Summary
Samenvatting Interne Politiek - Geschiedenis van de politieke stromingen (partijen)
- Course
- Institution
Volksunie, Vlaams Blok, Groen, Socialisten, Liberalen en Christendemocraten.
[Show more]
Seller
Follow
willemvanaquitanië
Content preview
FINTERNE POLITIEK 20221. De Volksunie en erfgenamen
2. AANLOOP TOT DE OPRICHTING
3. Voorlopers: Frontpartij (vanaf 1933: VNV)
» WO II: gedeeltelijke collaboratie om zo Vlaamse eisen in te willigen
→ Echter ook ideologische sympathie richting Nazi-DUI
» Na WO II: repressie Vlaams gezinden → Franstalige elite zag dit als landverraad
→ Ideologische en dus communautaire dimensie
→ Zware klap voor Vlaamse Beweging; verwezenlijkingen van voor oorlog verdwenen + IJzertoren werd
gedynamietiseerd + gesjoemel met talentelling tegen het Vlaams
→ Beweging was echter nog actief, repressie deed bewustzijn zelfs meer heropflakkeren
4. Stroeve start voor Vlaams-nationale "partijen"
» CVP tegen uit electorale overwegingen
» 1949: "Vlaamse Concentratie" (anti-repressiepartij, zonder ideologie) → opgedoekt in '54
» 1954: "Christelijke Vlaamse Volksunie" → slechte resultaten en opgedoekt, wel besef nu dat volwaardige partij nodig is
5. 1954-'61: ONTSTAAN TOT EERSTE DOORBRAAK
6. 1954: oprichting Volksunie → niet-confessioneel, voor VLA volksgemeenschap en socio-econ
» Gunstige voedingsbodem
→ Koningskwestie: CVP verliest en katholieke flaminganten teleurgesteld
→ Aarzelende houding CVP-regering ~ repressie
→ Gebrekkige toepassing taalwetten
→ Publicatie talentelling 1947: Franstalig gesjoemel
» Belangrijkste eisen
→ Federalisme
→ Amnestie collaborateurs + repressie stoppen
7. 1954-'58: Volksunie onopgemerkt → partij van de zwarten en scheurmakers
» Slecht politiek klimaat: schoolstrijd (levensbeschouwelijk thema) op voorgrond
» Partij van ‘zwarten’, = collaborateurs
» CVP zag VU als bedreiging (partij van scheurmakers; ketters!)
8. 1958: gestaagde opleving
» Parlementaire activiteit Van der Elst → eenmansfractie met aandacht voor Vlaamse taal
» Partij organisatorisch beter uitgebouwd met plaatselijke afdelingen
» Na Schoolstrijd communautaire problemen meer op voorgrond: economisch zwaartepunt schoof naar VLA
» Wel nog problemen: partijfinanciering, programma, kiesdrempel
» Nog steeds zweeppartij = politieke partij die er niet naar streeft aan de regering deel te nemen
9. 1961-'70: VAN ZWEEPPARTIJ TOT OPPOSITIEPARTIJ
10. 1961 PVN: VU grote overwinnaar → grote druk op CVP
» Volksunie grote overwinnaar, CVP zwaar verlies (doorbraak vooral in steden)
» Ontstaan regering Lefèvre-Spaak (CVP/BSP)
→ Sociaaleconomische problematiek
→ Communautaire problematiek: verscherpen taalgrens o.a.
» MAAR: VU geen rechtstreekse invloed op besluitvorming, wel actief in de Kamer
→ Onrechtstreeks als ‘zweeppartij’ voor CVP: ze konden christendemocraten dwingen om radicaal-Vlaamse
standpunten in te nemen
11. 1963: partijcongres kiest voor gematigdheid → veroorzaakt interne spanningen
» Fundamenten bleven federalisme en amnestie
» Koerswijziging naar levensbeschouwelijk pluralisme deed wel wantrouwen ontstaan
→ Niet-confessioneel → christelijk + rechts + anticommunistisch → pluralisme + socio-economisch centrumlinks
» Interne spanningen
→ Ontstaan rechter- en linkervleugel
→ Breuk met Vlaamse Militanten Orde: flamingantenbeweging sterk voor amnestie maar ook vaak gewelddadig
o Wou VU niet meer met geassocieerden worden, traditionele vleugel in partij teleurgesteld hierdoor
→ Dissident Deconinck: links georiënteerd federalisme tegen partijraad in
12. 1965: PVN groot succes maar schisma blijft bestaan
» Situatie voor VU
1
, → Gunstig politiek klimaat: communautaire op voorgrond
→ Verruimingsoperatie; nieuwe kandidaten (Hugo Schiltz, Vic Anciaux)
→ Stevige organisatorische uitbouw
» PVV grootste overwinnaar, VU tweede
→ Eerste 6m: regering Harmel-Spinoy (rooms-rood)
→ Nadien: regering VDB-De Clercq (rooms-blauw)
o Sociaaleconomische focus
o Communautair zet toch de kop: Leuvense universiteit struikelsteen
» Na verkiezingen nog steeds interne spanningen bij VU
→ Rechtervleugel: traditionele Vlaams-radicale pressiepartij (K. Dillen)
→ Linkervleugel: omvorming tot sociaal-progressieve oppositiepartij (lijkt dominant)
13. 1968: PVN na val regering over Leuven Vlaams
» Compleet in teken van communautaire
→ VU derde partij in Vlaanderen: volwaardige oppositie
→ Regering Eyskens-Merlot-Cools: geen 2/3e meerderheid maar toch grondwetsherzieningen dankzij steun
oppositiepartijen (niet VU!)
