Leerdoel 1. Wat is de economische functie van het afdwingbaarheid van de naleving van contracten?
Een contract is een rechte afdwingbare afspraak tussen partijen over bepaalde acties die zij op
gezette tijden dienen te ondernemen, waarbij de inhoud van acties wordt bepaald door de tussen
partijen afgesproken voorwaarden. De hoofdreden voor het opstellen van zo een contract, is dat
beide partijen denken beter af te zijn met een contract dan zonder. Rechtseconomen stellen daarom
dat het sluiten van een contract de welvaart van de partijen vergroot: wederzijdse voordeel =
contractuele surplus.
Een belangrijk aspect van contracten is dat het vaak gaat om afspraken over acties en voorwaarden
die in de toekomst uitgevoerd moeten worden. De reden hierachter is dat het de partijen vaker beter
uitkomt dan de handelingen per direct te verrichten. Echter is het risico groter dat een van de
partijen niet zijn afspraak nakomt (er zouden bijv. vertragingen bij betalingen plaats kunnen vinden)
Er zijn vijf redenen waarom het maken van afspraken voor in de toekomst (extra) contractuele
surplus genereert:
- Het is onhandig wanneer de prestaties van beide partijen steeds gelijktijdig moeten
plaatsvinden. Bijvoorbeeld betalen bij elke dagelijkse levering -> kost minder tijd en moeite
om een maandelijkse factuur op te sturen.
- Een partij kan anticiperen op een toegezegde prestatie. Dat wil zeggen dat de partij rekening
kan houden met bv mensen inhuren etc.
- Risico’s in de toekomst afdekken: verzekeringen
- Mensen hebben verschillende opvattingen over toekomstige gebeurtenissen: koop en
verkoop van aandelen.
- Partijen willen op een verschillend moment consumeren: lenen en sparen.
In Nederland zijn mensen vrij om contracten te sluiten met wie men wilt en met welke inhoud men
wil (contractsvrijheid). Volgens economen geeft contractsvrijheid mensen de vrijheid hun eigen
welzijn te maximaliseren. Deze vrijheid wordt zowel onder economen als juristen algemeen
geaccepteerd. Indien een partij niet uit zichzelf de afspraken die zijn opgenomen in het contract
nakomt, dan kan de overheid deze contracten afdwingen. Problemen zoals een partij die wegloopt
met de prestatie (betaling ontvangen maar niet leveren) kunnen opgelost worden door de dreiging
van overheidsingrijpen.
In principe zijn er dan twee type sancties (remedies) mogelijk op het niet nakomen van een
overeenkomst. Volgens Stolp moet bij het opleggen van de remedies gekeken worden naar de
externe werking van subsidiariteit en proportionaliteit. Dus in principe zou de minst ingrijpende
remedie gekozen worden die het doel kan realiseren.:
- Dwingen om afspraak na te komen (3:296 BW)
o Plus ontbinding: dit is indien het blijvend of tijdelijk onmogelijk is voor de
schuldenaar om te presteren (in verzuim). Ontbinding (6:265 en 6:271 BW). is voor
de schuldenaar het meest ingrijpende remedie.
o Plus schadevergoeding: aanvullende schadevergoeding (bijkomende schade en
vertragingsschade). De nakoming kan deze schade niet meer wegnemen.
- Schadevergoeding (6:74 BW)
o Plus ontbinding ??????????????????
Welke van sanctie de voorkeur heeft, hangt af van de situatie
Afspraak om voor €12 te verkopen aan B, maar kostprijs stijgt van 10 naar 15. Niet wenselijk
om te produceren, want pure kapitaalvernietiging. Hierbij is schadevergoeding wenselijk,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller koraysevilmis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.