LIJST VAN NAMEN EN BEGRIPPEN
OVERZICHT VAN BEELDENDE KUNST
3 gratiën De deugden van Venus bv. Primavera v Botticelli
“dansend naakt of in transparante gewaden voorstellen met in elkaar
verdrongen handen” – Alberti
Absis
Annunciatie De engel gabriël kondigt Maria aan dat ze de moeder zal worden van de
zoon van God.
Antependium Doek/ metalen scherm voor atlaar werd gehangen
Antropocentrisme Mens = maat
Apelles Hofschilder van Alexander de Grote zie Van Eyck
Arcadia Een ingebeeld landschap waar mannen en vrouwen in harmonie leven
Aristocratische Geportretteerde kijkt de toeschouwer niet aan – Rogier van der Weyden
afstandelijkheid
Arma christi Voorwerpen gebruikt bij de passie van Chritus bv. Lam Gods
Bourrelet Bourgondisch hoofddeksel à la mode – zie Van Eyck
Bozetto’s Testbeeldjes die Rubens aan de opdrachtgever gaf; zodat ze een idee
hadden.
Brigitta van Zweden Late Me: mystica – Meester van Flémalle
Carrara Marmer oa bij Michelangelo
Catasto 1e belasting op clerus: opdrachtgever (Brancacci) id kerk van de
Karmelieten: voorstander van de nieuwe taxatie ondanks protest clerus
Christus draagt apostelen op taxen te betalen aan de overheid – Masaccio
Cherubijnen Blauw – Jean Fouquet
Chiaroscuro = clair-obscure: duidelijke contrasten tss licht en donker
Compassio maagd Bezwijmende maagd – grote emotionaliteit en dramatiek – Rogier van der
weyden
Condottieri Generaal van huurlinge leger bv. Simone Martini
Contrapposto Houding figuur op 1 been steunt, en andere been in rust is.
Contrapposto 1 steunbeen, andere in rust
Cyriaco d’Ancona 15e E: beschreef werk van Van der Weyden “gemaakt door de nature zelf”
Dado Sokkelzone, de onderste strook van een fresco bv. Giotto – Capella
Scrovegni (1304)
Desco da parto ‘Vanaf de bevalling’ – tondo-vorm (populair midden 15e E): als geschenk
bij geboorte kind – Fra Filippo Lippi
Devoot - Gevouwen handen
- Neergeslagen ogen
Bv. Rogier van der weyden
Devotia moderna De nadruk ligt hier op individuele inbeelding hoe Chritus lijdt. Toenemend
individualisme en wijkt zo dus af van het collectivisme van de ME. Bv.
Petro Lorenzetti – de geboorte van de maagd (1342)
Devotionele Boetedoening : “het onderhouden van de ziel is als een tuin, door te
literatuur onderhouden kon Christus geboren worden in het hart van de gelovige”
Di soto in su Mantegna (plafondschilderkunst)
Disguised symbolism = verborgen symboliek: term van Erwin Panofsky
Alle objecten uit de 15e E Vlaamse schilderkunst hebben een symbolische
betekenis. Alledaagste objecten: gaat goed samen met de fundamentele
poging om alles ro reëel mogelijk weer te geven. Bv. Melchior Broederlam
in Retable van de chartreuse van Champmol
Drôlerie Cartoons die niet zoveel te maken hebben met de hoofdvoorstelling bv. Jean
Pucelle – getijdenboek Jeanne d’Evreux
Familie Stichters Mérodetriptiek van Meester van Flémalle (wapenschild Mechelen)
, Inghelbrechts
Fondacio dei Paleis van Duitse handelaars is belangrijk geweest voor Venetiaanse
Tedeschi kunstenaars oa Giorgione.
Francesco d’Este Zoon van hertog Ferrara, verbleef even op het Bourgondische hof voor zijn
opleiding – Rogier van der Weyden
Gepolychromeerd Beschilderd bv. Donatello
Getijdenboek Een selectie van gebeden aan de hand van het jaar maar minder uitgebreid
dan het brevarium. Het is dus ook weer een handschrif waaruit leken
konden leren lezen, zij het een heel duur en luxueus exemplaar. Eerst
kwamen de gebeden voor de maagd, gevolgd door de passies en dan de
standaardgebeden. Op de kalender zelf zijn er specifieke (lokale) heiligen
vermeld zodat we het gebruik/de opdrachtgever kunnen lokaliseren en
afleiden. Per maand heb je een volbladminiatuur die de typische gebeurtenis
voor die maand uitbeeld en bovenaan de kalender met tekens van de
dierenriem in een halve cirkel.
Gilles Binchois Hofcomponist van Filips de Goede (beroemd Pholyponist) – speling zie
Van Eyck
Giovanni Arnolfini Belangrijke Italiaanse handelaar in Brugge – Van Eyck
Gisants Liggende, wit, blinkende marmeren beelden bv. André Beauneveau
Gratia Elegantie en verfijning in de Renaissance
Grisailles Lijsten: stellen marmer en mozaïek voor in grijstinten
Guirlandes Slingers bv. Jacopo della Quercia
H. Eligius Patroonheilige van de Edelsmeden en juweliers – Petrus Christus
H. Marcus Linnewevers en verkopers
Heilige Kristoffel Patroonheilige van de reizigers bv. Gelders of Bourgondische meester –
quadriptiek van filips de stoute
Heilige Livinius Patroonheilige Gent bv. Lam Gods
Heraldisch standpunt Je moet het tafereel bekijken door de ogen van God. Bv. Giotto – Laatste
Oordeel
Heraldische Eigendomskenmerken, worden belangrijk in de 15e eeuwse Vlaamse kunst
elementen
Heremijten Kluizenaars en pelgrims bv. Lam Gods (zeiler van het onderregister)
Hiestatiek De grootte van de personnages bepalen hoe belangrijk ze zijn.
Hodegetria-type De maagd staat in frontaal aangezicht, wijst Christus aan en is ook frontaal
gedtoond (de troon wijst naar ons) Bv. Cimabue – Tronende Madonna met
Engelen en Profeten (1280-90)
Holofernes Verhaal uit het OT: Judith staat op het punt hoofd afhakken met ingehouden
kracht, nek reeds gebroken – Donatello
Horror vacui Angst voor lege ruimtes (typsich ME)
Hortus conclusus De aristocraten wandelen in de tuin, die in die tijd symbool stond voor de
hoofste liefde en erotiek. Bv. Getijdenboek Duc du Berry
Incarnaten Vleespartijen
Intonaco Pleisterlaag al secco (direct op muur) – Laatste avondmaal Da Vinci
Inventio ‘ontwerp’ – Renaissance
Jan van Beieren Graaf van Holland, Zeelang en Henegouwen – Van Eyck
Juvenilia Werken geproduceerd in de jonge jaren van de artiest
Kansel Preekstoel: een verhoogde plaats in een kerk van waarop de geestelijke
spreekt en symbool staat voor de berg waarop Jezus predikte
Kanselier Nicolas Hoogste vertrouweling / functionaris van de hertog van Bourgondië, Filips
Rolin de Goede ‘1e minister’ – Van Eyck
+ opdrachtgever en stichter Hotel dieu in Beaune – Rogier van der Weyden
Karel van Mander 1604, Schilderboeck: 1e verzameling kunstenaarslevens in de Ndl
waardevolle informatie ivm Dirk Bouts
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller barbarahardeman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.