Samenvatting Aansprakelijkheidsrecht
1 Hoofdstuk 1: Inleiding..........................................................................................................................6
1.1 Omschrijving begrip aansprakelijkheid.........................................................................................6
1.2 Waarin verschilt aansprakelijkheid van verantwoordelijkheid?...................................................6
2 Hoofdstuk 2: Strafrechtelijke aansprakelijkheid..................................................................................7
2.1 Kenmerken strafrechtelijke aansprakelijkheid..............................................................................7
2.2 Gevolgen van strafrechtelijke aansprakelijkheid..........................................................................7
2.2.1 Soorten misdrijven en bijhorende straffen (art. 1 Sw.)..........................................................7
2.2.2 Strafrechtelijke aansprakelijkheid in verkeerszaken..............................................................8
2.2.2.1 Overzicht van de meest voorkomende verkeersmisdrijven............................................8
2.2.2.1.1 De inbreuken en regels uit de Wegverkeerswet......................................................8
2.2.2.1.2 De inbreuken uit de Wegcode/het Wegverkeersreglement....................................8
2.2.2.1.3 De verkeersmisdrijven in bijzondere verkeerswetgeving.........................................9
2.2.2.1.4 Artikels 418 tot 420 Strafwetboek...........................................................................9
2.2.2.2 Bijzonder herhalingsregime voor bepaalde ernstige verkeersmisdrijven:......................9
2.2.3 Strafrechtelijke aansprakelijkheid – rechtspraak...................................................................9
2.2.3.1 Rechtspraakvoorbeeld....................................................................................................9
3 Hoofdstuk 3: Burgerrechtelijke aansprakelijkheid.............................................................................10
3.1 Kenmerken burgerrechtelijke aansprakelijkheid........................................................................10
3.2 Contractuele aansprakelijkheid..................................................................................................11
3.2.1 Casus 1.................................................................................................................................12
3.2.2 Casus 2.................................................................................................................................13
3.2.3 Casus 3.................................................................................................................................14
3.2.4 Casus 4.................................................................................................................................14
3.2.5 Specifieke vormen...............................................................................................................16
3.3 Buitencontractuele/burgerlijke aansprakelijkheid......................................................................16
3.3.1 Begrip (verdere uitdieping zie hoofdstuk IV).......................................................................16
3.3.2 Voorwaarden.......................................................................................................................16
3.3.3 FOUT kan zijn …...................................................................................................................17
3.3.4 SCHADE impliceert …...........................................................................................................17
3.3.5 VERGOEDING van de schade …............................................................................................17
3.3.6 OORZAKELIJK VERBAND …...................................................................................................18
3.3.7 Soorten (verdere uitdieping zie hoofdstuk IV).....................................................................18
4 Hoofdstuk 4: Burgerlijke aansprakelijkheid (= buitencontractuele aansprakelijkheid)......................20
4.1 Enkelvoudige of persoonlijke aansprakelijkheid.........................................................................20
1
, Samenvatting aansprakelijkheidsrecht
4.1.1 Persoonlijke aansprakelijkheid voor een foutieve daad.......................................................20
4.1.2 Persoonlijke aansprakelijkheid voor foutieve nalatigheid of onvoorzichtigheid..................20
4.1.3 Rechtspraakvoorbeelden.....................................................................................................21
4.1.4 Risicoaanvaarding................................................................................................................22
4.1.5 Besluit art. 1382-1383 Oud BW...........................................................................................22
4.1.6 Persoonlijke aansprakelijkheid van krankzinnigen...............................................................22
4.2 Samengestelde of kwalitatieve aansprakelijkheid......................................................................23
4.2.1 Kenmerken..........................................................................................................................23
4.2.2 Aansprakelijkheid van ouders voor hun minderjarige kinderen..........................................23
4.2.3 Weerleggen vermoeden van aansprakelijkheid (art. 1384, lid 5 Oud BW)..........................26
4.2.4 Aansprakelijkheid van leerkrachten voor hun leerlingen en van ambachtslieden voor hun
leerjongens (art. 1384, lid 4 Oud BW)...........................................................................................27
4.2.5 Aansprakelijkheid van aanstellers voor hun aangestelden en van meesters voor hun
dienstboden (art. 1384, lid 3 Oud BW).........................................................................................29
4.2.6 Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken (art. 1384, lid 1 Oud BW)...................................32
4.2.7 Aansprakelijkheid voor dieren (art. 1385 Oud BW).............................................................35
4.2.8 Aansprakelijkheid voor ingestorte gebouwen (art. 1386 Oud BW)......................................37
4.2.9 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................39
5 Hoofdstuk 5: Aansprakelijkheid van aannemers en architecten........................................................39
5.1 Algemeen....................................................................................................................................39
5.1.1 Aansprakelijkheid in de bouwsector....................................................................................39
5.2 Aanvang 10-jarige periode..........................................................................................................40
5.2.1 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................40
5.3 Voorlopige en definitieve oplevering..........................................................................................40
5.3.1 Voorlopige oplevering..........................................................................................................40
5.3.2 Definitieve oplevering..........................................................................................................41
5.4 Draagwijdte art. 1792 Oud BW...................................................................................................41
5.4.1 De 10-jarige aansprakelijkheid is van openbare orde..........................................................41
5.4.2 Voor welke personen van toepassing?................................................................................42
5.4.3 Voor welke fouten geldt de 10-jarige aansprakelijkheid?....................................................42
5.5 Aansprakelijkheidscriteria...........................................................................................................42
5.5.1 Opvattingsfouten.................................................................................................................42
5.5.2 Uitvoeringsfouten................................................................................................................43
6 Hoofdstuk 6: Samenloop van aansprakelijkheden.............................................................................44
6.1 Samenloop contractuele en burgerlijke aansprakelijkheid.........................................................44
6.1.1 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................45
2
, Samenvatting aansprakelijkheidsrecht
6.1.2 Principe................................................................................................................................45
6.1.3 Twee uitzonderingen...........................................................................................................45
