Summary
Samenvatting Inleiding in de psychologie
- Course
- Institution
- Book
Deze samenvatting bevat onder genoemde hoofdstukken. duidelijke samenvatting met plaatjes om het nog duidelijker te maken.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
lauravogels
Reviews received
Content preview
Inleiding psychologie1.1 wat is psychologie en wat is het niet?
Letterlijke betekenis = studie van de geest. In de praktijk beschouwd als de wetenschap van gedrag
en mentale processen. Psychologie houdt zich bezig met geestelijke processen en gedragingen. Het
terrein van psychologie bestaat uit:
- interne geestelijke processen: nemen we indirect waar (denken, voelen)
- Externe waarneembare gedragingen: dingen die we zien (praten, lachen, lopen)
Er zijn 3 manieren om psychologie te bedrijven:
1. Experimenteel psychologen (onderzoekspsychologen)
Psycholoog die onderzoek doet naar de elementaire psychologische processen. Ze voeren het
meeste onderzoek uit dat nieuwe psychologische kennis creëert.
2. Docent psychologie
Psychologo met als primaire taak het geven van onderwijs.
3. Toegepast psycholoog (praktijk)
Psycholoog die de door experimenteel psychologe vergaarde kennis gebruikt om problemen van
mensen op te lossen. Dit doen ze door middel van trainingen, het ontwerpen van speciale
gereedschappen pf psychologische behandelingen.
Specialisaties in de toegepaste psychologie:
- Arbeids- en organisatiepsychologen: hebben zich gespecialiseerd n aanpassingen aan de
werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van werknemers moeten maximaliseren.
- Sportpsychologen: werken met atleten samen om hen te helpen hun prestaties en motivatie
te verbeteren.
- Schoolpsychologen: deskundig op het gebied van lesgeven en en leren. Diagnostiseren leer-
en gedragsproblemen en adviseren leraren, ouders en leerlingen.
- Klinisch psychologen en counselors: helpen mensen zich aan te passen op sociaal en
emotioneel gebied of om moeilijke keuzes in relaties, carrière of opleiding te maken.
- Forensischs psychologen: leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
Psychiaters behandelen mensen als patiënten met een geestelijke ziekte. Is een medisch specialisme
dat zich richt op de diagnose en behandeling van mentale stoornissen.
Psychologen werken op allerlei terreinen en behandelen mensen vanuit een psychologische
invalshoek.
Pseudopsychologie: niet onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd (horoscopen en waarzeggers).
1.2 wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie?
Biologisch perspectief: het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het
functioneren van de genen, de hersenen, het zenuwstelsel en het hormoonstelsel (endocriene
stelsel). Geest is product van de hersenen. Volgens dit standpunt komen zowel onze persoonlijkheid,
onze voorkeuren en al onze vaardigheden voort uit onze lichamelijke eigenschappen.
2 richtingen:
- neurowetenschap: het vakgebied dat zich richt op begrip van hoe de hersenen gedachten,
gevoelens, motieven, bewustzijn, herinneringen en andere mentale processen creëren.
- Evolutionaire perspectief (Charles Darwin): nieuw specialisme in de psychologie dat gedrag
en mentale processen beschouwt op basis van hun genetische aanpassingen aan
overlevering en voortplanting. Groot deel menselijk gedrag komt voort uit overgeërfde
, neigingen. Volgens de evolutionaire psychologie hebben invloeden in de omgeving de
stamboom van de mens gesnoeid, waarbij de individuen met de meest adaptieve psychische
en lichamelijke kenmerken bevoordeelt werken. Darwin noemde dit natuurlijke selectie.
Descartes: stelde een scheiding voor tussen de spirituele geest en het fysieke lichaam. De kerk kon
de geest buiten het wetenschappelijk onderzoek houden, maar het bestuderen van menselijke
gevoelens en gedragingen kon toch doorgaan, omdat deze op lichamelijke activiteit in het
zenuwstelsel waren gebaseerd. Behoorde tot het rationalisme.
Rationalisme: richting die de rede, het denken (en dus niet de zintuiglijke ervaring) beschouwt als
enige bron van kennis.
Empirisme: zien denken als onnodig en storend in wetenschap en filosofie. Zij beweren dat
waarnemingen, ervaringen en experimenten de enige ware bronnen van kennis zijn.
Cognitief perspectief: een van de belangrijkste psychologische perspectieven, waarbij de nadruk ligt
op mentale processen zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen van
informatieverwerking. Nadruk gelegd op cognitie: geestelijke activiteiten zoals waarnemingen,
interpretaties, verwachtingen, overtuigingen en herinneringen. Wetenschappelijke methode kan
gebruikt worden om de geest te bestuderen.
