FA Voeding – Hoorcolleges
Inhoud
HC Koolhydraten – Week 1 ..................................................................................................................... 2
Video 1 – Van glucose tot energie....................................................................................................... 2
Video 2 – Koolhydraatmetabolisme in gevoede toestand .................................................................. 3
Video 3 – Koolhydraatmetabolisme tijdens vasten ............................................................................ 4
Video 4 – Koolhydraatmetabolisme regulatie en diabetes ................................................................. 4
Video 5 – Diabetes en dieet ................................................................................................................ 5
HC Vetten – Week 2 ................................................................................................................................ 6
HC Eiwitten – Week 3 ............................................................................................................................ 12
HC Eetpatroon en wrap-up – Week 4.................................................................................................... 17
HC Regulatie Eetgedrag – Week 5 ......................................................................................................... 18
HC Voeding en geneesmiddelen interacties – Week 6 ......................................................................... 21
HC Antioxidanten in voedsel – Week 7 ................................................................................................. 25
HC Klinische voeding – Week 8 ............................................................................................................. 30
1
,HC Koolhydraten – Week 1
Video 1 – Van glucose tot energie
Opname van glucose:
• Suiker is een koolhydraat
(polysaccharide) en wordt in het
darmkanaal afgebroken tot glucose
(monosaccharide), dat wordt
getransporteerd naar de lever vanuit de
maag
• In de weefsels kan glucose worden
opgenomen via GLUT transporters
• Hoge glucose in levercel → glucoseopname via GLUT-2
• Hoge glucose in spiercel → glucoseopname via GLUT-4 (komt tot expressie ter stimulatie van
insuline)
(An)aerobe glycolyse
• Glucose (C6) molecuul wordt omgezet in 2 moleculen pyruvaat
(C3) middels glycolyse
• Reactie vanaf glyceraldehyde-3-P vindt 2x plaats, want omzetting
van fructose-6P → fructose-1,6-P2 levert 2 moleculen op
• 2 ATP en 2 NADH opgeleverd
• Bij anearobe glycolyse is er te weinig O2 aanwezig, er is dan
ischemische reperfusie schade of bij max lichamelijke inspanning
>2min. Dan wordt pyruvaat omgezet tot lactaat
• NADH -> NAD en er is direct 2 ATP beschikbaar voor het lichaam
Citroenzuurcyclus
• 1 molecuul glucose wordt omgezet tot 2 moleculen pyruvaat, vinden alle
reacties 2x plaats
• Pyruvaat → Acetyl-CoA = pyruvaat decarboxylase stap. Hierbij krijg je 2
NADH. Vervolgens is de CZC in de mito
• CZC essentieel cyclus voor de afbraak van glucose
• Citraat kan in verschillende stappen worden omgezet tot oxaloacetaat
geproduceerd
• Opbrengt:
o 6 NADH (omgezet tot ATP)
o 2 ATP
o 2 FADH2 (omgezet tot ATP)
Oxidatieve fosforylering
• Elektronentransportketen
• Oxidatieve fosforylering vindt plaats in de mito van de cellen middels
redoxreacties. Er ontstaat een protonenrgradiënt. Protonen stromen
over het membraan, dan zet ATP synthase de energie om tot ATP
• NADH → 2,5 ATP
• FADH2 → 1,5 ATP
2
,Video 2 – Koolhydraatmetabolisme in gevoede
toestand
Glycogenese
• Glucose wordt opgeslagen in de vorm van glycogeen en
wordt gestimuleerd door het hormoon insuline. Vindt
vooral plaats in de lever en spiercellen
Pentose-fosfaat cyclus
• Metabolisatie van glucose, gefosforyleerd
pentose speelt een belangrijke rol. Aftakking
van de glycolyse dat zich plaatsvindt in het
cytoplasma
• Wordt in werking gezet als er behoefte is aan
NADPH (synthese vetten) en ribose-5-fosfaat
(synthese nucleotiden en nucleïnezuren)
Cori-cyclus
• Als er niet genoeg zuurstof aanwezig is.
anearobe glycolyse. Dan wordt pyruvaat
omgezet tot lactaat (2 ATP)
• Lactaatvorming uit glucose vindt plaats in
spiercellen. Dit lactaat kan dan in de levercellen
weer worden omgezet tot glucose
(gluconeogenese). Dit gehele proces noem je
de Cori cyclus
3
, Video 3 – Koolhydraatmetabolisme tijdens vasten
Glycogenolyse
• Tijdens vasten is glucose concentratie in het bloed
verlaagd. Dan haal je energie uit verschillende bronnen.
Dit is het proces van glycogenolyse. Glycogeen wordt dan
afgebroken tot glucose door het hormoon glucagon. Dan
stijgt de glucose concentratie in het bloed
Gluconeogenese
• Vindt uitsluitend plaats in de lever
• Glucose wordt gemaakt uit: (1) glycerol, (2) aminozuren
en (3) lactaat
• Aminozuren komen vrij tijdens de eiwitafbraak
• Glycerol komt vrij van de afbraak van triglyceriden in
vetcellen
• Lactaat komt vrij door de anaerobe afbraak
• Bv de omzetting van lactaat naar glucose in de Cori Cyclus. Dan kan glucose afbraak
langer doorgaan in de spieren. Is belangrijk voor intensieve beweging
Ketogenese
• belangrijke energielevering tijdens het vasten
• Tijdens de vetafbraak worden triglyceriden omgezet in glycerol en vetzuren
• Glycerol kan worden omgezet tot glucose in de glycolyse
• Vetzuren kan in de lever via de ß-oxidatie worden omgezet tot Acetyl-CoA.
Wordt omgezet in acetoacetaat waaruit ketonlichamen worden gevormd
Video 4 – Koolhydraatmetabolisme
regulatie en diabetes
Insuline
• Afgegeven door eilandjes van Langerhans (pancreas) door ß-cellen
• Proces: glycogenese
• Glucosespiegel: dalen
Glucagon
• Afgegeven door eilandjes van Langerhans (pancreas) door a-cellen
• Afgegeven voor het stimuleren van glycogeen afbraak als er weinig glucose
beschikbaar is
• Proces: glycogenolyse + gluconeogenese
• Glucosespiegel: verhogen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisaauerbach. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.