Hoofdstuk 3 Nederland (1948-2008)
3.1 Een welvarende samenleving (1948-1978)
In dit paragraaf leer je:
- Hoe de economische groei de verzorgingsstaat mogelijk maakte
- Hoe de welvaart leidde tot maatschappelijke veranderingen
- Wat veranderde in de positie van jongeren en vrouwen
- Welke emigratie en immigratie plaatsvonden
Leidende vraag:
- Waardoor veranderen de maatschappelijke verhoudingen in Nederland tussen 1948 en
1978?
Gaat over de periode van 1948-1978, de leidende vraag is: “Waardoor veranderde de
maatschappelijke verhoudingen in Nederland in deze periode?”. De Nederlandse economie maakte
van 1948 tot 1973 een ongekende bloei door. Export en werkgelegenheid groeide dankzij de
industrialisatie en de geleide loonpolitiek. De overheid gebruikte de toenemende welvaart voor de
uitbouw van de verzorgingsstaat (opbouw verzorgingsstaat). Het sociale stelsel werd uitgebreid met
de WW, AOW, de bijstand en de WAOO in overleg met sociale partners. In de jaren 60 groeide de
consumptie enorm. Mensen gingen grote uitgaven doen, zoals hun eerste auto en televisie. Tegelijk
begon de samenleving te ontzuilen (ontzuiling), het kerkbezoek liep terug (minder verzuiling) en
confessionelen organisaties verloren veel leden. Jongeren kregen meer geld en vrije tijd en gingen
langer naar school. Er ontstond een aparte jongerencultuur. Provo's eisten meer inspraak, de positie
voor vrouwen veranderde door de anticonceptiepil en de nieuwe echtscheidingswet. Feministische
actiegroepen, gingen actievoeren voor gelijke rechten en kansen voor vrouwen. Na 1945 veranderde
de samenstelling van de Nederlandse bevolking. Tussen 1948 en 1964 emigreerde (emigratie) een
half miljoen Nederlanders naar het buitenland. Immigratie was er vanuit de voormalige koloniën,
Indonesië, Suriname en de Antillen. Ook kwamen er arbeidsmigranten (komst arbeidsmigranten)
naar Nederland vanuit Zuid-Europa, Morocco en Turkije.
Begrippen van 3.1 Een welvarende samenleving (1948-1978)
Babybom= geboortegolf
Geleide loonpolitiek= als de regering bepaalt hoe hard de lonen mogen stijgen
Handelingsonbekwaamheid= het niet mogen afsluiten van rechtsgeldige overeenkomsten
Hippie= jongere die zich op vredelievende en afwijkende manier afzet tegen de
consumptiemaatschappij en de heersende opvattingen (vanaf 1967&
Inspraak= zeggenschap, je mening mogen geven als een besluit wordt genomen
Nozem= stoer geklede jongere met vetkluif (vanaf 1955)
Oliecrisis= tekort aan olie die leidde tot een economische crisis (1973)
Ontzuiling= verdwijnen van de verzuiling
Poldermodel= overlegmodel gericht op overeenstemming en harmonie
Popmuziek= populaire muziek
Provo= jongere die zich uitdagend en speels afzet tegen bestaande gezagsverhoudingen (vanaf
1965)
Rooms-rode kabinetten= regeringen met de KVP en de PvdA
Sociale partners= werkgevers en werknemers
Verzorgingsstaat= staat die met sociale voorzieningen zorgt voor het welzijn van zijn burgers
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KevinJH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.