Class notes
Hoorcolleges en kennisclips Jeugdrecht
- Course
- Institution
Alle hoorcolleges en kennisclips van het vak Jeugdrecht, inclusief extra aantekeningen. Alle hoorcollege stof die nodig is voor het tentamen.
[Show more]
Seller
Follow
isaroede
Reviews received
Content preview
Week 1Familierechtelijke vraagstukken
Afstamming
- Kan een man een kind erkennen verwekt bij een andere vrouw dan de vrouw waarmee hij
gehuwd is? Ja dit kan. Zijn wel voorwaarden aan verbonden.
- Kan een juridisch vader afstand doen van het ouderschap als hij erachter komt niet de
verwekker te zijn? Ja dit kan, is niet eenvoudig. Kan met dna of door feiten en
omstandigheden.
- Heeft een kind het recht om samen met zijn broertjes en zusjes geplaatst te worden bij
uithuisplaatsing? Geen wettelijk recht, maar in beleid in praktijk wordt het wel
geprobeerd.
Gezag
- Kun je alleen gezag hebben/krijgen als je juridisch ouder bent? Nee, kan wel belangrijke
grondslag zijn maar is niet noodzakelijk.
- Brengt gezag een financiële onderhoudsplicht en erfrechtelijke aanspraken met zich mee?
Nee, is puur gekoppeld aan ouderschap.
- Wie beslist over de toestemming voor een vaccinatie (bij kinderen onder 12)? Eerst kijken
naar gezag, bij kinderen onder 12 beslissen ouders met gezag daarover. Zijn die het niet
eens, kunnen ze naar de rechter en dan beslist die.
- Kan een jeugdbeschermer een schriftelijke aanwijzing geven aan een ouder zonder gezag?
Kan alleen aan een ouder met gezag.
De (rechts)positie minderjarigen
- Wie beslist over toestemming voor een vaccinatie bij minderjarigen van 12 jaar en ouder?
Vanaf 12 hebben ze zelf een stem. Boven 12 moeten zowel ouders met gezag als kind zelf
instemmen. Komt er dan een conflict, is mening kind vaak doorslaggevend.
- Kun je als kind vernietiging van de erkenning verzoeken als je erachter komt dat de
erkenner niet je biologische vader is?
- Mag je als minderjarige een fiets kopen? Minderjarige is volgens wet
handelingsonbekwaam, tenzij toestemming van wettelijk vertegenwoordiger.
Toestemming wordt voorondersteld te zijn verleend als het gaat om het in het
maatschappelijk verkeer bij de leeftijd passende rechtshandeling. Bij elke situatie kijken
of de aankoop bij de leeftijd past.
- Kun je als minderjarige zelf om een kinderbeschermingsmaatregel verzoeken?
1. Afstamming – belangrijke kenmerken
Afstammingsrecht: wie staan tot elkaar in familierechtelijke betrekking? Zie art. 1:197 BW:
een kind, zijn ouders en bloedverwanten.
- Betreft dwingend recht (dus onderlinge afspraken zijn niet rechtens afdwingbaar)
- Belang van het kind om 2 juridische ouders te hebben
- Rechtszekerheid (levenslange, moeilijk te verbreken band)
Juridisch ouderschap
Wie zijn de juridische ouders van het kind?
- Meestal worden de biologische ouders de juridische ouders, maar de sociale ouders
(stiefouder, meemoeder bijv.) kunnen ook de juridische worden;
- Maximaal 2 ouders, zelfs als er 3 of meer biologische/sociale ouders betrokken
,- Het basismodel is een moeder en een vader als juridische ouders, maar 2 moeders kunnen
ook beiden juridische ouders van het kind worden
Hoe word je juridisch ouder van een kind? (Art. 1:198 e.v. BW)
- Door het baren van het kind -> moeder is de vrouw uit wie kind geboren is
- Door in een formele relatie te staan met de geboortemoeder
- Door erkenning
- Door gerechtelijke vaststelling
- Door adoptie (geen afstammingsrecht)
Juridisch ouderschap van rechtswege
Getrouwd stel/geregistreerd partnerschap op moment geboorte:
- Vrouw – man: moeder en vader worden automatisch juridisch ouder, ook al is hij niet de
biologische vader
- Twee vrouwen: geboortemoeder wordt automatisch juridisch moeder, de tweede moeder
alleen als er een onbekende donor is gebruikt. Zo niet: dan moet de meemoeder het kind
erkennen of adopteren. Evt. kan ook de bekende donor het kind erkennen
- Twee mannen: hooguit een van hen kan het kind erkennen als de draagmoeder niet
gehuwd is met een (andere) man. Als de draagmoeder getrouwd is, moeten beide mannen
het kind adopteren
Ouderschap door erkenning
Juridisch ouder door erkenning (art. 1:204 BW)
- Erkenning kan voor geboorte, bij geboorteaangifte of op een later tijdstip
- Procedure: bij burgerlijke stand van gemeente verklaring afleggen
- Toestemming nodig van kind zelf indien kind 12 jaar of ouder is
- Tussen 12 en 15 jaar dus toestemming van kind en moeder
Bij geen toestemming moeder en/of kind: vervangende toestemming van rechtbank
mogelijk
- Juridisch vaderschap -> voor ontvankelijkheid verzoek moet de man:
De verwekker van het kind zijn (= de biologische vader, die kind op natuurlijke wijze
heeft doen ontstaan)
Of de biologische vader, b.v. donorvader, die in een nauwe persoonlijke betrekking
tot het kind staat (= family life art. 8 EVRM -> ligt aan omstandigheden van het
geval)
- Toestemming wordt verleend tenzij:
Dit de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind schaadt
Of de evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling van het kind
in het gedrang komt
Toestemming niet enige voorwaarde, juridisch ouder door erkenning is namelijk
mogelijk:
- Als er al 2 juridische ouders zijn
- Door persoon die geen huwelijk met moeder van kind mag sluiten vanwege te nauwe
verwantschap
- Door minderjarige <16 jaar
- Bij onder curatele staan: toestemming kantonrechter nodig
NB: erkenning kan ongedaan gemaakt worden
Ouderschap door gerechtelijke vaststelling
,Als een ouder geen juridisch ouder wil worden:
- Gerechtelijke vaststelling van het ouderschap
- Komt heel weinig voor
- Rechter moet dat verzoek toewijzen als die ouder de verwekker is of als het de
levensgezel van de moeder is, die heeft ingestemd met een daad die de verwekking van
het kind tot gevolg kan hebben gehad
Rechtsgevolgen van ouderschap
- In boek 1 en 4 BW zijn belangrijke (mogelijke) rechtsgevolgen verbonden aan de
verhouding ouder-kind:
Gezag
Onderhoudsplicht
Omgang en informatie
Erfrecht
Naamrecht -> wiens achternaam krijgt een kind?
