Dit document bevat de samenvattingen per voorbereiding aan het tentamen inleiding in de sociologie. Hierin is voornamelijk gebruik gemaakt van het boek "Our social world", ter extra informatie zijn er soms ook andere boeken geraadpleegd. De samenvatting sluit aan op de informatie uit de hoorcollege...
Inleiding in de sociologie - week 2
Our social world - Ballentine (H2)
Sociologen zijn geïnteresseerd in factoren die sociale situaties beïnvloeden als die van Hector.
Hector blijft in armoede leven door gelimiteerd onderwijs, gebrek aan work skills, gelimiteerd
opties en verplichtingen aan familie.
DEVELOPMENT OF SOCIOLOGY
Sociologisch onderzoek helpt begrijpen hoe de samenleving in elkaar zit en hoe het verandert kan
worden. Moderne sociologie is begonnen met Khaldun. Hij was de eerste die gebruik maakte van
een systematische benadering met betrekking tot het gevoel van solidariteit die tribal groups bij
elkaar hield in tijden van con icten en oorlog.
RISE OF MODERN SOCIOLOGY
In de jaren 1600-1800 is de sociologie verder ontwikkelt. Dit heeft te maken met Europese landen
die kolonies in andere landen kregen. De aanraking met nieuwe culturen heeft een aantal
Europeanen gestimuleerd om meer over deze mensen te leren. Ook is de sociologie ontwikkelt
door het zoeken naar begrip rondom de industriële revolutie en de franse revolutie. Tot slot wilden
sommigen de wetenschappelijke methodes toepassen om de sociale wereld te begrijpen.
Ten tijde van de Franse Revolutie bekritiseren twee Fransmannen, Comte en Saint-Simon, het
gebrek aan systematische data verzameling of objectieve analyse in het sociale domein. Deze
heren waren van mening dat de wetenschap over de samenleving een verklaring kan bieden voor
de revolutie. Comte kwam uiteindelijk in 1838 met de term sociologie. Dit kwam voort uit zijn
mening dat de religieuze en loso sche benaderingen geen adequaat beeld gaven over de
oplossingen rondom sociale problematiek. Ook vond hij dat er wetenschappelijke kennis
verkregen diende te worden over het sociale domein. Comte verdeelde de samenleving in twee
delen: (1) social statics, aspecten van de samenleving die orde, stabiliteit en harmonie bieden en
(2) social dynamics welke veranderingen en revoluties forceren in een samenleving. Zijn
optimistische blik was dat sociologie de queen of sciences is die ervoor zorgt dat leiders een
verbeterde sociale orde kunnen hanteren.
Sociologie is vervolgens sterk verandert door de Industriële Revolutie, waarbij boeren vervangen
werden door nieuwe technologieën en migreerden naar steden. Deze veranderingen waren voor
veel andere sociologen de reden om verder te kijken naar de samenleving en haar problemen.
1
fl fi fi
,SOCIOLOGY’S MAJOR THEORETICAL PERSPECTIVES
Een theoretisch perspectief is een blik op de samenleving die het onderzoek en analyses van
sociologen begeleiden. Ze zijn te beschouwen als erg brede theorieën die sociologen houvast
geven. Theorieën hierbij zijn dan weer; statements or explanations regarding how and way two or
more facts are related to each other and the connections between these facts.
MICRO-TO MESO-LEVEL THEORIES
Om terug te komen op de situatie van Hector, kunnen er twee theorieën gebruikt worden die
betrekking hebben op micro en meso niveau.
(1) De symbolische interactie theorie [symbolisch interactionisme] sees humans as active agents
who create shared meanings of symbols and events and then interact on the basis of those
meanings. Samengevat houdt deze theorie in dat mensen continu de samenleving creëren en re-
creëren door interacties aan te gaan met anderen. Dit doen zij door te communiceren middels
symbolen (zoals taal), Ook leren we door interactie met anderen wie we zijn en welke plaats we in
de samenleving innemen.
