Summary
Samenvatting Levenswetenschappen Hoofdstuk 10: genetica mendel en daarna
- Course
- Institution
Samenvatting levenswetenschappen Hoofdstuk 10: genetica mendel en daarna
[Show more]
Seller
Follow
FarmaseutBiochemist
Reviews received
Content preview
10. Genetica: Mendel en daarna10.1. De fundamenten van de genetica
- preformatietheorie: homonculus is reeds aanwezig in de zaadcel (Anton van
Leeuwenhoek)
- Lamarck’s theorie: veranderingen v somatische eigenschappen w doorgegeven aan de
nieuwe generatie
- Darwin’s pangenesis concept: in alle cellen werden deeltjes gevormd (gemulles,
plastitudes of pangenen) → naar bloed → voortplantingsorganen → in
voortplantingscellen
→ “Lamarckiaans” → geen kennis over erfelijkheidsmechanismen
→ Pangenesis: somatische variaties in kwaliteit & kwantiteit v pangenen
vastgelegd
→ bevruchting = versmelting/vermenging v geslachtscellen &
pangenen
→ Lamarckiaans → tegenwind in 20e eeuw dr Mendeliaanse genetici
→ 1930: Moderne Synthese (populatiegenetica) → Neodarwinisme
- kiemplasmatheorie: onderscheid tssn “kiemplasma” en “soma”
→ kiemplasma = 1 continue lijn sinds begin v leven: na elke bevruchting (n) →
kiemplasma
(germline) (2n) → geslachtscellen (n) & lichaam (soma) (2n)
→ kiemplasma (2n) = erfelijk materiaal voor volgende generatie & vormt
geslachtscellen na
meiose → variatie
→ mutaties in kiemplasma worden doorgegeven, niet die in soma
→ kiemplasma & gameten = continue lijn, soma = tijdelijke fase v seks. vplt.
→ tegenspraak met pangenesis concept (= erfelijke info wordt gevormd in
soma)
→ August Weissman was tegen overerving van verworven kenmerken
→ experiment met muizen: 68 muizen & 901 nakomelingen → 5 generaties de
staart
afsnijden → “verworven” eigenschap werd niet doorgegeven
- studies over overerving op dieren & planten (landbouw)
- 19e eeuw → Gregor Mendel: sierplantenteelt gebruiken voor experimenten over
erfelijkheid
→ inzichten werden eerst door wetenschappers als larie beschouwd
10.1.1. Plantentelers toonden aan dat beide ouders in gelijke mate bijdragen in de
overerving
- planten voor genetica
→ groot #nakomelingen in een korte generatietijd
→ 1 individu zowel mannelijk als vrouwelijk → meerdere manieren van
voortplanten
→ kruisen van planten is gemakkelijk onder controle te houden
→ penseel om pollen aan te brengen
→ schaartje om helmknoppen weg te halen (geen zelfbevruchting)
- Mendel gebruikte studies van Josef Gottlieb Kölreuter (18e eeuw)
1
, → afstamming van reciproke kruisingen
→ kruisen van planten met bepaalde eigenschappen naargelang het
geslacht
→ witte bloed (vr.) & rode bloem (man.) en omgekeerd
→ resultaat: beide planten dragen in gelijke mate, onafhankelijk bij tot
afstammeling
= concept van gelijkmatige parentale bijdrage
→ nog onduidelijk wat ouderlijke planten aan nageslacht doorgeven
→ concept van vermenging van overerfbare eigenschappen
→ blauwe bloem + rode bloem = paarse bloem (vermenging)
→ genetische vermengingstheorie
→ niet meer te scheiden (≈ verf)
10.1.2. Mendel introduceerde nieuwe methoden over overerving
- Mendel (19e eeuw)
→ Oostenrijkse monnik, geen academisch wetenschapper
→ geen diploma v lesgever → studies (elke wetenschap) unief van Wenen
→ multidisciplinaire achtergrond → bijdrage bij studie van erfelijkheid
(wiskunde)
→ fundamenten van overerving in 9 jaar vastgelegd, eerst publieke
voordracht & dan
een publicatie (120 bibliotheken & 40 kopieën naar lln)
→ eerst onopgemerkt & miskend → biologen geloofden niet in wiskundige
bewijs
→ Darwin geloofde ook niet terwijl hij gelijkaardige experimenten
(leeuwebekjes)
deed met dezelfde bevindingen maar miste inzicht dus geloofde in
vermengingstheorie
→ Mendel geloofde in “genera” maar geloofde ook dat dr kruising soorten
“hybriden”
konden ontstaan
→ weten hoe nieuwe soorten uit hybriden ontstonden
→ in traditie van bloemenkwekers te werk gaan → stabiele
eigenschappen
→ eig. gingen weg in F1 en kwamen terug in F2 (↔
vermeningstheorie)
→ biologen geloofden hem niet → haalde slechtste cijfers in dit vak → 30j
ongeloof!
