‘Zicht en sturen op kwaliteit’
Een veranderproces bij XXXXX onder de loep genomen
XXXXX
Datum: 11 november 2022
NCOI Master Management, Cultuur en Verandering (MCC)
Masterclass Verandermanagement, docent: Bob Smit
,Voorwoord
Deze eindopdracht is geschreven als afsluiting van de masterclass Verandermanagement bij de NCOI
in Amsterdam. Op 1 april 2022 ben ik gestart als adviseur Onderwijs & Kwaliteit bij XXXXX). Ik zet mij
samen met het team van het stafbureau in om scholen te adviseren en ondersteunen bij het
versterken van de onderwijskwaliteit en ben betrokken bij de (door)ontwikkeling van kwaliteitsbeleid.
De opdracht bij deze masterclass om een evaluatief praktijkplan over een veranderproces te schrijven
past uitstekend bij de situatie waarin XXXXX zich bevindt. Dit schoolbestuur staat aan het einde van
een periode van twee jaar waarin ‘de basis op orde’ centraal heeft gestaan, want op veel scholen en
op bestuursniveau was dit onvoldoende het geval. Er is een nieuw kwaliteitszorgsysteem ingevoerd en
deze verandering heeft een groot effect op de organisatie gehad.
De masterclass heeft een terugblik geboden op het veranderproces dat hierbij hoorde en gaf mij
kansen om de organisatie beter te begrijpen en mijn dagelijkse praktijk als adviseur te versterken.
Allereerst wil ik mijn werkgever bedanken voor het feit dat ik de kans krijg om mij door middel van
deze master te ontwikkelen, dit levert enorm veel werkplezier op. Ten tweede wil ik Bob Smit als
inspirerende en praktijkgerichte docent bedanken voor zijn lessen, waar ik met volle teugen van
genoten heb. Mijn medestudenten wil ik bedanken voor de samenwerking en hun aanstekelijke
enthousiasme. In het speciaal wil ik Ellen Stoltenborg bedanken voor alle uren sparren en haar
bereidheid om samen op te trekken.
Mijn vijfde masterclass zit erop en weer bedank ik mijn gezin voor al het geduld, de belangstelling en
de ruimte die zij mij geven om me volop op mijn studie te richten, jullie geven mij vleugels!
XXXXX
November 2022
2
,Samenvatting
In dit praktijkplan wordt een veranderproces bij (XXXXX) geëvalueerd. De aanleiding hiervoor waren
zowel het vierjaarlijks onderzoek door de Onderwijsinspectie (2022) als een interne audit in 2019,
deze brachten aan het licht dat de kwaliteitsborging van XXXXX onvoldoende was. Daarnaast werd
duidelijk dat de kwaliteitscultuur van XXXXX op verschillende punten versterkt kon worden, evenals de
verantwoordingscultuur van bestuur en directie. Om de kwaliteitszorg te versterken en de gewenste
beroepscultuur te ontwikkelen zette XXXXX een veranderproces in.
Uit de evaluatie van de bestanddelen en fasering van dit veranderproces blijkt dat het als een bewust,
gepland en compleet veranderproces getypeerd kan worden. Analyses van de verandernoodzaak, de
veranderdynamiek en de verandercapaciteit zijn door XXXXX niet uitgevoerd. Interventies voor het
vergroten van de veranderbereidheid zijn ingezet, maar dit is in geringe mate bewust en beredeneerd
gedaan. Toch was er sprake van weinig weerstand en een grote veranderbereidheid en -capaciteit.
XXXXX was intuïtief rijk genoeg om het veranderproces te voorzien van de juiste strategieën en
methoden om de veranderbereidheid te vergroten. Bij dit veranderproces heeft XXXXX als
aangrijpingspunten strategie, structuur en cultuur gekozen. Bovendien heeft zij dit in onderlinge
samenhang gedaan, wat een krachtig effect had op de gewenste integrale verandering.
De effectiviteit van de veranderaanpak is gebleken uit het herstelonderzoek van de onderwijsinspectie.
