Politieke economie samenvatting
Les 1: macro-economische situatie in de wereld, Eurozone
en België
Y = BBP
C = Consumerspending/ consumenten uitgaven
I = investeringen
In België bedraagt het BBP ongeveer
G = overheidsuitgaven
500 miljard euro.
X = export
M = import
Y = C + I + G + (X-M)
Wat is er allemaal gebeurt op wereldvlak?
▪ Recessie 2008-2009 als gevolg van financiële crisis
▪ Centrale banken: monetaire versoepeling
• Fed: rente laag + QE
• ECB: rente laag + LTRO voor banken + QE
▪ Overheden: begrotingsbeleid tussen relance en bezuinigingen (debat over
▪ Fiscal multiplier/ austeriteit)
▪ Herstel vanaf 2009/10, vooral in de US
▪ Eurozone: In 2010/11/12 van bankencrisis naar landencrisis naar eurocrisis
▪ 2013 – 2014: trage groei, lage inflatie (lowflation)
▪ 2015 – 2018: groei robuuster, zonder hoge inflatie
▪ 2019 wereldwijde vertraging van de groei en nieuwe versoepelingen
▪ Centrale banken
▪ 2020 Covid veroorzaakt recessie
Kenmerken van internationale economieën
- De Verenigde Staten
• Tot 2019: robuuste conjunctuur, lage werkloosheid en FED kon monetair beleid
normaliseren d.w.z. verhogen van de rentes en afbouwen van QE.
• Trumponomics schetsen een gemengd beeld:
1) Belastingverlaging voor ondernemingen daalt.
2) Begrotingsschuld en -deficit groeit.
• De Amerikaanse economie is veel robuuster dan de Europese
, - De Eurozone
• Economische groei gaat traag, o.m. door austeriteit in sommige landen.
• ECB is de enige actor en handhaaft accomoderend monetair beleid.
• Tot 2019 voorzichtig groeiherstel, niet enkel in de core maar ook in de periferie.
- China
• Groeivertraging, maar actief overheidsbeleid.
• De hoge schuldraad van ondernemingen riskeren slechte leningen bij banken.
• De economie is meer afhankelijk van de binnenlandse vraag dan van de export.
Wat is de invloed van Corona op de wereldeconomieën?
Voor de Eurozone:
- Recessie maar grote verschillen tussen landen
- Inflatie laag, door vraaguitval
- ECB voert een ultrasoepel monetair beleid: negatieve rentevoeten + PEPP
- Europees antwoord op de crisis: Next Generation EU- pakket
In de Verenigde Staten
- Er is een recessie maar minder streng dan Europa
- FED stimuleert de economie met renteverlagingen en QE. Rentevoeten: low for longer
Corona zorgt voor een permanent
outputverlies, de doelstelling is om terug op
het pre-coronagroeipad te komen zodanig er
geen permanent welvaartsverlies is zoals bij
de financiële crisis.
,Momenteel is er geen enkele ‘letter’ die het
conjunctuurverloop kan schetsen. Momenteel
spreekt men van de lange ‘W’:
Er zijn wel verschillen tussen de wereldeconomieën China doet het aanzienlijk beter dan de
Eurozone, en zelfs binnen Europa zijn er verschillen tussen landen. Italië zorgt voor de meeste
zorgen.
, Wat is de macro-economische situatie in Europa?
▪ Bankencrisis + recessie: groei -4.1% in 2009
▪ 2010-2011-2012: Eurozone onder stress
• Bailouts van Griekenland, Ierland, Portugal en Cyprus
• Negatieve feedbackloop tussen banken en landen in de periferie
▪ Economische governance
• Europese Financiële Stabiliteitsfaciliteit (EFSF), Europees
Stabiliteitsmechanisme (ESM), bankenunie
• Maar er is nog werk aan de economische convergentie binnen de Eurozone
▪ 2013-2014: trage groei + lage inflatie + werkloosheid daalt
▪ 2015-2019: voorzichtig herstel van de groei, maar de Europese investeringen blijven
te traag.
▪ 2020: coronashock zorgt voor een recessie
• Eindelijk Europese aanpak: Europees relancefonds met financiering van eurobonds
voor toekomstgerichte investeringen in klimaat en digitalisering.
• Europees contra cyclisch begrotingsbeleid naast stimulerend monetair beleid van
de ECB.
Wat zijn de huidige vaststellingen binnen Europa?
o Herstel gedreven door consumptie, investeringen herstellen veel trager
o Groei wordt verwacht te herstellen, maar de recovery blijft partieel
o Aanzienlijke divergenties tussen landen
o Monetair en begrotingsbeleid ondersteunen beiden het herstel
o De banksector blijkt schokbestendig en blijft zorgen voor financiering van de reële
economie
o Overheidsmaatregelen beschermen de arbeidsmarkt voor een sterk oplopende
werkloosheid
o Begrotingen gaan diep in het rood
De overheden hebben de inkomens van gezinnen veiliggesteld door steunmaatregelen,
hierdoor is het inkomensverlies beperkt gebleven en de spaarquote gestegen. Dit kan de basis
zijn voor het herstel door pent-up demand: een moment waar de vraag voor een goed/ dienst
enorm stijgt.
De investeringen vertragen door de onzekerheid die deze crisis met zich meebrengt.
De impact op overheidsfinanciën is veel groter dan de financiële crisis, dit kan verklaard
worden door het contra cyclisch beleid die nu gevoerd wordt en niet gevoerd werd tijdens de
financiële crisis.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bertprovoost. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.