100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting sociale en politieke leerstelsels, samen met lesnotities en belangrijkste uit de slides $6.36
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Universiteit Gent (UGent)
  4.  
  5. Politieke En Sociale Wetenschappen
  6.  
  7. Sociale En Politieke Leerstelsels

Summary

Samenvatting sociale en politieke leerstelsels, samen met lesnotities en belangrijkste uit de slides
 0 purchase
  • Course
  • Sociale En Politieke Leerstelsels
  • Institution
  • Universiteit Gent (UGent)
  • Book
  • Vrijheid, gelijkheid, solidariteit

Deze samenvatting kan gebruikt worden door iedereen die in zijn eerste bachelor zit aan de faculteit politieke en sociale wetenschappen. Deze samenvatting kan ook gebruikt worden door mensen die in het 2e jaar criminologie zitten.

Preview 6 out of 94  pages

Document information

  • Yes
  • January 17, 2023
  • 94
  • 2022/2023
  • Summary

Subjects

  • bevat alle hoofdstukken
  • sami zemni
  • criminologie
  • politieke wetenschappen
  • communicatiewetenschappen
  • sociologie
  • samenv
  • notities uit de les en belangrijke info uit slides
  • sociale en politieke leerstelsels

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Universiteit Gent (UGent)
  • Politieke En Sociale Wetenschappen
  • Sociale En Politieke Leerstelsels
All documents for this subject (11)

Seller

avatar-seller
michelledeserranno

Reviews received

Content preview

Politieke en sociale leerstelsels – Samenvatting
HOOFDSTUK 1, de ontrafeling van de middeleeuwse
orde:
Renaissance (1450-1650)

- Italië, 1400 => Europa 2 eeuwen lang
- Legde de basis voor de Verlichting
- Wedergeboorte van de oudheid, idealiseren van de oudheid (minder
belangrijk)
- Ontstaan van een nieuw denken:
 Begin van het einde van het feodale systeem (begin van kapitalisme,
Engeland)
 Invoeren van kennis uit andere werelddelen
 Geloof in de toekomst van de mens kwam centraal te staan => geen
mensbeeld dat ondergeschikt was een de macht van de Kerk
 Mens wou de wereld begrijpen en beïnvloeden -> aan de hand van
wetenschap

Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke
emancipatie
Leonardo da Vinchie (1452-1519)
- Geboren in Toscane, opgegroeid in Firenze
- Hij zag dat het verafgoden van het verleden plaats maakte voor een geloof in
het heden/ de toekomst van de mensheid
- Niet geïnteresseerd in de autoriteit -> wel in de natuur

Veranderende economische en politieke verhoudingen
- Economie:
 15e eeuw: groei van steden in Italië -> handel
 Geld dat verdiend werd met handel -> kern van macht van de steden
 Geld was belangrijk => visie van de Kerk veranderde o.b.v. rijkdom en
economische activiteiten => mensen konden zich van zonden ‘vrijkopen’
 Onproductieve handel: weinig producten gecreëerd -> vooral verruilen
van goederen tegen bepaald bedrag
- Mercantilisme: vorst heeft taak om het inkomen van de natie te ontwikkelen.
Door te steunen op de groeiende macht van handelaars, die door de
geleidelijke kolonisering toegang kregen tot edele metalen en andere
lucratieve producten, zou de koning de commerciële ontwikkelingen van de
natie kunnen vergroten (Thomas Mun)
- Politiek:
 Stadstaten werden niet meer geleid door traditie, Kerk of geestelijken
(blijven wel belangrijk!)
 Stadstaten worden geleid door mannen met visie en creativiteit
 Politiek werd zo niet meer het beheer van een door God gewilde
ordening, maar eerder door de kunst van het staatsmanschap


1

,Machiavelli Niccolo (1469-1527)
- Beschreef hoe de maatschappij geregeerd werd en hoe mensen zich daarbij
gedroegen, beschrijft het gedrag dat plaatsvond, niet de moraal

- Schreef de Vorstenspiegel:
 voor toekomstige vorsten
 schreef idealen van het koningschap -> vorst kon zijn gedrag daarop
richten
 op deze manier macht beïnvloeden
 omschreef ideale samenleving -> utopie (ideale samenleving bestaat niet)

Visie Machiavelli:
- Eenheidsstaat: orde en zekerheid aanwezig
- Staatsrede was een doel op zich om te bereiken -> alle middelen mochten
ingezet worden
- Volksleger: een leger dat bereid was te vechten voor het land en niet voor het
geld
- Visie v/h volk zekerheid -> stond voor orde en privébezit
- geeft wetenschappelijke blik op het menselijk maatschappelijk gedrag ->
kennis komt voort uit ervaringen (=empirisme)
- mens is goed/ slecht => politiek moet altijd uitgaan van het slechte van de
mens
- focus moet liggen op essentie van politiek [Rousseau, samenwerken mens is
van nature goed (p68)]
- empirisme en relationisme -> grondleggers voor latere wetenschappelijke
aanpak politiek

