Geschiedenis
Havo 5
Hoofdstuk 7: Tijd van pruiken en revoluties
7.1: nieuwe ideeën over samenleven
Tijdens de wetenschappelijke revolutie stond het doen van onderzoeken en logisch redeneren (ratio)
centraal. Men begon te denken dat dit ook gebruikt zou kunnen worden voor het bestuderen van de
mens en samenleving. Het rationeel optimisme houd dan ook in dat er geloofd werd dat er een
nieuwe samenleving ontwikkeld kon worden. Verlichte filosofen, filosofen die gebruik maakten van
rationeel denken, gingen uit van vragen. Deze vragen werden lange tijd beantwoord door te
verwijzen naar het geloof. De verlichte filosofen maakten daar in tegen meer gebruik van natuurlijke
rechten. Natuurlijke rechten zijn rechten waar elk mensen over zou moeten kunnen beschikken.
Veel verlichte filosofen verschilde van mening over hoe de macht verdeeld moet worden.
Montesqieu vond het vooral belangrijk dat er niet 1 iemand of 1 groep aan de macht was. Hij was
dan ook grote voorstander van de trias politica. Dit hield in dat de macht verdeeld werd over drie
groepen. De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht.
Voltaire vond dat iedereen met een goede opleiding deel uit kon maken van het bestuur.
John Locke vond dat mensen onderling een zogenoemd sociaal contract moesten
sluiten. Dit hield in dat mensen samen besloten dat ze een politieke eenheid waren en er onderling
bestuurders gekozen moesten worden. Ook had het volk recht om hen weer af te zetten.
Rousseau stond ook achter het idee van een sociaal contract, maar wilde wel benadrukken dat het
volk altijd de hoogste macht had.
Montesqieu Voltaire John Locke Rousseau
De verlichte ideeën werden steeds meer verspreid en kwamen uiteindelijk ook bij verschillende
vorsten terecht. De meeste van deze vorsten hielden vast aan het absolutisme. Dit is een
regeringsvorm waarbij alle macht bij één persoon ligt. Deze persoon is dan ook geen verantwoording
schuldig aan onderdanen of andere parlementsleden. De regeringsvorm absolutisme valt onder het
ancien regime. Dat houd in dat alles word gedaan zoals het vroeger ook ging. Frederick de Grote van
Pruisen wees het droit divin af. Droit divin, ook wel goddelijke macht betekend dat de vorst alleen
verantwoording verschuldigd was aan god. Dit werd vaak gebruikt om de alleenheerschappij te
rechtvaardigen. Frederick de Grote van Pruisen vond dat hij door het sociaal contract wél
verantwoording schuldig was aan onderdanen en andere parlementsleden. Hij vond echter wel dat
het volk hem niet kon afzetten. Hij gaf het volk geen inspraak, maar zorgde wel voor goede
voorzieningen zoals onderwijs en geloofsvrijheid. Deze manier van regeren noem je het verlicht
absolutisme.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hwvandenheuvel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.