Familie
Toekomst?
2016: rapport van de Staatscommissie Herijking ouderschap “Kind en ouders in de 21ste
eeuw”
12 juli 2019: Brief kabinetsreactie
S.v.z.
- Conceptwetsvoorstel draagmoederschap
- Conceptwetsvoorstel deelgezag
Tot slot: Wet rechtswege ontstaan van gezamenlijk gezag door erkenning
II. Gezag
Alle minderjarigen staan onder gezag (art. 1:245 lid 1 BW)
- Gezag uitgeoefend door
Één of beide ouders (= ouderlijk gezag)
Of door een ander dan een ouder (= voogdij)
- Gezag betreft (art. 1:245 lid 4 BW)
1. Persoon van de minderjarige
2. Bewind over zijn vermogen
3. Vertegenwoordiging in burgerlijke handelingen, in en buiten rechte
Ouderlijk gezag
‘Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te
verzorgen en op te voeden.’ (Art. 1:247 lid 1 BW)
Verschil met voogdij?
‘De minderjarige dient rekening te houden met de aan de ouder of voogd in het kader van de
uitoefening van het gezag toekomende bevoegdheden, alsmede met de belangen van de
overige leden van het gezin waarvan hij deel uitmaakt.’ (Art. 1:249 BW)
‘In de verzorging en opvoeding van het kind passen ouders geen geestelijk en lichamelijk
geweld en of enige andere vernederende behandeling toe.’
Functie van deze bepaling: omdat wetgever hoop had kindermishandeling terug te dringen
Verschillen juridisch ouderschap en gezag
, 1. Duur
Ouderschap – levenslang
Gezag – eindigt bij meerderjarigheid
2. Aard
Ouderschap – familierechtelijke betrekking
Gezag – rechten en plichten opvoeding
3. Rechtsgevolgen
Ouderschap – contact, omgang en informatie, onderhoud & erven
Gezag – zeggenschap over persoon van de minderjarige, zijn bewind en t.a.v.
rechtshandelingen
Verschillen juridisch ouderschap en gezag
- Zijn deze juridisch-theoretische verschillen in de praktijk voor betrokkenen ook altijd
relevant?
- Beëindiging van het ouderlijk gezag voelt voor veel ouders als verlies van ouderschap (en
soms is dit ook feitelijk zo)
Verkrijgen van ouderlijk gezag I
Wie heeft ouderlijk gezag?
1. Ouders getrouwd of geregistreerd partnerschap: Beide ouders hebben gezag zonder dat ze
iets moeten doen (art. 1:251 BW)
2. Andere ouders: a) erkenning (= afstammingsrecht) gevolgd door b) een simpele registratie
in een register (voor ouderlijk gezag) bij de rechtbank (art. 1:252 BW)
3. Een ouder alleen (meestal de moeder) (art. 1:253b BW)
4. Een ouder en een niet-biologische, sociale ouder > verzoek bij rechtbank, belang van het
kind is criterium (art. 1:253t BW)
Ouderlijk gezag na scheiding
- Scheiding of uit elkaar gaan
- Huwelijk > altijd een beslissing van de rechter
- Geregistreerd partnerschap > voor ouders met minderjarige kinderen: altijd een beslissing
van de rechter
- Informeel samenleven > geen beslissing van de rechter nodig, tenzij conflict
Gezag na scheiding
- Na de scheiding oefenen beide ouders gezamenlijk het gezag uit (art. 1:251 BW)
- Ze moeten samen beslissingen nemen over belangrijke onderwerpen
- Alleen in uitzonderlijke gevallen kan de rechtbank het gezag toewijzen aan één ouder
(klem- of verloren of BhvK)
III. Minderjarigheid
‘Minderjarigen zijn zij die de leeftijd van achttien jaren niet hebben bereikt en evenmin met
toepassing van artikel 253ha meerderjarig zijn verklaard’ (art. 1:233 BW)
Kenmerkend:
- Minderjarigen staan onder gezag
- Minderjarigen in beginsel handelingsonbekwaam (art. 1:234 BW)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaroede. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51036 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now