Inhoudsopgave
Week 1.......................................................................................................................................................... 3
Literatuur..............................................................................................................................................................3
Hoofdstuk 6: Risico- en behoeftetaxatie bij jeugdige daders: het LIJ.............................................................3
Hoorcollege 1: Risicotaxatie in straf- en civielrechtelijk kader............................................................................4
E-module-1...........................................................................................................................................................8
Verschillende generaties risicotaxatie-instrumenten.....................................................................................8
Werkgroep 1.........................................................................................................................................................9
Literatuur.........................................................................................................................................................9
In de werkgroep.............................................................................................................................................10
Week 2........................................................................................................................................................ 11
Literatuur............................................................................................................................................................11
Hoofdstuk 1: Inleiding....................................................................................................................................11
Hoofdstuk 7: De deskundige in het strafproces............................................................................................11
Hoofdstuk 8: Wat werkt?...............................................................................................................................13
Hoofdstuk 10: Interventies voor jongeren met antisociaal gedrag...............................................................14
Van der Put et al. (2018): Identifying effective components of child maltreatment interventions: A meta-
analysis...........................................................................................................................................................17
Hoorcollege 2: Wat werkt in straf- en civielrechtelijk kader?............................................................................19
E-module 2.........................................................................................................................................................22
Hiërarchie Kwaliteit Onderzoek.....................................................................................................................22
Erkenningscommissie....................................................................................................................................23
Week 3........................................................................................................................................................ 23
Literatuur............................................................................................................................................................23
Hoofdstuk 2: De jeugdstrafrechtsketen........................................................................................................23
Hoofdstuk 3: Taakstraffen in het jeugdstrafrecht.........................................................................................26
Hoofdstuk 4: Jeugdreclassering: werken aan veiligheid en perspectief.......................................................27
Hoorcollege 3: Het Justitiële jeugdstelsel: de Raad voor de Kinderbescherming als spin in het web................30
Werkgroep 2.......................................................................................................................................................32
Literatuur.......................................................................................................................................................32
In de werkgroep.............................................................................................................................................34
Week 4........................................................................................................................................................ 35
Literatuur............................................................................................................................................................35
Hoofdstuk 9: Wat werkt bij risicojongeren?..................................................................................................35
Hoofdstuk 12: Schadelijke effecten van interventies....................................................................................36
Hoofdstuk 14: Mentoring in de jeugdzorg....................................................................................................37
Hoofdstuk 15: De effectiviteit van Halt.........................................................................................................39
Goense et al. (2016). Agression and violent behavior...................................................................................40
Hoorcollege 4: Ambulante behandeling: risicojongeren & preventie................................................................41
Week 5........................................................................................................................................................ 45
Literatuur............................................................................................................................................................45
Hoofdstuk 17: Multi Systeem Therapie voor jongeren met seksueel grensoverschrijdend gedrag.............45
Hoofdstuk 18: Relationele gezinstherapie....................................................................................................46
, Hoofdstuk 21: Individuele psychotherapie bij jeugdige veelplegers............................................................48
Hoorcollege 5: Ambulante behandeling: gezinsinterventies en individuele therapie........................................49
Werkgroep..........................................................................................................................................................51
Literatuur.......................................................................................................................................................51
Week 6........................................................................................................................................................ 55
Literatuur............................................................................................................................................................55
Wissink et al. (2020). Advies aanpassing Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ) voor
jeugdige online delinquenten........................................................................................................................55
Van der Wagen et al. (2019). Cyberdaders: uniek profiel, unieke aanpak?..................................................58
Hoorcollege 6a: ambulante en preventieve interventies voor online jeugddelinquenten.................................60
Literatuur............................................................................................................................................................61
Hoofdstuk 20: Het orthopedagogisch klimaat in de residentiële justitiële jeugdzorg..................................61
De Valk et al. (2016). Repression in residential youth care: A scoping review.............................................63
Gutterswijk et al. (2020). The outcome of non-residential youth care compared to residential youth care:
A multilevel meta-analysis.............................................................................................................................65
Vermaes & Nijhof. (2014). Zijn jongeren in JeugdzorgPlus anders dan jongeren in de open residentiele
jeugdzorg?.....................................................................................................................................................67
Hoorcollege 6b: Behandeling in ge/besloten setting.........................................................................................69
Week 7........................................................................................................................................................ 73
Literatuur............................................................................................................................................................73
Nijhof et al. (2020). Kleinschalige groepen binnen de jeugdhulp: een eerste verkenning...........................73
Hoorcollege 7: Behandeling in gesloten kleinschalige voorzieningen...............................................................75
Werkgroep 4.......................................................................................................................................................79
Literatuur.......................................................................................................................................................79
Week 8........................................................................................................................................................ 86
Literatuur............................................................................................................................................................86
Hoofdstuk 5: De justitiële jeugdinrichtingen.................................................................................................86
Hoofdstuk 19: MDFT: Gezinsgericht werken in justitiële jeugdinrichtingen.................................................87
Hoofdstuk 24: Aanpassing van jongeren aan vrijheidsbeneming.................................................................88
Hoorcollege 8: Ultimum remedium....................................................................................................................88
,Week 1
Literatuur
Hoofdstuk 6: Risico- en behoeftetaxatie bij jeugdige daders: het LIJ
Het LIJ bestaat uit een samenhangend pakket van instrumenten voor risico- en behoeftetaxatie.
