100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Volledige samenvatting wetenschappen en techniek $10.80
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Arteveldehogeschool (Artevelde)
  4.  
  5. Bachelor In Het Lager Onderwijs
  6.  
  7. Wetenschappen En Techniek

Summary

Volledige samenvatting wetenschappen en techniek

1 review
 2 purchases
  • Course
  • Wetenschappen En Techniek
  • Institution
  • Arteveldehogeschool (Artevelde)

een bundeling van alle delen van wetenschappen en techniek: natuur, ruimte en niet-levende natuur en techniek. gemaakt met het handboek de basis, lessen en powerpoints

Preview 4 out of 67  pages

Document information

  • January 18, 2023
  • 67
  • 2022/2023
  • Summary

Subjects

  • systematiek
  • dieren en dus ook mensen
  • ecologie
  • de aarde in de ruimte
  • aarde
  • het weer
  • geluid
  • magnetisme
  • elektriciteit
  • krachten
  • overbrengingen
  • biochemie

Written for

  • Arteveldehogeschool (Artevelde)
  • Bachelor In Het Lager Onderwijs
  • Wetenschappen En Techniek
All documents for this subject (17)

1  review

review-writer-avatar

By: kenberckmoes • 8 months ago

Seller

avatar-seller
maritvandenabbeele

Reviews received

Content preview

WETENSCHAPPEN EN TECHNIEK – NIET-
LEVENDE NATUUR EN TECHNIEK
1. GELUID

1.1 WAT IS GELUID?

Geluid zichtbaar maken door bv: snaren van gitaar, piano à bewegingen

à Bewegingen zorgen voor kleine veranderingen in luchtdruk à lucht trilt

Geluid = trillen van de lucht (golven)

Je kan alleen geluid horen via een middenstof = een stof waardoor trillingen zich kunnen verplaatsen van
geluidsbron naar oor (bv: gesprek à lucht)

à Onder water zijn geluiden gedempt à geluid is daar wel verder hoorbaar (bv: walvissen)

Verdieping: geluidsbron afleiden door identificatie geluid + lokalisatie geluid. Door de lucht, onze
gehoorgang en de trommelvliezen kunnen onze hersenen alle geluiden bundelen en identificeren.

1.2 WAT IS GELUID?


1.2.1 FREQUENTIE

Frequentie = aantal trillingen per seconde door middenstof (de snelheid van geluid), eenheid = hertz (Hz)

à Frequentie = natuurlijke, objectieve term; toonhoogte = subjectief (hoge of lage toon)

Geluid zichtbaar maken via oscilloscoop = een toestel dat de golfbeweging van het geluid van links naar rechts
over het scherm laat lopen à afstand 2 pieken = periode of golflengte

à Aantal periodes in 1 seconde = frequentie.

Hoe hoger de frequentie, hoe hoger de toon à frequentiebereik kind: 20-20 000
Hz

Verdieping:
- Frequentie > 20 000 Hz = ultrasone geluiden (bv: dolfijnen en
vleermuizen)
- Frequentie < 20 Hz = infrasone geluiden (bv: olifanten)


1.2.2 AMPLITUDE

Amplitude = afstand tussen nullijn – top van een golf (grootte trillingen)

Hoe harder het geluid, hoe groter de golven

à Sterkte geluid meten met een decibelmeter à meet geluidsdruk van een golf in een decibel (dB)

,Geluid horen: hoger dan gehoordrempel = de gehoorsterkte waarbij je geluid net begint te horen = zachtste
geluid dat een persoon kan horen

- Menselijk gehoor: 20 µPa à 20 µPa voor 1000 Hz = 0 dB à pijngrens = 134 dB


1.2.3 TOONHOOGTE

Toonhoogte = geluid in termen van laag naar hoog à subjectief

à Afhankelijk van: intensiteit, duur geluid, omgevingsgeluid

Frequentie hoger à geluid klinkt hoger

Verdieping: om je toonhoogte te regelen gebruik je een equalizer à maakt alle geluiden even sterk


1.2.4 KLANKKLEUR

Klankkleur = karakteristieke geluid van een instrument, stem …

à Verschil door materiaal, andere trillingsfrequentie…

1.3 VERPLAATSING VAN GELUID

Snelheid geluid in lucht: 340 m/s à snelheid geluid in water 4,5 x sneller

De hoogste snelheden van geluid is bij vaste stoffen (bv: baksteen: 3500 m/s vs lucht 340 m/s)


1.3.1 DOPPLEREFFECT

Het geluid van een sirene verandert als de auto voorbijrijdt à de
toonhoogte daalt à omdat de geluidsbron zich verder beweegt
en niet stil staat.

