ORTHOPEDAGOGIEK
Waarom orthopedagogiek in opleiding logopedie? ➔ quality of life
• Communicatie
o begrijpen/uiten van taal
o verbetering v functionele communicatie
o gebruik v totale communicatie
o impact op Quality of Life
Wie is de persoon met een beperking?
• Beeldvorming zal behandeling bepalen
o Iemand met talenten, mogelijkheden
Iemand die wat ondersteund zal moeten worden
o ‘sukkelaar’, uitsluiten
Wat is orthopedagogiek?
• Ik ben wie ik ben door:
o Nurture:
▪ Opvoeding
▪ Omgeving (familie, vrienden)
▪ School
o Nature
▪ Aanleg
▪ Karakter
▪ Genen
• Definitie orthopedagogiek:
o Grieks: ortho - ped- agogiek
o De wetenschap van het handelen in moeilijke opvoedingssituaties
• Handelingswetenschap
o Orthopedagogiek richt zich op de ‘wetenschappelijk verantwoorde praktijk’
o Professioneel handelen = verantwoord handelen
o Gedrag (uiterlijk waarneembaar) VS handelen (wat zijn intenties, beweegredenen en keuzes)
→ intenties kom je te weten door in dialoog te gaan
• Ontwikkeling:
o Aanvankelijk: pedagogiek VS pedologie
o 1970: praktijken gerelateerd aan bijzondere doelgroepen
o 1990: paradigma-verschuiving (individuele VS sociale modellen)
o Nu: integratieve visies binnen postmoderniteit (mensenrechten)
De grote kaders:
• mens als kennis = empirisch-analytisch
o ‘werkt interventie?’
o Kwantitatief data verzamelen
o Nomologisch
o Verklaren
o Toetsen van hypothesen, evalueren
o Hypotheses opstellen die toetsen en willen verklaren
o Doelgroep met interventie en doelgroep zonder interventie vergelijken
o Empirische cyclus
• mens als verhaal = existentieel-fenomenologisch
o ‘waarom heeft interventie impact?’
o ‘hoe ervaart doelgroep ervaring?’
, o Waarom-vraag: BV waarom beter na interventie?
o Kwalitatief data verzamelen
o Idiografisch
o Begrijpen
o Interpreteren van fenomenen
o Ontmoeten van de ‘ander’
• mens als gerechtigheid = kritische stroming = postmodernistische stroming
o ‘wordt persoon er beter van?’
o Wordt doelgroep beter na interventie?
o Social justice
o Emancipatie
o Empowerment
o Sociale model
• Postmoderne implicaties
o Integratief/complementair
o Stellen v juiste vragen
o Afwisselend samengaan v verschillende perspectieven, met aandacht voor moreel handelen
o Er is niet 1 juiste weg
o Soms is het goed om niet te handelen
o ‘open-mindedness’
o Ene is niet per sé beter dan andere ➔ afwisselend, samen gebruiken!
Benaderingswijzen
• Individuele model
o Het ‘probleem’ wordt binnen het individu gelokaliseerd
o Benadrukt meer het ‘verschil’ dan de ‘gemeenschappelijkheid’
o Biomedische oorsprong ➔ medische diagnose
▪ Dokters, verpleegkundigen
▪ Behandeling met doel genezing
→ handicap kan niet genezen worden
▪ Preventie BV NIPT-test
o Functionele oorsprong
▪ Paramedische disciplines: logopedisten, kinesisten…
▪ Hoe sneller, diagnose, hoe sneller juiste behandeling
▪ Gevolgen
o Vertrekt vanuit stoornis (arts) → kan tot beperking leiden (paramedici)
→ kan handicap veroorzaken MAAR gebeurt niet altijd
o Kenmerken v individuele modellen
, ▪ Defect-of deficietmodellen
▪ Individuen moeten zich aanpassen aan samenleving
▪ ‘graad v incapaciteit’ met als referentiebasis de persoon zonder handicap
▪ Interventie gericht op individuele toestand
▪ Behoeften v personen met een handicap zijn ‘speciaal’
▪ Stoornissen of beperkingen worden gebruikt om te classificeren
▪ ‘personal tragedy’-model leidt tot afhankelijkheid
→ ‘er is iets mis’ ➔ medelijden, afhankelijkheid, aangeleerde hulpeloosheid
• Sociale modellen
o Hierbij wordt vertrokken van een collectieve realiteit
richt zich op overeenkomsten
o Collectieve verantwoordelijkheid van de samenleving
o Disability is GEEN kenmerk van een individu maar is gesitueerd in de sociale structuur
➔ verantwoordelijkheid ligt bij de samenleving
o Handicap ontstaat als omgeving GEEN MOEITE doet om handicap te VOORKOMEN
o Gevolgen hiervan:
▪ Disability is niet eigen aan een individu, los van de sociale structuur
▪ Prioriteit wordt gegeven aan politieke, sociale en architecturale omgeving
▪ Disability is een verschil, GEEN abnormaliteit
▪ Interactie tussen individu en samenleving
▪ Inclusie: publieke verantwoordelijkheid
o Omgevingsbenadering
▪ Mensen met handicap integreren
▪ Finaal moet men zich wel normaliseren
▪ Nom van samenleving staat voorop
▪ Mensen met handicap moeten zich aanpassen aan ons, MAAR wij maken #
instellingen toegankelijk
BV geïntegreerd onderwijs
➔ toegankelijkheid v omgeving!
