Summary
Samenvatting spraak- en taalvaardigheden
- Course
- Institution
Samenvatting van de volledige lessenreeks spraak- en taalvaardigheden
[Show more]
Seller
Follow
camilledecoster
Reviews received
Content preview
SPRAAK- EN TAALVAARDIGHEIDStem en stemhygiëne
Functies van de larynx = strottenhoofd
• Begeleiden/controleren airflow
o Stoornis: respiratoire problemen
• Protectie van luchtwegen
o Stoornis: dysfagie = slikstoornis
• Productie van stemgeluid
o Stoornis: stembandstoornis, heesheid, afonie = geen stem, tremor = beven …
Anatomie van de larynx
• Omgeven door schildkraakbeen
• Daaronder ringkraakbeen
• Spieren die alles naar boven/beneden trekken
• Stemplooien = wit
o Ademen: lucht naar binnen dus stemplooien OPEN
o Praten: stemplooien DICHT
• Aryepiglottic folds: zorgt dat je een drukopbouw kan hebben (iets opheffen, kind baren)
Onderzoek van de larynx ➔ multidisciplinair
• NKO-onderzoek
o Indirecte laryngoscopie
o Flexibele & rigide endoscopie
o Videostroboscopisch onderzoek
o Directe laryngoscopie
Symptomen van stemstoornis
• Kwaliteitsveranderingen
o Heesheid
o Afonie
o Tremor
o Zwakte
o Timbreverandering
• Toonhoogteveranderingen
o Lagere/hogere stem
o Moeilijk om hoge tonen te treffen
• Intensiteitsveranderingen
o Minder draagkracht
• Subjectieve gewaarwording
o Pijn
o Prikkelgevoel
o Slijmvorming
Stemband noduli of zang/stemknobbeltjes
• Aan beide kanten
• Epitheelreacties door verkeerd stemgebruik of stemmisbruik
• Mucosale of fibreuze letseltjes
, o 1-4 mm (symmetrisch) thv anterieure 1/3 van de ware stemband
• 3 fases:
o Gelokaliseerde roodheid met gedilateerde bloedvaten ➔ reversibel
o Jonge/onrijpe knobbeltjes ➔ reversibel
o Plaatselijke verdikking van hyalinisatie en fibrose ➔ IRreversibel
• Vnl bij kinderen en vrouwen met spreekberoep
• Symptomen:
o Heesheid
o Wilde lucht
o Keelpijn
o Globusgevoel
o Anamnese: stemmisbruik, verkeerd stemgebruik
• Verkeerd stemgebruik VS stemmisbruik
o Verkeerde techniek VS roepen, tieren, zingen
te hoog/luid
• Therapie:
o Stemhygiëne + logo
o Chirurgie ➔ kan mucosale wave aantasten
Stembandpoliep
• Roze of bloedkleurige poliep (sessiel of gepediculeerd)
• Meestal unilateraal ➔ aan 1 kant
• Na acute bovenste luchtweginfectie of hevig stemmisbruik
• Symptomen:
o Opvallende heesheid
o Daling van toonhoogte
o Voorkomen van stembreuken
o Diplofonie = verschillende trillingsfrequentie van stemplooien
• Therapie:
o Microchirurgische fonochirurgie
o Post-operatieve logo
Oedeem van Reinke
• Vochtaccumulatie in losmazig subepitheliaal weefsel (ruimte van Reinke) van stembanden
• Stembanden: oedemateus, floppy transparant
• Etiologisch:
o Roken ➔ logo heeft geen zin zonder rookstop
o Chronische infectie: bovenste luchtwegen
o Al dan niet gepaard met langdurig stemmisbruik
• Symptomen:
o Matig/ernstige heesheid
o Lage stem
o Prikkelgevoel
• Therapie:
o Rookstop en stemhygiëne
o Chirurgisch
Chronische laryngitis
• Chronische supperatieve infecties van bovenste en onderste luchtwegen
• Etiologie:
, o Roken
o Stemmisbruik
o Purulente ontsteking bovenste luchtwegen
o Misbruik van mondspoelingen
• Symptomen:
o Diffuus rode larynxmucosa
o Mucosale hyperplasie → chronische polypoiede laryngitis