Kritiek op deze theorie is dat het te weinig aandacht zou besteden aan de invloeden op macro-
niveau. Andere kritiek is dat het lastig is om abstracte ideeën als het ontwikkelen van de ik te
bestuderen.
(2) De rationele keuzebenadering zegt; humans are fundamentally concerned with self-interests,
making rational decision based on weighing costs and rewards of the projected outcome of an
action. Samengevat houdt deze theorie in dat mensen egocentrisch zijn en eigenbelang de
drijfveer is van hun gedrag. Daarna wegen mensen de baten en kosten af bij het maken van een
besluit, waarbij zij deze rationeel afwegen. Wederkerigheid staat hierbij centraal, waarbij mensen
het onthouden of zij bij iemand of iemand bij hen in het krijt staat.
Kritiek op deze theorie is dat er geen tot weinig aandacht besteedt wordt aan het micro-niveau,
met name zelf re ectie. Ook lopen aanhangers van deze theorie tegen de kritiek aan dat als het
goed voelt om iemand te helpen, dit een beloning is die al compenseert voor de kosten.
MESO-TO MACRO-LEVEL THEORIES
Om de situatie van Hector te begrijpen, kan er ook gekeken worden naar twee theorieën op meso
en macro niveau.
(1) De structurele-functionalistische theorie [functionalisme] assumes that all parts of the social
structure, the culture and social processes work together to make the whole society run smoothly
and harmoniously. Emile Durkheim was de grondlegger van deze theorie. Hij geloofde dat mensen
zich volgens de regels van de samenleving gedragen door het collectieve geheugen. Functies
(gevolgen van acties of gedrag) kunnen manifest of latent zijn. Manifest functions are the
planned outcomes of interactions, social organizations, or institutions. Latent functions are
unplanned or unintended consequences of actions or of social structures. Deze kunnen
functioneel of disfunctioneel zijn. Dysfunctions are those actions that undermine the stability or
2
fl
, equilibrium of society. Samengevat richt deze theorie zich op patronen op macro-niveau in de
samenlevingen. Het kijkt naar wat de samenlevingen bij elkaar houdt en legt de nadruk op de
structuur, cultuur en sociale processen hierin.
Kritiek op deze theorie is dat sommige ideeën zo abstract zijn dat ze niet te toetsen vallen, ook
geven ze geen uitleg voor sociale veranderingen in de samenleving. Ook gaat deze theorie er
vanuit dat con ict slecht is.
(2) De con ict theorie stelt; con ict is inevitable in any group or society. Het stelt dat ongelijkheid
en onrecht de bron vormen van de con icten die doordringen in de samenleving. De moderne
con icttheorie komt voort uit de werken van Karl Marx. Samenvattend gaat de con ict theorie
over dat con icten (of het potentieel hiervoor) ten grondslag liggen aan alle sociale relaties.
Daarnaast zijn mensen egoïstisch en proberen zij middelen te verkrijgen waarbij ze zorgen dat
leden van hun ‘groep’ deze ook ontvangen. Ook zegt de theorie dat maatschappelijke verandering
gewenst is, met name veranderingen die een grotere mate van sociale ongelijkheid
bewerkstelligen. Tot slot weerspiegelt de huidige sociale orde dat machtige mensen hun waarden
en geloven overdragen aan de zwakkere mensen.
Kritiek op deze theorie is dat de theorie zich voornamelijk richt op het macro-niveau, waarbij er
niet gekeken wordt naar de individuen die betrokken zijn in de con ict situaties. Daarnaast is
empirisch onderzoek om de theorie te testen beperkt. Ook verklaart de theorie niet hoe sociale
cohesie en samenwerking in elkaar steekt. Tot slot is er kritiek op dat onzelfzuchtigheid en
samenwerking onder het menselijke gedrag vallen, maar dat dit niet erkend wordt in deze theorie.