Belang van het risico- en behoeftetaxatie: Risk-Need-Responsivity-model
Het belangrijkste doel van het jeugdstrafrecht is het bevorderen van gedragsverandering en daarmee het
terugdringen van recidieven. Effectiviteit wordt gemeten aan de hand van de recidivevermindering. Uit diverse
meta-analyses blijkt dat de effectiviteit van strafrechtelijke interventies het grootst is indien er wordt gewerkt
volgens het Risk-Need-Responsivity-model. Dit model beschrijft de drie beginselen waaraan interventies
moeten voldoen om effectief te zijn:
- Het risicobeginsel: de intensiteit van de interventie moet zijn afgestemd op het recidiverisico van de
jongere.
- Het behoeftebeginsel: de interventie moet gericht zijn op criminogene behoeften. De criminogene
behoeften zijn veranderbare risicofactoren die direct samenhangen met de kans op recidive.
- Het responsiviteitsbeginsel: een interventie moet passen bij de motivatie, leerstijl en intellectuele
mogelijkheden van de verdachte.
Ontwikkeling van risicotaxatie-instrumenten
Risicotaxatie maakt inzichtelijk hoe hoog de risicorecidive is bij een specifieke jongere en welke factoren
bepalend zijn voor de hoogte van het risico. Er zijn vier generaties risicotaxatie-instrumenten.
- Eerste generatie: ongestructureerde klinisch oordeel door een professional, gebaseerd op kennis,
ervaring en intuïtie.
- Tweede generatie: gestructureerde risicotaxatie-instrumenten die grotendeels statische risicofactoren
bevatten.
- Derde generatie: gestructureerde risicotaxatie-instrumenten die naast statische ook dynamische
factoren bevatten.
- Vierde generatie: risicotaxatie geïntegreerd met casemanagement.
BARO: Basis Raadsonderzoek: werd door de raad van de kinderbescherming afgenomen bij jongeren tegen wie
de politie proces-verbaal had opgemaakt. Het heeft een tweeledig doel: voorlichting meegeven aan justitiële
autoriteiten en het maakt duidelijk of het strafbare feit een signaal is van psychiatrische problematiek en levert
daardoor een indicatie op voor vervolgdiagnostiek.
SAVRY: Structured Assessment of Violence Risk in Youth: inschatten van het risico op geweldsrecidive.
Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ)
Het Landelijk Kader is opgesteld vanuit het RNR-model. Ook is het belangrijk gesteld dat informatie moet
worden verzameld over zorgsignalen en beschermende factoren. In het Landelijk Kader wordt de
jeugdstrafrechtketen onderverdeeld in drie fasen:
1. Preselectie: deze start op het moment dat de jongere wordt verhoord door de politie
In fase 1 wordt de informatie verzameld door de politie bij jongeren die worden
aangehouden als verdachte voor een strafbaar feit. Inzicht in het risico op recidive is van
belang bij de eerste beslissing (HALT of proces-verbaal) en inzicht in het risico op een
zorgwekkende opgroei- en opvoedingssituatie is van belang bij het nemen van de tweede
beslissing (zorgmelding bij VeiligThuis).
