven zich te gehoorzamen aan de Algemene Wil:
iedereen doet wat goed is voor het volk, wat goed is voor het volk is goed voor iedereen.
Andere grootse ideeën kwamen van Montesquieu over de scheiding der machten. Er moest
een trias politica komen waarin de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht
gescheiden waren. Alleen als deze gescheiden werden kon machtsmisbruik voorkomen
worden.
Adam Smith zijn ideeën hadden invloed op de verhoudingen tussen de overheid en de
economie. Het mercantilisme moest volgens hem vervangen worden door een
vrijemarkteconomie, vrijhandel en het zo min mogelijk ingrijpen van een overheid. Het
eigenbelang had een grote rol, iedereen moest dit nastreven. Wanneer dit gedaan werd zou
er vanzelf welvaart voor iedereen komen, er was sprake van een onzichtbare hand die die
eigenbelangen leidde.
3.4 Verandering in de politieke cultuur
De volgende drie veranderingen vonden plaats in de politieke cultuur:
1. De nieuwe verlichte ideeën werden breed verspreid en uitvoerig besproken in zowel het
privé als publieke domein.
2. Door de brede verbreiding van de verlichte ideeën moesten vorsten voor het eerst rekening
houden met de publieke opinie uit alle bevolkingslagen.
3. In sommige landen omarmden vorsten elementen van het verlichte denken, terwijl ze het
absolutisme behielden. Zij werden verlichte despoten genoemd, hun regeringsvorm verlicht
absolutisme.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thijmenwind1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now