MULTILEVEL ANALYSIS
Max Weber’s Contributions
Max Weber heeft zich beziggehouden met theorieën die op zowel micro- als macroniveau
opereren.
Micro: volgens Weber is het belangrijk om in de positie van mensen te gaan staan om hun
gedrag te kunnen begrijpen. Verstehen gaat over dat individuen betekenis geven aan hun
sociale ervaringen.
Macro: Weber stelt dat de samenleving complexer was dan de theorie van Marx, die zich
op slechts twee groepen richtte. Hij stelde dat politiek, economie, religie, psychologie en
de ideeën van mensen e ect op elkaar hebben.
Feminist theory
Veel van de feministische theorieën hebben de con ict benadering als basis. Feministische
theorieën critiques the hierarchial power structures that disadvantage women and other
minorities. Deze theorieën richten zich er ook op dat de sociologie gedomineerd is door het
mannelijke perspectief, dat geen volledig beeld geeft van de sociale wereld. Deze theorieën
richten zich op zowel meso- als macro niveau.
3
fl fl flfl fffl fl fl fl fl
, Macro analyse Micro analyse
Mensen zijn coöperatief (mensen Functionalisme Symbolisch interactionisme
communiceren met anderen op
basis van gedeelde betekenissen
en gemeenschappelijke
symbolen)
Mensen zijn competitief (gedrag Con ictbenadering Rationele keuzebenadering
komt voort uit eigenbelang) (belang van de groep) (Individueel belang)
Sociology - Giddens (H3)
Wetenschappen doen onderzoek met behulp van een theoretische benadering. Bij sociologie is
dit lastiger, omdat het onderzoeksonderwerp niet een stilstaand gegeven is. Dit blijkt ook uit de
vragen die de grondleggers van de sociologie stelden. Zo stond Marx voornamelijk stil bij de
dynamiek van de kapitalistische economie, de oorzaken van armoede en groeiende
ongelijkheden. Durkheim deed onderzoek naar het karakter van de industriële samenleving en het
onteigenen van de kerk. En Weber deed tot slot onderzoek naar de verschijning van het
kapitalisme en de consequenties van bureaucratische organisaties voor het individu.
Door de veranderende problemen in de samenleving worden sociologen geforceerd om de
oorspronkelijke theorieën te evalueren.
Er ontstaan steeds meer nieuwe visies en theorieën op oude concepten, doordat deze concepten
omschreven staan als sociologische of sociale theorie. Sociologische theorieën richten zich op
wetenschappelijke methodes waarmee zij empirisch onderzoek uit voeren. Sociale theorieën
bevatten normatieve kritiek op huidige sociale en politieke regelingen. De sociology van
tegenwoordig biedt ruimte voor middle-range theorie die zich richten op speci eke aspecten van
het leven, maar beidt ook ruimte voor grand theories die zich bezig houden met de lange termijn
sociale structuren van de moderne samenleving.
TOWARDS SOCIOLOGY
Een sociologisch perspectief is mogelijk gemaakt door twee revolutionaire transformaties:
(1) De Industriële Revolutie, waarbij de materiële omstandigheden en manier van arbeid radicaal
zijn verandert.
(2) De Franse Revolutie, die symbool staat voor het einde van de Europese agrarische regimes en
absolute monarchie toen republikeinse idealen van vrijheid en burgerrechten naar voren kwamen.
Positivism and social evolution
Comte zag de sociologie in essentie gelijk aan de natuur wetenschappen. Zijn positivistische
benadering is gebaseerd op het principe van directe observatie, met theoretische uitspraken
gericht op het vaststellen van causale generalisaties. Volgens Comte was het de taak van de
sociologie om kennis te verwerven over de sociale wereld om vervolgens voorspellingen erover te
kunnen doen, om op basis van deze voorspellingen aanpassingen te doen/stimuleren. De meeste
4
fl
fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celine222. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.21. You're not tied to anything after your purchase.
