Summary
Samenvatting Publieke economie - academiejaar . Inclusief formules
- Course
- Institution
Volledige samenvatting voor het vak publieke economie - academiejaar
[Show more]
Seller
Followlindeverleyen
Content preview
Llindeverleyen verleyenlOMoARcPSD|570211
Publieke economie
Inhoudsopgave
1 De consument en de producent............................................................................................. 2
1.1 Het doel van de economische wetenschap................................................................. 2
1.2 Welvaart en welzijn ................................................................................................. 4
1.3 Ceteris paribus-clausule.............................................................................................. 4
1.4 Economische principes ............................................................................................... 4
1.5 Vraag en aanbod ......................................................................................................... 6
1.6 Loonkosten en kosten van levensonderhoud ...................................................18
2 Deel 2: De overheid ..............................................................................................................23
2.1 Vraag, aanbod en overheidsbeleid ...........................................................................23
2.2 Belasting en subsidies ...............................................................................................26
2.3 Collectieve en gemeenschappelijke middelen .........................................................33
2.4 Werkloosheid en armoede .......................................................................................35
2.5 Inkomens(her)verdeling ...........................................................................................40
2.6 Armoede in België ....................................................................................................44
1
,Llindeverleyen verleyen
lOMoARcPSD|570211
1 De consument en de producent
1.1 Het doel van de economische wetenschap
1.1.1 Economie
◼ Economie
– Studie van het welvaartstreven van een mens
– = de studie van de manier waarop de samenleving omgaat met zijn schaarste
bronnen
– Schaars = een middel waarvan de verlangde hoeveelheid de beschikbare
hoeveelheid zou overtreffen indien het gratis ter beschikking stond → duidt dus
op de beperktheid van ons inkomen!
o Productie goederen en diensten = 1ste belangrijke opgave in dat
welvaartstreven
Goederen en diensten: nuttig omdat ze behoeften bevredigen!
o Verdeling van de goederen en diensten verdelen over gemeenschap =
2de
Worden geconditioneerd door het politieke en socio-
economische systeem en beïnvloed door de geldende
maatschappelijke waarden en machtsverhoudingen
o Je moet kijken naar jezelf, je gezin, je hele familie, je
land, …: alles wat je tegenkomt = economie
Voorbeeld:
• Persoon van 1000 euro = hogere welvaart
(dan die van 100 euro)
MAAR heeft die van 1000 euro wel een hoger
welzijn dan die van 100 euro? = moeilijk antwoord
– Wetenschap die zich toelegt op het bestuderen van keuzeproblemen
– Leven = ‘maken van keuzes’
– Welvaart = wat je kunt doen met de middelen die je hebt
– Doordat we een hoger diploma willen = stijgt de welvaart
1.1.2 Het keuzeprobleem
1) keuzeprobleem = met de gegeven middelen een maximale behoeftebevrediging
bereiken(= het economische principe)
➔ Typisch voor rationeel denkende en handelende mens
2
,Llindeverleyen verleyen
lOMoARcPSD|570211
- Je gaat er zowel voor- als nadelen afwegen
o Voorbeeld: mooi weer, dus ga ik een terrasje doen
▪ Voordelen: je kan zonnen, het doet deugd
▪ Nadelen: je mist de lessen, minder slaagkansen
- Afwegen kosten – baten
o Het kost ook geld
- Beslissingen nemen
o Ik ga wel/niet naar de les
Homo economicus hypthese!
• Kenmerken van het menselijke handelen Homo Economicus Hypothese:
o Autonomie van de individuele preferenties
o De bekwaamheid om coherente keuzes te maken (rationaliteit)
o Welbegrepen eigenbelang als drijfveer van het menselijke handelen
• Behoefte
o = het aanvoelen van tekort en het streven dit tekort te bevredigen (= subjectief
karakter)
o Onderverdeling:
▪ Primaire/levensnoodzakelijke (voeding, kleding en huisvesting)
▪ Immaterieel (onderwijs, ontspanning, geneeskundige verzorging)
▪ Collectief/gemeenschappelijke (gelijkaardig voor groot aantal personen,
worden normaal door de gemeenschap als geheel bevgredigd; onderwijs,
wegen, bejaardenzorg, recreatiezones)
▪ Individuele (subjectiever)
2) Keuzen tussen efficiëntie en rechtvaardigheid
o Efficiëntie = wil zeggen dat de samenleving het maximale uit haar schaarste
middelen haalt
o Rechtvaardigheid = dat de voordelen van deze bronnen eerlijk worden verdeeld
onder de leden
• Kiezen:
o Vervelend; als e het ene kiezen moeten we dat andere prijsgeven
o Wat we prijsgeven = opportuniteitskosten. Opportuniteitskosten van een goed zijn
de waarde van het best mogelijke alternatief waaraan men verzaakt door de
productiemiddelen er niet voor aan te wenden.
3
, Llindeverleyen verleyen
lOMoARcPSD|570211
1.2 Welvaart en welzijn
• Welvaart:
o de mate waarin mensen met de beschikbare schaarse middelen in hun
behoeften kunnen voorzien
➔ Er in slagen de schaarste middelen te verminderen = welvaart is gestegen
• Welzijn:
o Ruimer
o = je gevoel van ‘welbevinden’ en betekent bevrediging van verlangens die geen
beslag hebben op schaarse middelen
• Levensstandaard
o Hangt af van land tot land
o Hangt af van de mate waarin het land producten en diensten kan produceren
o Verschillen: toe te schrijven aan verschillen in de productiviteit van de
verschillende manden, ofwel de hoeveelheid producten en diensten die ieder uur
door een werknemer worden geproduceerd
1.3 Ceteris paribus-clausule
= economische verschijnsel, afhankelijk van één variabele, terwijl men alle andere
factoren waarvan het economische verschijnsel afhankelijk is, veronderstelt als contant
Als het overige gelijk is, onder overigens gelijke omstandigheden
1.4 Economische principes
10 economische principes
Principes van individuele Principes van hoe mensen Principes van hoe de
beslissingen met elkaar omgaan economie als geheel werkt
• Mensen moeten keuzes • Handelen kan in ieders • De levensstandaard van
maken belang zijn: door een land hangt af van de
• De kosten van iets worden specialisatie in activiteit mate waarin het land
bepaald door datgene wat waar we het beste zijn, producten en diensten
we willen opgeven om het grotere verscheidenheid produceren
te krijgen: vergelijken van aan producten en diensten Productiviteit = de
kosten en opbrengsten, tegen een lagere prijs hoeveelheid producten en
opportuniteitskosten • Markten zijn vaak een diensten die iedere arbeider
• Rationele mensen denken goede manier om per uur kan leveren.
in de marge: marginale economische activiteit te Vakbonden en wetten bepalen
organiseren: de minimumloon
veranderingen om kleine
stapsgewijze aanpassingen markteconomie, een • Prijzen stijgen als de
aan een bestaand actieplan economie waarin de overheid teveel geld drukt:
te beschrijven, vergelijken middelen worden verdeeld door de toename van
van marginale kosten met door de hoeveelheid geld daalt de
de marginale voordelen gedecentraliseerde waarde van het geld
• Mensen reageren op besluiten van een groot Inflatie= een stijging van het
aantal bedrijven en totale prijsniveau in de
prikkels: als kosten of
opbrengsten veranderen, huishoudens die economie
veranderen de beslissingen samenwerken in markten • De samenleving staat voor
voor producten en een korte termijn afweging
diensten. Eigen welzijn en tussen inflatie en
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lindeverleyen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now