Door hen is vastgesteld dat het XXXXX gelukt is om een kwaliteitscultuur te creëren waarbinnen het
kwaliteitszorgsysteem kan werken.
De loopbaan van de auteur bij XXXXX begon pas aan het einde van het veranderproces, waardoor de
betrokkenheid beperkt bleef tot de stabilisatiefase. Na analyse bleek dat het promoten, gebruiken en
ontwikkelen van succesvolle veranderaars in de organisatie goed past bij de groene veranderkleur uit
het profiel van de auteur. Het verkleinen van het verschil tussen het rode denken en het blauwe
handelen is het belangrijkste ontwikkelpunt van de auteur.
Om een volgend veranderproces bij XXXXX nog succesvoller te laten verlopen worden in dit
evaluatieve praktijkplan aanbevelingen gedaan. XXXXX zou vooraf de verandernoodzaak, de
veranderdynamiek en de verandercapaciteit kunnen analyseren en van hieruit bewust interventies
inplannen om de veranderbereidheid nog meer te vergroten. Ook kan XXXXX meer aandacht
besteden aan de verbinding binnen de organisatie, door gebruik te maken van goede praktijken
binnen de organisatie en het realiseren en communiceren van quick wins. Het inzetten van
kennismanagement en nieuwe technologie kan XXXXX benutten om de juiste vaart in het
veranderproces te houden. Tenslotte wordt aanbevolen om de kracht van onzekerheid en dynamiek te
benutten bij een volgende verandering, die wellicht ongepland ten tonele verschijnt in deze roerige
onderwijstijden.
3
, Inhoud
Voorwoord.............................................................................................................................................. 2
Samenvatting.......................................................................................................................................... 3
1. Inleiding.............................................................................................................................................. 6
1.1 De organisatie............................................................................................................................... 6
1.2 Belang en opzet van de eindopdracht........................................................................................... 6
2. Aard van de verandering.................................................................................................................... 7
2.1 Verandering en veranderkunde.................................................................................................... 7
2.2 Aanleiding en typering.................................................................................................................. 7
2.3 Bestanddelen................................................................................................................................ 8
3 Fasering............................................................................................................................................... 9
3.1 Urgentiegevoel creëren................................................................................................................. 9
3.2 Leidende coalitie vormen.............................................................................................................. 9
3.3 Visie en strategie ontwikkelen....................................................................................................... 9
3.4 Zekerheid communiceren en creëren......................................................................................... 10
3.5 Randvoorwaarden creëren......................................................................................................... 10
3.6 Korte termijn successen creëren................................................................................................ 10
3.7 Consolideren, afstemmen en finetunen......................................................................................10
3.8 Veranderingen verzekeren.......................................................................................................... 11
4 Diagnose........................................................................................................................................... 12
4.1 Verandernoodzaak..................................................................................................................... 12
4.2 Veranderdynamiek...................................................................................................................... 12
4.3 Verandercapaciteit...................................................................................................................... 13
5 Aangrijpingspunten............................................................................................................................ 14
5.1 Strategie..................................................................................................................................... 14
5.2 Structuur..................................................................................................................................... 14
5.3 Cultuur........................................................................................................................................ 15
6 Veranderaanpak................................................................................................................................ 16
6.1 Veranderstrategie....................................................................................................................... 16
6.2 Interventiemethoden................................................................................................................... 16
6.3 Kleurentheorie............................................................................................................................ 16
7 Effectiviteit......................................................................................................................................... 19
8 Eigen rol............................................................................................................................................ 20
9 Aanbevelingen................................................................................................................................... 21
9.1 Zicht op de veranderdynamiek en verandercapaciteit.................................................................21
9.2 Interventies beredeneerd afstemmen op de veranderbereidheid................................................21
9.3 Aandacht voor versnellen en verbinden......................................................................................21
9.4 Korte termijn successen creëren en communiceren...................................................................22
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lidwienbruin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.99. You're not tied to anything after your purchase.