Wilhelm Wundt: dacht dat het mogelijk was de menselijke geest op dezelfde manier te simplificeren
als het periodiek systeem de scheikunde had vereenvoudigt. Wetenschappelijke methoden konden
ook gebruikt worden om zowel de geest als het lichaam te bestuderen. Verstandelijke activiteit
bestond uit verschillende combinaties van deze elementaire processen.
Edward Bradford Titchener: bracht de zoektocht naar de elementen van het bewustzijn naar
Amerika, hij noemde dit structuralisme.
Structuralisme: historische stroming vinnen de psychologie. Zochten elementen van de bewuste
ervaringen.
Wiliam James: de psychologie moet zich richten op de functie van het bewustzijn en niet alleen op de
structuur ervan. Leidde tot het functionalisme. Had belangstelling voor emoties, waarin hun relatie
tot het lichaam en het gedrag waren vervat. Aangetrokken tot Darwins idee dat organismen zich aan
hun omgeving aanpasten. Stelde dat de psychologie zou moeten verklaren op welke wijze mensen
zich aanpassen aan de werkelijke wereld buiten het laboratorium. Door de manier van denken
ontstond de eerste toegepaste psychologie.
Functionalisme: historische stroming binnen de psychologie die meende dat de psychische processen
het beste begrepen kunnen worden in het licht van hun adaptieve nut en functie.
Behavioristisch perspectief: een invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in de stimulans
vanuit de omgeving in plaats van innerlijke mentale processen. Vooral aandacht voor de manier
waarop ons handelen wordt gevormd door de consequenties ervan.
Behaviorisme: de wetenschap van het gedrag en van de meetbare omstandigheden in de omgeving
die dit gedrag beïnvloeden.
Behavioristen bouwen voort vanuit het empirisme > enkel zekerheid bij wat je kunt waarnemen en
de mens is bij de geboorte een tabula rasa (blanco blad).
John Watson: betoogde dat een werkelijk objectieve psychologische wetenschap zich uitsluiten met
waarneembare gebeurtenissen zou moeten bezighouden.
B.F Skinner: de geest is zo iets subjectiefs dat we het bestaan ervan niet eens kunnen bewijzen.
Alleen gedrag kan betrouwbaar worden geobserveerd en gemeten. Geen subjectieve aannames over
de interne betekenis voor extern gedrag.
,Perspectief vanuit de gehele persoon: perspectieven die draaien om een globaal inzicht in de
persoonlijkheid. Persoonlijkheid en psychische stoornissen zijn voornamelijk ontstaan uit processen
in de onbewuste geest en niet in het bewustzijn.
- Psychodynamische psychologie: benadering de nadruk legt op het begrijpen van het
menselijk functioneren in termen van onbewuste behoeften, verlangens, herinneringen en
conflicten.
- Psychoanalyse: een benadering van de psychologie die is gebaseerd op de veronderstelling
van Freud, die de nadruk legt op onbewuste processen. De term verwijst zowel naar Freuds
psychoanalytische theorie als naar zijn psychoanalytische behandelmethode. Het gedrag
wordt dus bepaald door de processen in onze bewuste geest.
- Humanistische psychologie: een klinische benadering die de nadruk legt op de
mogelijkheden, groei, potentie en vrije wil van de mens. De mens is geen speelbal van
prikkels uit de omgeving, maar onze innerlijke processen zijn minstens even belangrijk.
Carl Rogers en Abraham Malslow ontwierpen een model dat mensen ziet als organismen met
een vrije wil. Op grond van die vrije wil kunnen ze keuzes maken en zo hun leven
beïnvloeden. Ons gedrag wordt bepaald door onze aangeboren behoefte om te groeien en
ons potentieel zo goed mogelijk te verwezenlijken.
- Psychologie van karaktertrekken en temperament: verschillen tussen mensen ontstaan uit
verschillen in blijvende kenmerken en neigingen, die karaktertrekken en temperamenten
worden genoemd.
Ontwikkelingsperspectief: een perspectief dat zich onderscheidt door de nadruk op erfelijkheid en
omgeving en op voorspelbare veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop. Mensen
veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en omgeving zich in de
loop van de tijd ontplooien. Ontdekkers: Mary Aindworth, Jean Piaget etc.