Kritiek op de Kerk:
- Houden de eenmaking van Italië tegen door hun slechte gedragingen die
religie ondermijnd
- PAGINA 34
- Religie is een sociaal cement (verbind mensen)
- Secularisering van politieke theorie ondermijnde dat de Kerk zijn macht kon
legitimeren

Thomas More (1478-1535)
- Diepchristelijk
- humanist
- Politieke realiteit en de maatschappelijke problemen van zijn tijd begrijpen


Visie More:
- Staat moet er zijn voor het volk, leef mee met armen
- Nieuwe economische orde doet intrede (kapitalisme) -> angst voor de groei
van ongelijkheid
- Zelfde visie als Kerk
- Geen winst maken -> alleen geld die je status behoud

2

,- Utopia:
 Is een utopie -> ideale maatschappij bestaat niet
 1e deel: sociale en economische verwoesting van het Britse platteland
(begin kapitalisme)
 2e deel: hoe samenleving perfect zou zijn -> gebaseerd op
gemeenschappelijk bezit, geen handel van geld, alles werd collectief
georganiseerd
 Personages: geloof in christendom, leefden in harmonie met natuur

Het einde van de katholieke hegemonie: reformatie en
contrareformatie
Humanisme
- Oorsprong: hernieuwde aandacht Griekse / Romeinse werken
- Geeft uitdrukking aan nieuw zelfbewustzijn van menselijke geest waarin liefde
voor mens en natuur centraal staat
- Verzetten tegen scholastici -> niet antireligieus (willen christendom zuiveren
van fouten)
- Kritiek op geestelijken -> misbruiken van de Kerk

Luther (1483-1546)
- Universiteit Erfurt -> contact met conflict tussen scholastici en humanisten
- Ging op zoek naar God en directe ervaring van vroomheid
- Rome 1510:
 Schrok van decadente levensstijl priesters -> kwam in opstand
 Opstand
o commercialisering van de aflaten, aflaat was handel geworden
o geen behoefte aan sacramenten en administratie
 religieuze bevrijding: scheppen van een band tussen individu en God,
zonder tussenkomst van kerkelijke instelling
o steun van Duitsers en humanisten (later geen humanisten meer ->
dachten aan een hervorming -> Luther: geen kerk
o ontstaan van Duitse Kerk

Calvijn (1509-1564)
- Bazel, Zwitserland: meer religieuze tolerantie
 Schreef daar zijn boek: poging om rationele en logisch opgebouwde
moraal te codificeren
- Mens is hulpeloos -> lot van de mens staat vast aan Gods wil, het staat vast
als je naar de hemel/hel gaat
- Protestantisme
- Wereldse gezag werd onderworpen aan religie
- Wou God aanbidden (mensheid vervolmaken) en vereren

Genève:
- Hervorming van de Kerk -> ja maar alle niet-volgelingen dood

3

,- Zowel morele als politieke macht
- Handelsstad: winsten zijn resultaat van ijver en hard werkende volk ->
zelfrealisatie, arbeidsethiek zeer belangrijk
- Winsten waren niet om pracht en praal te dienen -> nuttig worden gebruikt
(investeren = nieuw opkomende economische orde: kapitalisme)
- Stad moest georganiseerd worden: ministerie -< aanvaarden van zijn leer en
verspreidden, consistorie verantwoordelijk voor de moraal van de stad
- Zorgde voor individuele vrijheid en politiek individualisme doordat hij zijn
arbeid op die manier organiseerde
- Vroomheid niet meer van afkomst, maar van arbeid
- Groei klassenmidden door kapitalisme

Koloniale ontmoetingen: het dispuut van Valladolid
- 1550-1551
 Spaanse koning organiseerd een dispuut
 Eerste morele debat in Europa
 Theologisch debat -> spreiding katholicisme bij inheemse volk in Amerika
 Aanraking West-Europa: verhaal van lijden, onderdrukking, vernedering

Juan Ginés de Sepulveda (1489-1573)
- Filosoof, theoloog, humanist
- Inheemse volkeren moesten gedwongen bekeerd worden -> mag met geweld,
zijn niet in staat om voor zichzelf te denken
- 4 argumenten:
 Inheemse volkeren zijn afgodendienaren
 Van nature slaaf
 Deden mensenoffers -> kannibalisme, sodomie
 Onderwerping zou werk missionarissen vergemakkelijken

Bartolomé de las Casas (1484-1566)
- Vreedzame bekering van inheemse volkeren en streed voor een meer humane
behandeling
- Inheemse volkeren zijn geen barbaren, zijn getalenteerd
- Ontkende niet het bestaan van ‘natuurlijke slavernij’
- Boodschap van Christus moest vreedzaam worden verspreid -> geweld mocht
alleen na kerstening en ze het geloof zouden afwerpen
- Zijn verdediging zorgde voor de slavenhandel van Afrikanen -> menselijkheid
van inheemse Amerikanen werd dus ten dele erkend door het ontkennen van
de menselijkheid van de zwarte Afrikanen
- Gelijkheid bestaat er als mensen overeenkomen qua uiterlijke kenmerken

