,Hoorcollege 1 - Historische ontwikkeling van het socialezekerheidsrecht
- Waarom is het belangrijk om kennis te hebben van de historische ontwikkeling?
Historische kennis hebben we nodig om de wereld waar we nu in leven te kunnen begrijpen. Waar
staan we nu en waar moeten we naar toe? Om deze koers te kunnen bepalen is het belangrijk om te
weten waar wij vandaan komen.
- Veranderingen in de samenleving maken veranderingen in het sociale zekerheidsrecht
- Tentamen
Je moet altijd kritisch blijven. Oordeel niet te snel en stel vragen.
Neem de lezer/beoordelaar bij de hand. Lees de vraag heel goed. Wat is de vraag? Wat moet ik
beantwoorden? Terug naar de basis: wet/jurisprudentie. Wat staat daar? Beschrijf het. Argumenten
voor-tegen en op deze manier kom je tot een conclusie.
Inleiding
- De werkloosheid kwam in december 2017 uit op 395.000 personen (4,4% van de beroepsbevolking.
- De werkloosheid kwam in december 2019 uit op 302.000 personen (3,2% van de beroepsbevolking.
- De werkloosheid kwam in december 2020 uit op 368.000 personen (3,9 % van de beroepsbevolking.
- Het UWV registreerde eind december 2020 286.000 lopende WW-uitkeringen.
- In vergelijking met december 2019 nam het aantal WW-uitkeringen met 28% toe.
- in alle leeftijdsklassen was een toename van het aantal uitkeringen zichtbaar ten opzichte van vorig
jaar.
- Bij de jongeren onder de 25 jaar steeg het aantal WW-uitkeringen het meest: van 9.100 eind 2019
naar 19.500 eind 2020. Een toename van 114%.
- Eind 2019 werden 818.800 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (WIA, WAO, WAJONG en WAZ)
verstrekt.
- In november 2020 werden 815.700 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (WIA, WAO, WAJONG en
WAZ).
- September 2018: 436.000 bijstandsuitkeringen tot AOW-leeftijd.
- September 2019: 416.000 bijstandsuitkeringen tot AOW-leeftijd.
- September 2020: 360.000 bijstandsuitkeringen tot AOW-leeftijd.
Grondrechtelijke basis
- Sociale zekerheid: bestaanszekerheid
- Art. 20 lid 2 en 3 GW
- Artikel 12 ESH
- ILO-verdragen
Let op: de bepalingen zijn niet rechtstreeks afdwingbaar en geven aan verdragsstaten geen duidelijke
norm voor inrichting van het stelsel.
,Systeem van de sociale zekerheid
Systeem van de sociale zekerheid
Werknemersverzekeringen
- Bescherming tegen inkomensderving
- Gerelateerd aan begrip werknemer
- Uitkering naar laatstverdiende loon
- Premieplicht (doorgaans werkgever en werknemer)
- UWV
Volksverzekeringen
- Bescherming tegen bepaalde algemene risico’s
- Gerelateerd aan begrip ingezetene
- Uitkering op minimumniveau
- Sociale middelen (belastingen)
- SVB
Wat vindt u?
Zelfredzaamheid versus verzorgingsstaat
Begin/halverwege 19e eeuw
- Vanuit de waarborgfunctie (inkomensbescherming) krijgt het sociale zekerheidsrecht een eerste
vorm.
- Nachtasiel
- Overheid niet betrokken
Periode einde 19e/begin 20ste eeuw
1854 en 1912: eerste en tweede Armenwet
- Liefdadigheid speelde belangrijke rol
- Overheid bleef op afstand
- Complementaire functie
, 1901-1930: eerste werknemersverzekeringen
- Nieuwe risico’s door industrialisatie
- Accent lag bij arbeidsongeschiktheid en ziekte
- Onderscheid ‘risque professionel en ‘risque social’
- Groot verschil in duur en hoogte uitkering
Periode na WO II
- 1952: WW
Voor alle werknemers wettelijk vastgelegd
- 1956: AOW
- 1959: Algemene Weduwen en Wezenwet
- 1965: Armenwet vervangen door Abw (algemene bijstandswet)
Bijstand werd een juridisch afdwingbaar recht
- 1967: WAO
Oorzaak arbeidsongeschiktheid irrelevant (uniek in Europa)
Ontwikkelingen vanaf circa 1980
Einde van de economische groei
- Massawerkloosheid
- Kosten sociale zekerheid rezen de pan uit
Er kwam aandacht voor:
- Kostenbesparing
- Activering (zo snel mogelijk weer aan het werk)
- Eigen verantwoordelijkheid uitkeringsgerechtigde
Genomen en nog te nemen maatregelen
- Uitkeringspercentages omlaag
- Duur uitkeringen verkort
- Beperkingen personele werkingssfeer
- Privatisering sociale zekerheid (6wk, 1jr, 2jr loon tijdens ziekte)
- Verruiming begrip passende arbeid
- Aanscherping sanctiebeleid
Jan. 2013: het leed dat BeZaVa heet
1 jan. 2015: inwerkingtreding Participatiewet
Stelling
- Mensen in de bijstand zijn verplicht om (vrijwilligers)werk te accepteren?
- Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd moet in de huidige arbeidsmarkt niet meer de
standaard zijn?
- Alle ‘werkenden’ – ongeacht de vorm van de arbeidsrelatie (arbeidsovereenkomst, overeenkomst
van opdracht enz.) – moeten verplicht deelnemen aan de socialezekerheidsregeling.
Veranderingen/ontwikkelingen
- Covid-19
- Atypische arbeid is in opkomst
- Technologische ontwikkelingen
- Politiek-economische ontwikkelingen (globalisering)
- Veranderende preferenties (individualisering)
- Demografische ontwikkelingen (belang van om- en bijscholing)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cicelini. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.80. You're not tied to anything after your purchase.