o ‘Werkgroep der 28’: partijvoorzitters + sherpa's
» Verruimingsstrategie zet zich door (Lode Claes)
14. 1970: LVN relatieve mislukking + soort cordon van CVP
15. 1971: installatie Cultuurraden met parlementaire steun van VU
16. 1971-'77: VAN OPPOSITIEPARTIJ TOT REGERINGSPARTIJ
17. 1971: PVN → VU blijft 3e partij maar aan electoraal plafond
» Winnaars: Front démocratique des francophones (FDF)+ Rassemblement Walloon (RW)
→ Waals-nationalistische partijen
» Keuze voor al of niet regeringsverantwoordelijkheid leidt tot zware spanningen; vooral tegenkracht uit Dillen-vleugel
18. 1973: partijcongres → bevestiging participationisme met Schiltz als centraal figuur
» Traditionele fractie stelselmatig buiten geduwd
19. 1974: PVN na IBRAMCO-affaire → winst CVP
» Economische crisis zorgt dat communautaire naar achtergrond verdwijnt
» Bij vorming Tindemans II: VU voor het eerst betrokken bij regeringsonderhandelingen (uiteindelijk RW in regering)
» Binnen partij wel machtsstrijd: Schiltz ↔ Van der Elst
20. 1977: EGMONTPACT LEGT FUNDAMENT FEDERALISME
21. 1977 PVN → VU in Tindemans IV
» PVV wilt in oppositie dus VU én FDF sluipt in de regering en die sluit het Gemeenschapsakkoord (Egmontpact +
Stuyvenbergakkoord)
→ Inhoud: gewestvorming, waarborgen Vlaams BXL, handhaving taalwetgeving, …
→ Regering constant in conflict door verschillende interpretaties VU & FDF
» Niet iedereen akkoord: interne tegenstand + zelfs dissidenten die zich afsplitsen
→ Claes: Vlaamse Volkspartij (VVP)
→ Dillen: Vlaams-Nationale Partij (VNP)
→ Zou te veel toegevingen aan Franstaligen zijn, ging lang niet ver genoeg voor Vlamingen
» Schiltz (voorzitter) grote verdediger Egmontpact, ook Van der Elst voorstander
22. 1978 PVN: interne tegenstellingen eisen tol → zware nederlaag VU
» Concurrentie kartellijst VNP + VVP (Vlaams Blok)
» Aanhoudende interne discussies over participationisme
→ Schiltz: volwaardige beleidspartij (onderhandelingen mislukken)
→ Gabriels: herbronning als radicale non-conformistische partij (zweeppartij in feite)
» 1979: Vic Anciaux voorzitter, Schiltz ondervoorzitter
23. 1981 PVN: val regering door stakende PS-ministers n.a.v. Waalse staalcrisis
» Erg communautair geladen campagne met klemtoon op: economisch herstelbeleid (Waals staal) maar ook
‘rakettenkwestie’ en staatshervorming (kiesgerechtigde leeftijd naar 18j)
» Uitslag: VU & liberalen ↑, christendemocraten ↓, intrede groene partijen en Vlaams Blok
» 2e overgangsfase staatshervorming: zelfstandige gewest- en gemeenschapsexecutieven
→ Gaston Geens (CVP) voorzitter Vlaamse Executieve (= minister president)
» Martens V (rooms-blauw) → VU oppositiepartij
→ Socioecon. profiel verscherpen: markteconomie met – beperkte en selectieve - sociale correcties (Derde Weg)
→ Actief kritiek op regeringsbeleid
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemvanaquitanië. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now