→ 1900: meiose beschreven → Mendel zijn werk werd belangrijk door
onafhankelijk
experimenteel werk van Hugo De Vries, Carl Corresn & Erich von Tschermak
(pltngenetici)
→ kruisingsexperimenten met kwantitatieve gegevens over
nakomelingen
→ citeerden afzonderlijk Mendels werk
→ chromosomen & meiose → fysische verklaring voor Mendels
resultaten
2
, 10.2. Mendels experimenten en de wetten van de overerving
- voor meiose → door zijn methodologie
→ voorbereiding, keuze v experimentele materiaal, goeie uitvoering +
verwerking &
juiste interpretatie
- wiskundig deductieve werkwijze → experimenten om wiskundige werkelijkheid
te toetsen
aan experimentele werkelijkheid
- inductieve redenering → vanuit experimentele gegevens een algemeen
theoretisch kader
→ meestal in de natuurwetenschappen
10.2.1. Mendel ontwierp een grondig doordacht onderzoeksplan
- groene erwt (Pisum sativum) → eenvoud, gemak van controleren van bestuiving &
beschikbaarheid van variëteiten met verschillende eig. v/e kenmerk
→ controleerde de bevruchting met penseeltje
→ hermafrodiet (1-huizig)
- erfelijke kenmerken & eigenschappen identificeren
→ kenmerk/character → observeerbaar aspect (kleur)
→ eigenschap/trait → vorm van een kenmerk → witte kleur
→ overerfbare eigenschap van een kenmerk → van ouder naar nakomeling
- 7 kenmerken & bestudeerde van elk 2 duidelijk contrasterende eigenschappen
→ vorm van zaad (glad/gerimpeld), kleur van zaad (groen/geel), kleur van
bloem
(paars/wit), vorm van de peul (opgeblazen/plat), kleur van de peul (groen/geel),
plaatsing van de bloem (axiaal/terminaal) en hoogte van de plant (lang/kort)
→ voorouders zijn kweekvast (true-breeding) → standvastig over
generaties
→ erwten witte bloem onderling → enkel witte bloemen in volgende
generaties
- isoleerde stammen dr herhaalde inkruising & selectie dr onderlinge kruising van
identieken/zelfbevruchting en voor het onderzoek aan te gaan zorgen dat kweekvast zijn
→ daarna: pollen van 1 bloem op vrouwelijke waar stampers weggeknipt
zijn
→ pollendonor & ontvanger = P (parentes)
→ zaden gevormd & geoogst & gezaaid
→ nieuwe planten van 1e generatie = F1 (fillii 1)
→ eig van elke F1 plant onderzoeken, voor de 7 kenmerken
monohybride
kruisingen → frequentie van eigenschappen noteren
→ soms F1 zelfbevruchting & 2e generatie → F2 → frequentie
noteren
- goed georganiseerd wetenschappelijk plan → veel kwantitatieve gegevens
(nieuw in
biologie) → analyse v getallen: vaste relatieve verhoudingen tssn overerving v
eig. v. kenm.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FarmaseutBiochemist. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now