Risicotaxatie-instrumenten:
o Preselect Recidive: instrument om het risico op recidive in te schatten
o Preselect Zorg: instrument om het risico op een toekomstige zorgwekkende opgroei-
en opvoedingssituatie in te schatten.
2. Selectie: start nadat er een proces-verbaal is opgemaakt
Informatie verzameld door HALT, de Raad voor de Kinderbescherming, de Jeugdreclassering
en zo nodig het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie.
Trapsgewijze manier van screenen: eerst een verkort screeningsinstrument (instrument 2a)
om een risicoprofiel op te stellen en te bepalen of er aanvullend onderzoek nodig is. Indien er
zorgsignalen zijn of problemen op meerdere domeinen wordt het uitgebreide
screeningsinstrument afgenomen (instrument 2b). Het belangrijkste doel van dit instrument
, is een meer diepgaande inventarisatie van alle dynamische en beschermende risicofactoren
die van invloed zijn op de kans op recidive. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt waar een
interventie zich op kan richten. Daarna kan er met ‘de systematiek gedragsinterventies’
worden bepaald voor welke erkende gedragsinterventies de jongere in aanmerking komt. Het
is een methode om gedragsinterventies te adviseren en te indiceren op basis van de
resultaten van 2b.
3. Interventie: start wanneer de jongeren worden gevonnist
In de derde fase wordt de informatie verzameld door de Raad voor de Kinderbescherming en
de Jeugdreclassering of de JJI.
Belangrijkste doelen:
o Bepalen of er sprake is van zorgsignalen waar aanvullende diagnostiek nodig is.
o Keuze voor een passende gedragsinterventie
o Invullen en evaluatie van gedragsinterventies
Jongeren die in een JJI worden geplaatst
Responsiviteit in kaart gebracht
Jongeren die meer dan tien weken en tien dagen in een JJI verblijven komen in de derde fase
terecht.
Stand van zaken
Preselect Zorg wordt nog niet overal in Nederland ingezet en het is belangrijk dat de instrumenten 2a en 2b
worden genormeerd op basis van Nederlandse data. Eerst is dit gedaan volgens Amerikaanse data, maar
ondertussen is er voldoende Nederlandse data beschikbaar. Ook moeten er nog een aantal onderdelen van het
LIJ worden gevalideerd. Een ander belangrijk aandachtspunt bij de doorontwikkeling van het LIJ is de vraag in
hoeverre wegingen van bepaalde domeinen moeten worden aangepast aan sekse, leeftijd en culturele
achtergrond. De ontwikkeling en implementatie van het instrumentarium is een continu proces, waarbij onder
meer rekening moet worden gehouden met veranderingen die in de tijd plaatsvinden in de doelpopulatie. Het
belangrijkste doel van het LIJ is de toeleiding van jongeren naar de best passende interventie zo goed mogelijk
uit te voeren en daarmee de kans op recidive te verminderen.
Met het LIJ wordt op een gestructureerde wijze informatie verzameld, waarbij dubbeling en hiaten worden
voorkomen. Het instrumentarium is zo vormgegeven dat er optimaal kan worden voortgebouwd op eerder
verzamelde informatie, waardoor dezelfde vraag niet meerdere keren aan de jeugdige wordt gesteld door
verschillende partijen. De verdere doorontwikkeling van het LIJ heeft als uiteindelijk doel zowel het
verminderen van de recidive als het bieden van de juiste zorg aan de jongeren die dat nodig hebben.
Hoorcollege 1: Risicotaxatie in straf- en civielrechtelijk kader
Doel risicotaxatie in de jeugdzorg
- Het zo goed mogelijk inschatten van een toekomstige gebeurtenis om deze te kunnen voorkomen
- Strafrechtelijk: recidieven verlagen
- Civielrechtelijk: risico op kindermishandeling verlagen
Risicotaxatie in het strafrechtelijk kader
Hoe recidive verlagen?
- RNR-model
Risicoprincipe: intensiteit van de interventie afstemmen op het recidiverisico
o Hoog risico intensief interveniëren
o Laag risico matig interveniëren (of zelfs helemaal niet)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joellederidder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.50. You're not tied to anything after your purchase.