Dispuut
- Was verbonden met economische en politieke verbanden (vervlechting Kerk
en staat)
- Inheemse volkeren mensen of dieren?
- Eindigde zonder duidelijke winnaar -> beide kampen waren gewonnen
- Dispuut zorgde ervoor dat er onjuiste oorlog werd gevoerd
 Politiek probleem: macht

4

,  Beperken van encomiendas: veroveringen tijdelijk stop zetten
- georganiseerd zonder mening te vragen van inheemse volk
- startschot gelijktijdige verspreiding van kapitalisme




Encomienda-systeem
- Ontstaan: conquistadores (Spaanse veroveraars) werden beloond door koning
met arbeid
- Slavernij was verboden -> encomienda = dwangarbeid
- Inheemse volk:
 arbeid verrichten -> verzet?: onderworpen en extreme straffen of de dood
 moesten dankbaar zijn voor de arbeid die ze kregen -> afgeven van vlees,
metalen, maïs, tarwe, …
 christendom = slavernij
- Spaanse veroveraars:
 Inheemse volk de gift van katholicisme aanleren
 Spaans leren
 Beschermen tegen aanvallen
- 1537: inheemse volkeren zijn rationeel
- 1542: nieuwe wetten: encomienda afschaffen
- 1791: encomienda volledig verdwenen in het Spaanse Rijk

De glorieuze revolutie
Burgeroorlog
- Ontstaan: conflict tussen parlement en Koning Karel I
 Opkomst van het burgerlijk systeem
 Omvorming van land tot verhandelbaar goed
 Verandering in de landbouw

Koning Karel I:
- Persoonlijk bewind op het goddelijke recht -> koning is God op aarde, staat
boven elke macht/ recht
- 1629: parlement ontbonden -> financiële middelen tekort -> oproepen van
nieuw parlement
- Antwoord niet op Grand Remonstrance => parlement maakt het publiekelijk
=> sociaal conflict (later antwoord: geloofd in protestantisme, weigert alle
andere zaken)

Parlement
- Macht van de koning is beperkt door het natuurrecht en het gewoonterecht
- Gebruikte financiële zwakte van koning om zijn eigen grieven te formuleren
- Staan aan de kant van puriteinen (= Engelse protestanten die de Kerk wilden
zuiveren van elke rooms-katholieke invloed en die een verdere hervorming
van de Anglicaanse Kerk wensten) => conflict = quasireligieus karakter


5

, Puriteinse opstand:
- Politieke en grondwettelijke strijd -> politieke en religieuze gemeenschappen
- Sociaal aspect was vooral onbewust




Christopher Hill
- Engelse burgeroorlogen zijn een klassenstrijd
 Karel I: steun van de reactionaire krachten van de gevestigde kerk,
conservatieve grondbezitters
 Parlement: steun van de handels- en industrieklassen, progressieve adel
(parlement niet altijd progressief)
 Parlement won van de koning

Oliver Cromwell:
- Militaire leider van het parlement
- Steunde opstand tegen koning: private eigendom was in gevaar voor burger
- Almacht van koning onrechtvaardig
- Tekende in 1649 het doodvonnis van Karel I
- Geloof in vrijheid van overtuiging
 New model Army

New Model Army:
- Nieuw principe: overtuiging van de soldaat voor de zaak waarvoor hij vocht
i.p.v. huurlingen te gebruiken
- Als eerste werden burgers ingelijfd om te vechten om ideologische redenen
en zo deel te nemen aan politiek
- Voorloper van de democratische legers in 20e eeuw
- Cromwell: staatsmanschap en diplomatie, meedogenloos t.o.v. de vijand

De Levellers:
- Oprichters: John Lilburne, Richard Overton, William Walwyn
- Verzetten zich tegen koning en parlement
- Verwijten Oliver Cromwell voor het stichten van een nieuwe tirannie (van het
parlement)
- Visie: directe politieke inbreng van het volk => Agreement of the People
- Agreement of te people: volkssoevereiniteit staat centraal, maar de macht
moet verkozen worden, om de 2 jaar
- Iedereen stemrecht (uitgezonderd vrouwen, ondergeschikt, werklozen,
arbeiders)
- Voor godsdienstvrijheid
- Maatschappelijke breuklijn: rijk <-> arm

De diggers:



6

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller michelledeserranno. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.36. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67479 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling

Recently viewed by you

Exam (elaborations) ·

(0)

CH 2, The Professional Dental Assistant Exam Questions with Answers

Exam (elaborations) ·

(0)

FISDAP Airway Exam Complete Questions And Correct Verified Answers.

$6.36
  • (0)
Add to cart
Added