Summary
Samenvatting stemstoornissen
- Course
- Institution
Uitgebreide samenvatting van de volledige lessenreeks stemstoornissen
[Show more]
Seller
Follow
camilledecoster
Reviews received
Content preview
STEMSTOORNISSENDE ONTWIKKELING VD STEM DOOR HET LEVEN HEEN
1. DE ONTWIKKELING VD LARYNX EN STEM
Beïnvloedende factoren
• Groei van beenderen, spieren en kraakbeenderen
• Hormonen (vnl. andro- en oestrogenen) tijdens adolescentie
• Algemene gezondheidstoestand
• Stemgebruik
o Professioneel, vrijetijd
• Levensstijl
o Roken, alcohol, rustig…
• Omgeving
o Droog, stoffig, druk
• Psychologische status
• Culturele factoren
o Sociaal en familiaal stemgebruik
• Degeneratieve veranderingen
o Ademhaling, zenuwstelsel…
Eerste levensjaren
• Kinderlarynx ≠ miniatuur volwassen larynx!
• Kenmerken kinderlarynx
o Hoog in hals: onderkant cricoïd tussen C2-C3
o Trechtervorm
o Kleiner
• Geen geslachtsverschillen tot puberteit
• Kraakbeenderen: zacht en plooibaar
• Stemplooien
o Korter
o Minder spiermassa
• intrinsieke larynxspieren: 9-14% gewichtsmassa van volgroeide musculatuur
karakteristieken van kinderfonatie
• Geboorteschreeuw: start ademhaling
• Uitdrukken van toestand/emoties a.d.h.v. huilen, schreeuwen, …
o ! Geschreeuw gezond kind ≠ ziek kind
• Abnormale fonatie ➔ belangrijke diagnostische factor!
o Indicatie neurologische, respiratorische of structurele afwijkingen
o Afwezigheid prelinguïstische vocalisaties ➔ algemene ontwikkelingsachterstand, socio-
economische deprivatie, verwaarlozing
1
,Preverbale vocale ontwikkeling
Kinderjaren
• Daling larynx (tot C5)
• Toename biomechanische stabiliteit door ontwikkeling vocaal ligament en lamina propria
• Toename stemplooi SP-lengte (met 6,5 mm) en -massa
• Gevolg: ↓ fo
Invloeden op fonetogram
• Pathologie significante invloed
• Leeftijd: verschillend effect bij meisjes en jongens op vlak van performantie
• Meisjes: geleidelijke veranderingen
• Jongens: < 8 jaar vs. > 8 jaar
o Androgenen spelen rol in start mutatie
Adolescentie
• ↑ secretie androgenen/oestrogenen
o ↑ geslachtsverschillen: veranderingen in dimensies
vnl. bij jongens merkbaar
o Bv.: hoek thyroïd prepuberaal 120° → 90° bij mannen
(=adamsappel)
• Daling larynx tot C6
• : typische mutatiestem door
o Groei larynx: invloed op lengte SP en fo
o Histologische veranderingen lamina propria
o Androgenen veroorzaken onomkeerbare daling van fundamentele frequentie
Volwassenheid
• Volgroeiing larynx:
o
2
, • Grote interindividuele variatie in larynxgrootte ( > )
• Overige veranderingen t.g.v. veroudering:
o Verbening kraakbeenderen ( > )
o Daling efficiëntie glottisweerstand
▪ Afname in glottissluiting
▪ Onregelmatigheden in glottisoppervlakte
▪ Verstoring in collageenvezels
o Microscopische veranderingen in epitheel SP
o Verdunning elastische vezels van SP
o Involutie m. thyroarytenoideus
▪ Het terug normaal worden ve orgaan na een fysiologisch proces
o Daling neuromusculaire controle
o Verandering werking intrinsieke spieren
De ouder wordende stem
• Veroudering verschillende lichaamssystemen
o Vanaf 60-70 jaar erg merkbaar
o Invloed op stemproductie en –kwaliteit
o = Normale leeftijdsgebonden ontwikkeling
• Perceptueel akoestische kenmerken van de ouder wordende stem
o Veranderde toonhoogte (↑ bij ,↓ bij na menopauze)
o Ruwheid, heesheid, wilde lucht
o Trillend/onstabiel
•
o Bowing: niet enkel door veroudering
2. ONTWIKKELING VD LENGTE EN STRUCTUUR VD STEMPLOOIEN
Lengte en structuur SP
• Middelste laag lamina propria MLLP
• Diepe laag lamina propria DLLP
Structuur SP bij kinderen
• Squameuze epitheel: geen significante verschillen
• Lamina propria
o Zeer dik in vergelijking met SP-lengte
3
, o Vrij uniform in structuur
o Geen ligamentaire structuur
o immatuur ligamentum vocale tussen 1-4 jaar
▪ Differentiatie lagen rond 6-12 jaar
o Einde adolescentie: drielagige structuur lamina propria duidelijk
Structuur SP bij ouderen
• Zeer individueel verschillend
• Epitheel: geen belangrijke veranderingen
• Superficiële laag lamina propria SLLP: oedemateuze verandering
o Verdikking
o Afname densiteit fibroblasten, collageen en elastische vezels
• Middelste laag lamina propria MLLP
o Atrofie en daling sterkte elastische vezels
o Verdunning van laag en verlies contour
• Diepe laag lamina propria DLLP
o Collageenvezels dikker en denser → verdikking
• Histologische veranderingen
o
3. ONTWIKKELING VAN F0, VC EN MFT
Ontwikkeling fundamentele frequentie F0
• Toonhoogte = belangrijke leeftijdsindicator
• Kinderen: 340 – 470 Hz
o Vanaf 9 jaar eerste subtiele verschillen -
o Vanaf 11 jaar grotere verschillen:
•
Ontwikkeling vitale capaciteit VC
• Tot 10 jaar geen geslachtsverschillen
• Toename bij volwassenen
• Terugval bij ouderen
Ontwikkeling maximale fonatietijd MFT
• Toename tot volwassenheid
• Terugval bij ouderen (meest uitgesproken bij )
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller camilledecoster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now