o Heesheid
o Lage stem
o Valse stembandspraak
• Therapie:
o Medicamenteus:
▪ Antiflogistica
▪ Antibiotica
▪ Aerosol
▪ Inhalatie
o Relatieve stemrust
o Logo bij valse stembandspraak
Functionele stemstoornissen
• Hyperkinetische dysfonie
o Overmatige spanning tijdens fonatie
o Stem: hees, zwak, soms afoon, globusgevoel, soms keelpijn, valse stembandspraak
o Therapie: logopedisch + psychologisch
o MTD = muscel tension dysphonia
▪ Te grote spanning van spieren
▪ Gepaard met S van G R B A S I
• Hypokinetische dysfonie
o Verzwakte stemgeving met stemvermoeidheid
o Glottisinsufficiëntie
o Therapie: logopedisch + injectie stembanden
o Stemplooien sluiten onvoldoende
▪ Krachtverlies
▪ Zwakke stem
• Mutatie-falsetstem
o Habitueel gebruik van hoge tonen door volwassen mannen of adolescenten
o Normale larynx
o Stem: stembreuken, mist resonantie hoge stem
o Therapie: logo + evt psychotherapie
o Men blijft vasthangen aan kinderstem
• Verlengde mutatie
o Stem langer instabiel dan normaal (>1j)
o Normaal uitgegroeide larynx
o Stem: stembreuken
o Therapie: logopedisch
Risicofactoren
• Fysieke factoren:
o Leeftijd
o Allergieën en infecties
o Astma: stoffen in puffer drogen keel uit
, ▪ Hoesten: bloedvaatjes kunnen springen
o Reflux: als je ligt kan zuur in luchtpijp terecht komen
o Hormonale veranderingen: stem is kwetsbaarder tijdens bepaalde momenten in menstruele cyclus
+ menopauze
o Vermoeidheid
o Medicatie
o Roken: tast slijmvlieslaag aan, kanker aan stembanden
o Alcohol: tast slijmvlieslaag aan, kanker aan stembanden
o Cafeïne: droogt stembanden uit
Stemhygiëne
• Beperken van stembelasting en/of elimineren van onnodige steminspanningen
o Beperk het zingen in koor
o Zing niet in een onaangepaste tessituur
o Beperk de duur van conversaties
o Vermijden van groepsdiscussies
o Beperk de duur van voordrachten en telefoongesprekken (meer emotie in stem want
gesprekspartner ziet je niet)
o Beperk stembelasting bij verkoudheden en keelontstekingen
o Beperk het bespelen van blaasinstrumenten (veel kracht zetten → je gaat valse stembanden
gebruiken)
o Maak gebruik van vocale siësta’s
• Identificeren en elimineren van stemmisbruik
o Keelschrapen en prikkelhoest
o Roepen
o Boven achtergrondlawaai praten
o Fluisteren
o Stemimitaties
• Het gebruik van stemsparende hulpmiddelen
o Gebruik van Voice Intensity Controller → hoe luid spreek je?
o Gebruik van stemversterker → bv fluitje
o Gebruik van andere kleine hulpmiddelen
o Gebruik van luchtbevochtiger
• Het toepassen van logopedische stemtechnieken
o Logopedische therapietrouwheid
o Warm-up en cool-down stemoefeningen
o Spreek met aangepaste luidheid, toonhoogte en snelheid
o Hoofd bij het spreken rechtop
o Gebruik maken van een grote mondopening tijdens articulatie
• Het optimaliseren van algemene gezondheid
o Omgevingsfactoren:
▪ Vermijden van droog of rokerig of stofferig milieu
▪ Stoominhalatie
o Persoonsveranderingen
▪ Alcohol, cafeïne en sterke kruiden vermijden
▪ Regelmatig rust- en slaappatroon
▪ Onderdrukte emoties detecteren
▪ Vermijd knarsetanden
Ontspanning en ontspanningsmethodes
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camilledecoster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now