Summary
Inleiding tot het recht: samenvatting thema 1-3
- Course
- Institution
Inleiding tot het recht: samenvatting thema 1-3. Universiteit Antwerpen, Kim Van den Langenbergh.
[Show more]
Seller
Follow
jillrams
Content preview
Thema 1: essentie en indelingvan het recht
Het begrip recht:
Subjectief recht: mijn of jouw recht op iets, om iets te doen of niet te doen
het objectief recht toegepast in een concrete situatie en concrete
personen
Objectief recht: het geheel van rechtsregels die op een bepaald moment en plaats bestaan
Het objectief recht verleent subjectief recht.
Recht word opgelegd door ‘bevoegde politieke autoriteit’
- Door democratisch verkozen regelgevende organen
- Normenhiërarchie
o Voor wanneer regels elkaar tegenspreken
Recht kan worden afgedwongen
- Rechterlijke macht
o Kan ervoor zorgen dat regels toch worden nageleefd want niet alle regels worden
spontaan nageleefd
- Arbitrage
o = een vorm van private rechtspraak op basis van een overeenkomst tussen partijen
o Vb. twee bedrijven hebben een dispuut -> nemen toevlucht tot arbitrage
Beslissing sneller dan via de rechtbank
Vertrouwelijk, beslissing niet openbaar
Je kan technisch onderlegde mensen inschakelen
- GAS-boetes (Gemeentelijke Administratieve Sancties)
o Regels kunnen van gemeente tot gemeente verschillen
Soorten regels
a) Gedragsregels
o Gebodsbepalingen: leggen een bepaald gedrag op
Vb. je moet een belastingaangifte doen als je werkt
o Verbodsbepalingen: verbieden een bepaald gedrag
Vb. bij de belastingaangifte mag je niet frauderen
o Verlofbepalingen: bepaald gedrag mag, maar moet niet
Vb. je mag je werkelijke kosten aangeven, maar dat moet niet (dan valt men
terug op de forfaitaire kostenaftrek)
b) Afdwingingsregels
o regels mbt instellingen en procedures voor toepassing en afdwinging
c) Wijzigingsregels
o regels mbt instellingen en procedures voor wijziging van het recht
, d) Technische regels
o vb. verjaring: als dingen te lang geleden, laten we het zoals het is
zorgt voor orde en rust in de samenleving
in sommige gevallen als onrechtvaardig ervaren
Normenstelsels
Recht Ethiek Godsdienst
Doel Ordening samenleving Geestelijke Eeuwige zaligheid
vervolmaking individu
Oorsprong Maatschappij Mens Opperwezen
Gericht Op het uiterlijke Op het innerlijke Zowel op
innerlijke als op
uiterlijke
Sanctie Vrijheidsberoving, geldboete, Slecht geweten, Bestraffing door
gedwongen uitvoering, wroeging het opperwezen
schadevergoeding…
rechtsregels
sociale en etiquetteregels
morele regels = ethiek
godsdienstige regels
Rechtsregels: brengen een zekere orde in de samenleving en rust in de onderlinge verhoudingen
tussen individuen en groepen
- zijn historisch gedetermineerd
- bepaalde (tijdsgebonden) ideologie
o regels bij een linkse regering zien er anders uit dan bij een rechtse
- politiek, sociaal en economisch systeem
- realisatie van een beleid (onder druk van een lobby)
- kan gebruikt worden om bepaalde morele regels te doen naleven
Rechtsgeschiedenis
Romeins recht
o aansprakelijkheid gaat terug op de lex aquila
o bepaalde adagia: korte Latijnse spreuken die een bepaald principe vestigen
Code Napoleon
o Burgerlijk Wetboek
, Kenmerken van het recht
Nemo censetur ignorare legem
o iedereen wordt geacht de wet te kennen
Dezelfde regels gelden voor iedereen in dezelfde situatie
Rechtsbedeling
o Beoordeling in concreto: andere rechters zijn niet verplicht om wat er in een bepaalde
zaak beslist is, toe te passen in een gelijkaardige zaak
eigen jargon: specifieke normen en begrippen
Indeling van het recht
op basis van territorium:
internationaal en supranationaal recht
Internationaal Supranationaal
- internationale publiekrechtelijke - regels uitgevaardigd door organen van
rechtspersoon: vb. de NATO, VN, … instellingen die opgericht zijn door
staten en waaraan die staten een deel
- de status van en de rechtsverhoudingen
van hun soevereine macht hebben
tussen staten en internationale
overgedragen
publiekrechtelijke rechtspersonen
- Grensoverschrijdend recht: vb.
- onderdeel van het volkenrecht Europees recht
- Verdragen en verordeningen die een
rechtstreekse werking hebben
- Richtlijnen hebben geen rechtstreekse
werking, MAAR moeten omgezet
worden in nationaal recht
nationaal recht = regels uitgevaardigd door de bevoegde politieke autoriteit van een land die
enkel van toepassing zijn binnen het grondgebied van een land
o publiek recht
verhouding tussen burger en overheid
werking van de overheid
verhouding tussen overheden
gaat over de overheid die optreedt als overheid (kan ook privépartner zijn)
o privaat recht
verhoudingen tussen burgers
belangrijk: contractvrijheid, eigendomsrecht en testeerbaarheid
o gemengde rechtstakken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jillrams. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now