Summary
Volledige samenvatting
- Course
- Institution
geslaagd - volledige samenvatting lesnotities en powerpoints
[Show more]
Seller
Follow
barbarahardeman
Content preview
Rituele aspecten van podium- en mediale kunstenInhoudsopgave
2. Theorie van het ritueel ............................................................................................................................... 3
Inleiding .............................................................................................................................................................. 3
Algemeen ........................................................................................................................................................ 3
Man met Bizon, Grotten van Lascaux, 30.000 BC ........................................................................................... 3
Kruisafname van Christus van Rubens:........................................................................................................... 3
Basale kenmerken .......................................................................................................................................... 3
Rituelen als studie-object binnen TW en PS ................................................................................................... 4
Reader: Victor Turner – From Ritual to Theatre ................................................................................................ 10
3. Rituele aspecten in het Griekse Theater / Romeinse theater ..................................................................... 17
Ontstaan theater? ............................................................................................................................................. 17
Waar onstaat Westers begrip van theater?...................................................................................................... 18
Oresteia ............................................................................................................................................................. 21
Gastcollege: Orestes in Mosul ........................................................................................................................... 21
Milo Rau........................................................................................................................................................ 21
Postdramatisch theater? .............................................................................................................................. 22
Van drama to postdrama .............................................................................................................................. 22
Manifest van Gent, Milo Rau, 2018 .............................................................................................................. 26
Reader: De Oresteia: Tragedie van ontbinding – Paul Slangen......................................................................... 28
Reader: Raus blik op het Midden Oosten – Pieter T’Jonck ................................................................................ 31
Reader: ‘Orestes in Mosul’ – Gilles Michiels (oude pijn in nieuwe wrakken) .................................................... 35
4. Ritualiteit en het theater van Friedrich Nietzche tot Antonin Artaud......................................................... 38
Inleiding ............................................................................................................................................................ 38
Invloed............................................................................................................................................................... 38
Wat betekent de naam Artaud? ....................................................................................................................... 38
Wat zit er in Artaud dat verantwoordelijk is voor deze betekenis?................................................................... 39
Het leven en werk van Artaud ...................................................................................................................... 39
Theater en de pest ............................................................................................................................................ 40
Reader: Rite en Theater – Crombez................................................................................................................... 41
Reader: Nietsche, de geboorde van de tragedie ............................................................................................... 45
Reader: Antonin Artaud – Het theater en de pest ............................................................................................. 53
5. Religie en ritueel: theatraliteit van begrafenisrituelen in Bernard Picard en Jean-Frederic Bernard hun
Céremonies et coutumes religieuses de tous le speuples du monde, représentées par des figures dessinées
de la main de Barnard Picart avec des explications historiques et des dissertations curieuses uit 1723-1737 59
Inhoud ............................................................................................................................................................... 59
1. Dood in het Theater versus de theatraliteit van de dood ......................................................................... 59
2. Theatraliteit van het vroegmoderne ritueel ............................................................................................. 60
1
, 2.1 Politiek ............................................................................................................................................. 60
2.2 Religie .............................................................................................................................................. 61
3. The Book that changed Europe ................................................................................................................ 61
Historische context: Verlichting (ca. 1650 – ca. 1750).................................................................................. 61
Radical Enlightenment .................................................................................................................................. 61
One book, two men, and a new attitude toward religion ............................................................................ 62
The world of the book: A marketplace of religious ideas / why Holland? .................................................... 62
Revocatie van het Edict van Nantes (1685) .................................................................................................. 63
Bernard Picart (1673 – 1733) ........................................................................................................................ 63
Jean Frederic Bernard (1683 – 1744)............................................................................................................ 63
Les Chevaliers de la Jubilation ...................................................................................................................... 63
Protoantropologie: het onstaan van de comparatieve methode in de Verlichting ...................................... 63
Cultural differences < resemblances ............................................................................................................ 64
Vragen .......................................................................................................................................................... 64
Theatraliteit en ritualiteit van het vroegmoderne doodsritueel .................................................................. 65
De verbeelding van de dood in Picart en Bernard’s CCR .............................................................................. 65
Antitheatraliteit in Picart en Bernard’s CCR ................................................................................................. 66
Ritueel als beeldvorming voor niet-Westerse culturen: speer- en pijnpunten ............................................ 66
6. Ritualiteit in het vroegmoderne theater en theatraliteit van het vroegmoderne ritueel .......................... 101
2
,2. Theorie van het ritueel
Inleiding
Algemeen
• Rituelen overal en op elk moment: individueel (bv. Koffiedrinken) en collectief (misviering, les,
etc.)
o Belang van Richard Schechner en diens performancestudies: ‘Alles kan een ritueel zijn’
(IS / AS performance)
o Theatraliteitsprincipe als waarnemingsmodus binnen het ritueel
• Rituelen structureren tijd
• Verband met religie is groot, zowel in verleden als vandaag
o Staat in verband met religie - rituele element van groot belang:
gemeenschapsvormend (communitas die continueert)
o Oudste vormen + grip krijgen op maatschappij (ervaringen structureren en van
betekenis te voorzien - mythe) bv. De mis en keer op keer refereren naar het nieuwe
testament
• Rituelen zijn gemeenschapsvormen (vandaag?)