Socioculturele perspectief: legt de nadruk op het belang van sociale interactie, sociaal leren en een
cultureel perspectief. Sociale en culturele invloeden kunnen de invloed overstemmen van alle andere
factoren die gedrag beïnvloeden. Volgens dit standpunt kunnen de sociale en culturele situatie
waarin de persoon is ingebed soms sterker `in dan alle andere factoren die het gedrag beïnvloeden.
Cultuur: taal, opvattingen, gewoonten,
waarden en tradities dein orde
ontwikkeld door een groep mensen en
dein orde gedeeld met anderen in
dezelfde omgeving.
Crosscultureel psycholoog: een
psycholoog die werk in dit specialisme
is geïnteresseerd is de manieren
waarop psychologische processen
verschillen tussen mensen van
verschillende culturen.
, 1.3 hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?
Net als onderzoekers in alle andere vakgebieden gebruiken psychologen de wetenschappelijke
methode om hun ideeën empirisch te toetsen.
De wetenschappelijke methode is een procedure om ideeën te ontwerpen aan een onderzoek
waarna ze bewezen of verworpen worden.
Empirisch onderzoek is het verzamelen van objectieve informatie uit de eerste hand door metingen
die zijn gebaseerd op sensorische ervaringen en observatie. Op grond van empirisch onderzoek wil
de psychologie uiteindelijk allesomvattende verklaringen voor gedrag en geestelijke processen
ontwikkelen. In de wetenschap noemen we deze verklaringen theorieën.
Een wetenschappelijke theorie is een toetsbare verklaring voor een verzameling feiten of
waarnemingen. Voor een onderzoeker heeft een goede theorie 2 belangrijke eigenschappen:
- De theorie kan feiten verklaren
- De theorie kan worden getest.
4 stappen van de wetenschappelijke methode:
1. Een hypothese ontwikkelen: de voorspelling van de uitkomst van een wetenschappelijk
onderzoek, een bewering over de relatie die er zou bestaan tussen de verschillende
variabelen in een onderzoek, wordt hypothese genoemd. Om toetsbaar te zijn moet een
hypothese falsificeerbaar (weerlegbaar) zijn. Dat betekent dat een hypothese zo moet
worden opgesteld dat kan worden bewezen of deze juist of onjuist is. alle aspecten
(variabelen) moeten in concrete termen worden gedefinieerd. Deze termen worden
operationele definities genoemd.
2. Het toetsen van de hypothese: objectieve data verzamelen:
Hier beginnen we met empirisch onderzoek. Empirisch = op basis van ervaring. Een
hypothese empirisch onderzoeken houdt in dat we zorgvuldig en systematisch bewijs
verzamelen aan de hand van verschillende methoden die zich bewezen hebben.
Een groep die de speciale behandeling heeft, bevindt zich in de experimentele conditie van
het onderzoek (experimentele groep). Mensen die geen speciale behandeling ondergaan,
bevinden zich in de controleconditie (controlegroep). Bij de eenvoudigste experimentele
opzet varieert de onderzoeker 1 factor en houdt hij alle andere experimentele
omstandigheden constant. Onderzoekers noemen die ene variabele factor de onafhankelijke
variabele. Elk gevolg dat we tijdens het experiment waarnemen hangt af van de
onafhankelijken variabele.
3. De resultaten (data) analyseren en de hypothese accepteren of verwerpen:
Deze stap vraagt om een vorm van wiskundige analyse, vooral als de uitkomst niet eenduidig
is. met behulp van statische methoden kan de onderzoeker berekenen of de waargenomen
resultaten significant zijn; of het waarschijnlijk is dat de resultaten van het experiment zijn
veroorzaak door de onafhankelijke variabele of dat ze het gevolg zijn van toeval.
4. De resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren:
Critici kunnen een onderzoek toetsen door een replicatiestudie. Bij repliceren voeren
onderzoekers een onderzoek opnieuw uit, om te zien of ze dezelfde uitkomsten krijgen.
Experiment is een specifieke serie procedures om onder streng gecontroleerde omstandigheden
informatie te verzamelen. Het experiment staat bekend als enige onderzoeksmethode waarmee een
betrouwbare oorzaak-gevolg relatie (causaliteit) kan worden vastgesteld.
Bij correlatieonderzoek ga je op zoek naar een experiment dat al toevallig, onopzettelijk, heeft
plaatsgevonden in de wereld buiten het laboratorium. Het nadeel is dat je nooit zeker weet of de
groepen werkelijk op alle vlakken vergelijkbaar zijn, omdat je de proefpersonen niet willekeurig aan
de 2 groepen kunt toewijzen en omdat je de onafhankelijke variabele niet kunt manipuleren, weet je
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravogels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now