College 1 – Minor geschiedenis van het Jodendom en Christendom
Literatuur – Reader 10
Onderwerp: De ‘historische’ Jezus
Voor veel mensen is het belangrijk bewijs voor Jezus’ leven te hebben. Hier begon
men al lang geleden naar te zoeken. Verlichte theologen maakten al snel een
onderscheid tussen:
- Jezus Christus → De persoon die zou redden
- Jezus die leefde → De ‘echte’ Jezus, die rondtrok en leefde, deze persoon
creëerde een beweging en was erg charismatisch.
De laatstgenoemde, de ‘echte’ Jezus, werd later de ‘historische’ Jezus genoemd.
Hierbij horen verhalen over een persoon die rondtrok en dingen deed (zonder
bovennatuurlijke krachten).
Uiteindelijk is deze term verder geëvolueerd. Bij ‘deze Jezus’ wordt gekeken
naar zaken op basis van historische feiten. Zaken die vanuit andere bronnen ook
bewezen worden. Tegenwoordig wordt de historische Jezus gezien als de persoon
die handelingen heeft gedaan die echt vastgelegd zijn.
→ Tot de vierde eeuw bestond er niet echt 1 christendom, dit was opgedeeld in
thema’s (?)
Er zijn verschillende bronnen voor de ‘historische’ Jezus, zoals:
- De Evangeliën
- Flavius Jospephus
- Paulus
De vraag is of er ook niet-christelijke bronnen over Jezus zijn. Dit lijkt niet het geval,
er zijn namelijk over het algemeen vrij weinig primaire bronnen over Jezus. Dit kan
zijn om verschillende redenen:
- Jezus was niet belangrijk bij de Romeinse schrijvers. Jezus leefde immers ver
weg in het Romeinse rijk en de grote auteurs waren in Rome. Ze hadden niet
echt door wat daar gebeurde (in ‘ons gebied’).
- Er zijn wel meer geschriften, maar die zijn verstopt. De kerk heeft deze weg
gefilterd.
- Jezus heeft niet bestaan.
- Als er geschreven werd, werden de rollen in archieven bewaard. Tijdens de
opstanden gingen de archieven altijd als eerst in de brand.
Kortom, er zijn maar weinig geschriften over de historische Jezus. De geschriften die
er zijn zullen we eens bekijken:
Josephus → Hij heeft veel geschreven over die tijd, maar zou misschien vervalst zijn
door een monnik. Het is namelijk opmerkelijk dat Josephus Jezus de Messias noemt.
Josephus was immers joods. De vraag is dus of het een vervalsing is.
Suetonius → Hij beschrijft maar iets heel korts, namelijk dat er onrust was in Rome
als gevolg van ‘ene’ Christus. Dat is vaag.
, Celsus → Jezus wordt door hem beschreven als een arme sloeber. Celsus ziet
Jezus als een illusionist (een soort mislukte tovenaar).
De Mishna (Joodse overlevering) → ‘so and so…’ De persoon wordt niet bij naam
genoemd, dit zou kunnen slaan op Jezus die men niet bij naam wil noemen.
Barayata (tekst in de Talmoed) → Hierin wordt gesproken over een persoon met de
naam Yeshuh. Dit is echter een naam die meer mensen hebben. Er zijn wel
verschillende overeenkomsten, zoals dat hij tijdens Pesach de dood vond. ‘Hanged’
kan daarin op twee manieren geïnterpreteerd worden, zo ook aan een touw om een
kruis (dus niet met spijkers).
Nag Hammadi geschriften → Het Tomas-evangelie, gnostische boeken.
Het is uiteraard ook de vraag of er archeologische bronnen over Jezus zijn. In 1990
is er in een grot in Jeruzalem iets gevonden met de naam Kajafas erop en Josef. De
vraag is of daar een relatie tussen is, maar dat is uiteraard ook vaag.
Het levensverhaal van Jezus
Jezus was niet de eerste die zei de Messias te zijn. Waarom heeft Jezus dan
vandaag de dag nog zoveel aanhangers en al die anderen niet. Een feit is dat vele
andere bewegingen door de Romeinen gedood zijn, inclusief de persoon die zei de
Messias te zijn. Dit is in het geval van Jezus niet gebeurd. Jezus’ beweging ging
door.
Er bestaan verschillende evangeliën, de we kunnen onderscheiden in de
synoptici (Marcus, Mattheüs en Lukas) en als los ‘ding’ Johannes. De drie
eerstgenoemde lijken veel op elkaar. De aanname is dat de drie eerstgenoemde
geschreven zijn door personen die
geen van allen Jezus kenden.
De aanname is als volgt te
beschrijven/tekenen (zie afbeelding
hiernaast). Het idee is dat Marcus
informatie haalde uit Jezus’ directe
omgeving. Evenzo deden bron M,
Q en L (deze bronnen zijn dus
onbekend dus worden aangeduid
met een letter). Mattheüs vertoont
op zijn beurt veel overeenkomsten
met Marcus en zou hem dus als
bron hebben gebruikt. Daarnaast
zijn er ook overeenkomsten tussen
Mattheüs en Lucas, wat erop zou
duiden dat ze een dezelfde bron
hebben gebruikt (bron Q). Verder heeft Mattheüs ook nog informatie die geen van de
anderen heeft, dat zou duiden op een bron die alleen hij kende (bron M). Hetzelfde
geldt voor Lucas, die ook unieke informatie heeft. In zijn geval afkomstig uit bron L.
Het evangelie betekent blijde boodschap en is echt bedoeld om mensen te
overtuigen. Enkelen schrijven over Jezus’ geboorte, waarbij het onduidelijk is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joellevandijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.