Summary
Samenvatting/leerdoelen Geschiedenis
- Course
- Level
Geschiedenis leerdoelen uitwerking voor 3 vwo/gymnasium. hoofdstuk 'de eerste wereldoorlog', paragraaf 1-4, methode memo max.
[Show more]
Seller
Follow
stuviastrijders
Reviews received
Content preview
De eerste wereldoorlogLeerdoelen
Paragraaf 1: de moderne massasamenleving.
-Je kunt uitleggen wat kenmerkend is voor een moderne massasamenleving.
In de 19e eeuw was de bevolking erg gegroeid en waren veel mensen in steden gaan wonen.
In sommige steden, zoals Londen en Parijs woonden miljoenen mensen bij elkaar. Dit was
onder meer mogelijk door verbeterde transport. Dit begon met het stoomschip en de
stoomtrein, later de metro en tram. De uitvinding van de kleinere diesel- en benzinemotor
maakte het in 1885 mogelijk om een koets zonder paarden te maken: een auto. Deze
uitvinding was zo succesvol dat gemotoriseerd verkeer in 1900 sterk toenam, en in Amerika
ging in 1903 het eerste vliegtuig de lucht in.
Naast het makkelijker worden van het vervoeren van mensen en vracht, werd ook het
verspreiden van ideeën makkelijker. Nadat voor het eerst een radiosignaal werd
uitgezonden en ontvangen, ontwikkelde de radio zich snel. Ook de film is een voorbeeld van
een nieuw massamedium: een middel om grote groepen mensen met een boodschap te
bereiken. Al deze ontwikkelingen leidden tot de moderne massasamenleving.
-Je kunt beschrijven welke ontwikkeling de Europese industrie rond 1900 doormaakte.
Door de industriële revolutie is massaproductie mogelijk. In fabrieken werden met machines
snel en goedkoop veel producten gemaakt. Rond 1900 ging dat nog efficiënter door de
uitvinding van de lopende band, arbeiders konden nu op één plek blijven staan en zich
specialiseren in één handeling. Werk werd eentoniger, maar prijzen daalden.
Een andere belangrijke gebeurtenis was de uitvinding van elektriciteit. Elektrische lampen
waren veel veiliger dan gas- of olielampen en elektromotoren maakten allerlei elektrische
apparaten in huis mogelijk. Deze apparaten werden vooral verkocht aan de middenklasse.
Daarnaast kwam eind 19e eeuw de chemische industrie op. Scheikundigen ontdekten
manieren om langs chemische weg stoffen te produceren, zoals kunstmest, waspoeder en
geneesmiddelen. Deze stoffen waren goedkoper en zuiverder dan stoffen op natuurlijke
basis. Ook vonden ze nieuwe materialen uit, zoals in de 20e eeuw nieuwe soorten plastic.
De technische vooruitgang had echter ook schaduwzijden. Rond 1960 realiseerden
wetenschappers pas dat door deze ontwikkelingen veel schadelijke stoffen zoals gifstoffen
en broeikasgassen in het milieu kwamen. Ook ontwikkelden uitvinders veel nieuwe wapens.
Rond 1900 realiseerde niemand zich hoe groot de vernietigingskracht van deze nieuwe
wapens zou zijn.
-Je kunt enkele sociale en culturele veranderingen rond 1900 noemen.
Door de moderne massasamenleving waren er veel sociale en culturele veranderingen rond
1900. Mensen kregen een nieuw soort vrijheid. Op het plattelanden in kleine steden kenden
mensen elkaar en hielden ze elkaar in de gaten, in grote steden ging iedereen zijn eigen
gang. Dit was erg gunstig voor de emancipatie van vrouwen. Terwijl feministen voor
kiesrecht streden, stonden meer beroepen open voor vrouwen. De zelfstandigheid van
vrouwen nam ook toe doordat ze mannen die tijdens de eerste wereldoorlog aan het front
waren vervingen als arbeiders.
, Bovendien kwamen mensen in de moderne massasamenleving sneller in contact met
andere ideeën via films, radio-uitzendingen en massabijeenkomsten. Dit had ook gevolgen
voor politieke bewegingen en geloof. Eerst had de kerk een grote greep op de ideeën van
mensen, maar nu was er concurrentie van niet-religieuze overtuigingen, zoals socialisme.
Veel mensen verlieten ook de kerk. Deze ontkerkelijking ging na 1950 steeds sneller in
West-Europa.
Ten slotte waren er rond 1900 veel veranderingen in kunst. Door fotografie en film waren
kunstenaars minder geïnteresseerd in een natuurgetrouwe weergave van de werkelijkheid,
ze probeerden nieuwe manieren om zich uit te drukken. Ze probeerden zaken zoals
beweging of 'het wezen van de dingen' te laten zien. Hierdoor ontstond abstracte kunst:
kunst die geen verband meer hield met de zichtbare werkelijkheid.
Paragraaf 2: spanningen in de wereld.
-Je kunt een beschrijving geven van de machtsverdelingen in Europa rond 1900.
De spanningen tussen Europese landen aan het einde van de 19e eeuw had 3 oorzaken:
• Nationalisme was sterk gegroeid in alle landen. Door nationalisme voelden
mensen zich beter dan bewoners van andere landen, wat voor spanningen
zorgden.
• Modern imperialisme. Frankrijk en Groot-Brittannië hadden grote koloniën
in Azië en Afrika, waar veel Europese landen in conflict over raakten.
• De opkomst van Duitsland. Duitsland bestond in 1800 uit losse landen en
staten, die in de loop van de 19e eeuw gingen samenwerken, onder leiding
van Pruisen. Nadat ze de Frans-Duitse oorlog hadden gewonnen riepen ze het
Duitse Keizerrijk op. Ook namen ze het Franse mijn- en industriegebied Elzas-
Lotharingen in, wat de Fransen niet leuk vonden.
Tussen Duitsland en Groot-Brittannië liepen ook spanningen op. Duitsland eiste gebieden uit
Azië en Afrika op, want ze wilden koloniën. Duitse keizer Wilhelm II gaf de opdracht tot de
bouw van een sterker vloot om koloniën te veroveren. Groot-Brittannië deed dit ook. Zo
ontstond een wapenwedloop. Deze wapenwedloop was niet uitzonderlijk, in heel Europa
heerste een sfeer van militarisme, mensen waren trots op hun leger en zagen oorlog als een
manier om conflicten op te lossen.
-Je kunt een verband leggen tussen het nationalisme en de situatie op de Balkan rond
1900.
In Zuidoost-Europa (de Balkan) ontstonden rond 1900 ook spanningen, door de groei van
nationalisme en de verzwakking van het Ottomaanse rijk. Door het nationalisme werden
veel landen die deel waren van het Ottomaanse rijk, zoals Grieken en Roemenen
ontevreden.
I. -Ze wilden eigen staten en kwamen in opstand. Rusland en Oostenrijk-
Hongarije hielpen de Serviërs in hun onafhankelijkheidsstrijden.
II. -Langzaam brokkelde het Ottomaanse rijk af.
III. -Oostenrijk-Hongarije maakte hier gebruik van en nam Bosnië in.
Servië vond dit niet leuk, want veel mensen uit Bosnië waren Serviërs. Dit vergrootte de
spanning tussen Oostenrijk-Hongarije aan de ene kant en Servië en Rusland aan de andere
kant.
-Je kunt uitleggen waarom de Russisch-Japanse oorlog belangrijk was.
In dezelfde periode ontstond er een conflict tussen het Japanse Keizerrijk en Rusland. Ze
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stuviastrijders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now