• Rituelen als oudste vormen van collectieve betekenisgeving en grip krijgen op samenleving
Man met Bizon, Grotten van Lascaux, 30.000 BC
• Man met Bizon, grotten van Lascaux: zou de afbeelding zijn van een begrafenisritueel
• Man die neerligt, bizon, vogel, speer (grafattributen): beargumenteren met effectieve
vindplaatsen
Kruisafname van Christus van Rubens:
• Contrareformatie: werd effectief gebruikt als attribuut in de religieuze beleving
• Nu zien wij dat vaak in daglicht of statisch licht, toen zagen zij dat met kaarslicht - daardoor
gaf het beeld suggestie van leven
• Tijdens de kruisafname werd zeer vaak over de passie gesproken à de knielende krijgt mee in
de preek dat hij de drager is van Christus’ lichaam in de religieuze beleving à dat krijgen wij
vandaag niet meer mee: in kunstgeschiedenis wel meer aandacht voor een kunstwerk als
levende agititeit
Basale kenmerken
• Rituelen zijn performances
o Rituelen zijn ook performances: kan alleen maar als het elke keer dezelfde acties zijn
• Performances van min of meer invariable formele acties en uitingen: hangen niet zozeer af van
individuele performer
o Hangt ook niet af van de virtuositeit van de ‘performer’ (impliceert ook individualiteit):
het kan zelfs storend zijn à is ook een probleem: saaiheid van de priester
• Zijn gestileerd, repititief, vinden plaats op specifieke plaats en tijd
• Niet één aspect is bepald voor ritueel, enkel de samenhang tussen de onderdelen
o Samenhang tussen verschillende onderdelen zorgen voor vervolmaaktheid
• Rituelen zijn ‘performatief’, brengen iets te weeg (bv. Huwelijk, overgangsrituelen, etc.)
o Verschil tussen performance en performativiteit
3
, § Performativiteit: dat een performance iets teweegbrengt: het grijpt in in de
maatschappij à AGENCY) bv. Huwelijk: het creëert een realiteit (daar hoeft
overigens niet altijd taal aan te pas te komen
Rituelen als studie-object binnen TW en PS
Schechner - Turner: sterke beïnvloeding
• Rituelen als performances > bekijken vanuit theaterwetenschappelijke hoek
• Performance Studies: nauw verband met antropologie
• Richard Schechner en de ‘Victor Turner – connection’.
Richard Schechner: 10 belangrijke thema’s binnen rituelen
1. Actie / performance
2. Menselijke en dierlijke rituelen
3. Rituelen als ‘liminale’ performances (overgangsrituelen)
4. ‘Communitas’ en ‘anti-structure’
5. Rituele tijd en ruimte
6. Transportatie en transformatie
7. ‘Social Drama’
8. Doeltreffendheid versus onderhoudend
9. Veranderen en uitvinding van rituelen
10. Gebruik van rituelen in theater, dans en muziek
1. Rituelen als acties en performances
Rituelen als perfromances: Emile Durkheim (1858-1917): hij is de eerste die daar op een structurele
manier aandacht aan geeft
• Creëren vorm van solidariteit, vaak uitdrukking van religieuze ideeën
• Dramatisering van dit idee, een spel element
• (Rituals) … not only employ the same processes as real drama, but they also pursue the same
end and are of the same sort: being foreign to all utilitarian ends, they make men forget the
real world and transport them into another where their imagination is more at ease; they
distract. They sometimes go so far to have the outward appearance of a recreation: the
assistants may be seen laughing and amusing themselves openly (spelplezier) (…), the cult
something aesthetic. (Durkheim, XXX)
• Religie wetenschapper Catherine Bell (1953-2008): ‘ritual dramatizes a thought as an action;
ritual integrates thought and action ‘
• Ervaring van het eigenlijke verhaal op lichamelijk en cognitief vlak = de basis van een
gemeenschap: link maken met het oorsprongsverhaal (abstract) en daarin creëert men een
diepgaande ervaring
2. Menselijke en dierlijke rituelen
Ritualisering bij dieren
• Rituelen binnen evolutionair proces
• Charles Darwin, The expression of emotion in man and animals, 1872.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller barbarahardeman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now