▪ Faciliteiten
▪ hulpmiddelen
o Mensenrechtenbenadering
▪ Mensen met handicap zijn volwaardige burgers
▪ Ze horen bij samenleving
▪ Ze moeten NIET normaliseren
▪ Maatschappij moet omgaan men diversiteit
, ▪ Wij passen maatschappij aan
BV inclusief onderwijs ➔ M-decreet
▪ Factoren die mensen ervan weerhouden ten volle te participeren
▪ Iedereen kan bijdragen tot de samenleving
▪ Aanpassen v economisch, sociaal en politiek beleid
▪ Identiteit
▪ Cultuur
▪ Wereldbeeld
BV Stephen Hawking: ‘ik zou nooit mijn wetenschappelijk wereldbeeld hebben gehad
zonder mijn handicap’
▪ Belang van taal
Benaming BV sukkelaar
▪ Belang van ‘coming out’ ➔ zelf-identificatie
BV aalmoezenier VS paralympiër
▪ Wie is DE persoon met een handicap?
▪ BV Doven (met grote D): eigen identiteit, cultuur, wereldbeeld, taal
→ Doven hebben liever doof kind WANT zelfde taal… als ouders
o ‘handicap’ is een sociaal construct
‘Disability Studies’
• Profilering van de ‘Disability Studies’ binnen de bijzondere orthopedagogiek
• Disability Studies is NIET de studie van verschillende handicaps/beperkingen
• ‘disability’ moet hier gezien worden als een politieke en culturele identiteit en niet louter een
medische toestand of een geheel van fysieke of verstandelijke beperkingen
➔ Verzameling van disciplines die vertrekken vanuit het feit dat handicap niet enkel iets medisch is
• Mensenrechten!
De praktijk
• De persoon met een beperking is een persoon, GEEN defect object, met wie we moeten proberen
om een dialoog aan te gaan van wie we een ‘sterkte-zwakte analyse moeten maken
→ focus vooral op sterktes en mogelijkheden
Sociaal-ecologische modellen:
• ICF
o Bio-psycho-sociaal model
→ mens als organisme, handelend wezen, deelnemer aan de maatschappij
o Uitgangspunt:
“Functioning and disability are results of the interaction between the health conditions of
the person and their environment.”
o 2 delen:
▪ Functioning & disability ➔ body functions & structures, activities, participation
▪ Contextual factors ➔ environmental factors, personal factors
o Diagnose vanuit individueel EN omgevingsperspectief
o Werkt enkel vanuit multidisciplinair kader
o Hoe belangrijk is het functioneren van dagdagelijkse activiteiten en participatie?
o Kernvragen:
▪ Wat is het klinische beeld?
→ mentale, zintuiglijke, motorisch functies, slikstoornissen…
▪ Wat is het effect op het functioneren?
→ zelfzorg, mobiliteit, huishouden…
▪ Wat is het effect op participatie?
→ interacties, communicatie, vrije tijd…
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camilledecoster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.