6.1.4 Verschillen tussen contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid..........................45
6.1.5 Samenloop...........................................................................................................................46
6.1.6 Procedureel.........................................................................................................................46
7 Hoofdstuk 7: Productaansprakelijkheid.............................................................................................46
7.1 Praktijkvoorbeeld........................................................................................................................46
7.1.1 Vrijwaring voor verborgen gebreken...................................................................................46
7.2 Art. 1641 tot 1648 Oud BW........................................................................................................47
7.2.1 Vrijwaring voor verborgen gebreken...................................................................................47
7.2.2 Rechtsvordering...................................................................................................................47
7.2.3 Vordering o.b.v. art. 1641 e.v. Oud BW...............................................................................48
7.2.4 Vordering o.b.v. art. 1382 en 1383 Oud BW........................................................................48
7.3 Wet van 20 maart 2022 inzake verkopen aan consumenten......................................................48
7.3.1 Inleiding...............................................................................................................................48
7.3.2 Voorwaarden.......................................................................................................................48
7.3.3 Wet van 20 maart 2022 inzake verkopen aan consumenten versus artikel 1641 e.v. Oud
BW verborgen gebreken...............................................................................................................49
7.4 Wet van 25 februari 1991...........................................................................................................51
7.4.1 Wet van 25 februari 1991 betreffende de aansprakelijkheid voor producten met gebreken
......................................................................................................................................................51
7.4.2 Voorwaarden.......................................................................................................................51
7.4.3 Aansprakelijkheid................................................................................................................51
7.4.4 Verweer producent..............................................................................................................52
7.4.5 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................52
8 Hoofdstuk 8: Medische aansprakelijkheid.........................................................................................54
8.1 Inleiding......................................................................................................................................54
8.2 Beroepsaansprakelijkheid – contractueel...................................................................................54
8.2.1 Artsen en andere medische zorgverleners kunnen aansprakelijk gesteld worden wegens
contractuele fouten......................................................................................................................54
8.2.2 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................54
8.3 Beroepsaansprakelijkheid – buitencontractueel........................................................................55
8.3.1 Artsen en andere medische zorgverleners kunnen aansprakelijk gesteld worden wegens
buitencontractuele fouten............................................................................................................55
8.3.2 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................56
8.4 Strafrechtelijke aansprakelijkheid...............................................................................................56
3
, Samenvatting aansprakelijkheidsrecht
8.4.1 Artsen en andere medische zorgverleners kunnen strafrechtelijk aansprakelijk gesteld
worden.........................................................................................................................................56
8.4.2 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................56
8.5 Productaansprakelijkheid...........................................................................................................57
8.5.1 Onveilige producten............................................................................................................57
8.5.2 Rechtspraakvoorbeeld.........................................................................................................57
8.6 Disciplinaire aansprakelijkheid...................................................................................................58
8.6.1 Orde der Artsen...................................................................................................................58
8.7 Wet betreffende de vergoeding van schade als gevolg van gezondheidszorg............................58
8.7.1 Fonds voor Medische ongevallen........................................................................................58
9 Hoofdstuk 9: Exoneratiebedingen.....................................................................................................58
9.1 Omschrijving...............................................................................................................................58
9.1.1 Exoneratiebeding: begrip.....................................................................................................58
9.2 Afwenteling................................................................................................................................59
9.2.1 Wat is de waarde van een exoneratiebeding?.....................................................................59
9.3 Geldigheid...................................................................................................................................59
9.3.1 Geldigheidsvoorwaarden voor elk exoneratiebeding..........................................................59
9.4 Vormvereisten............................................................................................................................59
9.4.1 Het exoneratiebeding moet op een duidelijk zichtbare plaats zijn aangebracht en in
duidelijke bewoordingen zijn opgesteld.......................................................................................59
10 Hoofdstuk 10: Andere vormen van aansprakelijkheid.....................................................................60
10.1 Disciplinaire aansprakelijkheid.................................................................................................60
10.1.1 Aansprakelijkheid van personen die deel uitmaken van een beroepsgroep met een
deontologische code.....................................................................................................................60
10.2 Hoofdelijke aansprakelijkheid...................................................................................................60
10.2.1 Twee soorten: actieve en passieve hoofdelijkheid............................................................60
10.2.2 Afstand van (passieve) hoofdelijkheid...............................................................................60
10.3 Aansprakelijkheid in solidum....................................................................................................61
10.3.1 Ontstaan in de rechtspraak en rechtsleer voor gevallen waarin noch de wet, noch een
overeenkomst in passieve hoofdelijkheid voorziet.......................................................................61
10.3.2 Door de rechtspraak erkend in volgende gevallen.............................................................61
10.4 Gedeelde aansprakelijkheid......................................................................................................62
10.4.1 Meerdere (niet-samenhangende) fouten van verschillende personen leiden tot eenzelfde
schade...........................................................................................................................................62
10.5 Objectieve aansprakelijkheid....................................................................................................62
10.5.1 Foutloze aansprakelijkheid................................................................................................62
11 Hoofdstuk 11: Aansprakelijkheid wegens overmatige burenhinder................................................62
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sofiecandillon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.