,H2 The young and the restless: de ontwikkeling van
communicatiewetenschappen als discipline
2.4 Ontstaan en ontwikkeling van communicatiewetenschappen als
discipline
Mickey Mouse wetenschap?
Academische ontwikkelingen niet los gezien van maatschappelijke trends en opkomst
en evolutie v (massa)media en communicatietechnologieën
Vruchtbare voedingsbodem voor wetenschappelijke vragen over media en
communicatie
Jonge wetenschap: weinig zaken zwart-wit, tegelijkertijd veel andere zaken nog voor
discussie en interpretatie vatbaar
McQuail: moeilijk definitie geven waar iedereen mee akkoord is, door gevolgen vh
ontbreken v een eenduidige definitie v communicatie zelf
2.4.1 De voorlopers in het denken over communicatie
- Oorsprong: einde 19e E en begin 20e E
- Gekeken nr opkomende media en communicatietechnologieën
- Retoriek sinds oudheid: orale communicatie en kunst vh communiceren en
overtuigen
- Aristoteles: retorica
- Grieken en Romeinen: persuasieve communicatie (Plato, Aristoteles)
- Tobias Peucer
Historisch onderzoek nr uitgeverijen, kranten
Einde 19e E: economische studie dagbladpers
Zeitungswissenschaft:
Bücher: institut für Zeitungskunde (1916, Leipzig)
D’ester: institut für Zeitungskunde (1924, München)
Dovifat: Deutsche institut für Zeitungskunde (1926, Berlijn)
o Journalism school: studenten opgeleid worden in professionele praktijk, maar ook
journalistiek onderzoek verricht
o Speech communication: taalkundige en semiotische benadering vanuit
geesteswetenschappen
, Charles Peirce: grondlegger semiotiek
Edward Sapir: grondlegger sociolinguïstiek
o John Dewey, Chicago school of sociology: startpunt Amerikaanse onderzoekstraditie
nr communicatie en media
Microsociologische en pragmatische benadering
Centrale vraag: of en hoe communicatie een rol kan spelen in
gemeenschapsvorming; sociaal leven = web van symbolische interactie
Robert Park, Charles Coolet: focus processen groepsvorming, aandacht
journalistiek en nieuws
- Multidisciplinariteit: jonge veld in staat zich snel ontwikkelen in verschillende
richtingen
2.4.2 Institutionalisering van de communicatiewetenschappen
Schram: Institute for communication research
Founding fathers
Harold Lasswell
o Politicoloog
o Propagandatechnieken
o Eerste communicatiemodel
o Funtionalistische analyse
Paul Lazarsfeld
o Oostenrijks
o Socioloog
o Marktstudies radio
o Media-effectenstudies: democratische verkiezingscampagnes en schadelijke
effecten v media op kinderen
Kurt Lewin
o Sociaal-psycholoog
o Pool
o Groepsdynamica
o Inspiratiebron later mediaonderzoek: cognitieve dissonantie, gatekeeping
Carl Hovland
o Yale
o Experimenteel psycholoog
o Testen propagandafilms
o Basis persuasieve communicatie
Europese invloed
Industrialisatie media -> ontwikkelde academische studie van media zich navenant
, Ontwikkeling communicatiewetenschappen
1) Communicatiestudies voornamelijk vanuit historisch, institutioneel of perspectief v
onderzoek dimensies opgezet
2) Sinds WO2: vanuit communicatieperspectief -> aparte discipline; focus media en
communicatie -> grote verscheidenheid aan tendensen
2.4.3 Administratief en kritisch onderzoek
Lazarsfeld: administratief onderzoek = onderzoek ten dienste van een publieke of private
administratieve instantie
WO2 en Koude Oorlog: psychologische oorlogsvoering: onderzoek gesponsord door
overheden of private ondernemingen
Onderzoeksproblematiek en vragen zijn specifiek en afhankelijk van wat de
financierende instelling wil weten
Persuasieve communicatiestrategie -> effectieve communicatie realiseren
- Bereiken geprefereerde doelgroep
- Inspelen op interesses, wat ze fijn vinden
- Aanpakken communicatie zodat publiek of doelgroep niet averechts reageert
- Bijstellen gedrag of attitudes rond producten, merken, ideeën, overheidsinitiatieven
Empirisch onderzoek nodig: meten inhouden en effecten
Kritische propagandastudiesbenadering
- Frankfurter Schule:
o Theodor Adorno
o Max Horkheimer
- Vraagtekens administratief onderzoek:
1) Vrij enge, empirische positivistische aanpak -> houdt weinig rekening met
specifieke historische situatie en dynamische context
2) Focus onderzoek niet op particuliere belangen, maar op sociale systemen,
samenleving en gemeenschap, economische en sociale problemen -> leven
mensen verbeteren
- Reclame onderzocht in licht van trends zoals commercialisering v media-inhoud,
machtsconcentratie v media-eigenaars, verkopen publiek aan adverteerders en
cultuur v consumerisme
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller reneependers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.