Geluid = golven die in de lucht voortplanten à elk eigen snelheid

- Productie volgende geluidsgolf, auto al verder in zelfde
richting als geluidsgolf
- Hoe hoger de snelheid, hoe korter de afstand tussen
geluidsgolven
- Tijd: korter & frequentie: hoger

Weetje: dopplereffect heb je ook bij radiogolven à radar zendt radiogolven uit naar een voorbijrijdend voortuig
à de weerkaatste stralen worden met een hogere frequentie teruggekaatst à radar meet het verschil tussen
de frequentie van de uitgezonden frequentie en de teruggekaatste frequentie (snelheid)


1.3.2 GELUIDSBARRIÈRE

Wanneer een vliegtuig sneller is dan het geluid gaat het door de geluidsbarrière à ‘plet de geluidsgolven’

Het geluid van een vliegtuig plant zich voort als golf met een bepaalde snelheid à vanaf het vliegtuig sneller
dan het geluid is gaan de geluidgolven kegelvormig worden à luide knal

,à Kegelvormige wolk = condensatie waterdruppels à Druk en temperatuur is veel lager achter de vleugel

Weetje: knallende zweep in het circus gaat ook door de geluidsbarrière à beweegt zo snel waardoor er een
knal ontstaat.


1.3.3 WEERKAATSING

Echo = ontstaat wanneer geluid weerkaatst wordt.

à Het geluid wordt stiller want het verliest zijn kracht door de afstand die het aflegt

Verdieping: d.m.v. echo’s afstanden bepalen (bv: je roept iets tegen een bergwand en na 1,5 seconden
hoor je het terug à snelheid geluid = 340 m/s à 510 meter afstand van de bergwand)

1.4 ENKELE TOEPASSINGEN VAN GELUID


1.4.1 MEDISCHE TOEPASSINGEN

Oscilloscoop = geluid zichtbaar maken (microfoon) à drukverschillen veroorzaakt door geluidsgolven à geven
elektrisch signaal à worden weergegeven op het scherm

à Frequentie = het aantal keer dat een golf op en neer gaat per seconde

à Amplitude = hoe groter, hoe groter de sterkte van het geluid

Weetje: ECG à meten elektrische signalen van het hart

Echograaf = zichtbaar maken van ultrasone geluiden

Echografie à geluid stuurt geluidsgolven naar het lichaam en de organen, spieren… weerkaatsen die geluiden
à computer zet deze golven om in een zwart-wit beeld

Weetje: tandarts gebruikt ultrasoon geluid om tandplak & tandsteen te verwijderen.


1.4.2 ANDERE TOEPASSINGEN GELUID

Ultrasoon geluid wordt gebruikt bij:

- Breuken in leidingen opsporen
- Parkeersensoren
- Dikte van metaal meten

, 2. MAGNETISME

2.1 WAT IS MAGNETISME

Magnetiet = steen met ijzerstukjes die door magnetisch veld van de aarde gemagnetiseerd zijn tot natuurlijke
magneten

18de eeuw: opgang magneten à Volta: batterij à experimenten met magneten en elektriciteit

19de eeuw: waarneming van Oerstedt à elektrische stroom door ijzerdraad + kompas à kompas gericht naar
draad à elektriciteit wekt magnetisme op = elektromagneet (ampère)

2.2 WERKING MAGNEET

IJzer = kleine magnetische gebiedjes à zitten allemaal door elkaar waardoor ijzer niet magnetisch is.

Magneet: magnetische deeltjes naar 1 kant à ontstaan magnetische pool (noord- en zuidpool) à Aarde heeft
ook magnetische polen

- Ferromagnetische metalen: ijzer, nikkel, kobalt, gadolinium + nieuwe metalen
- Niet magnetische metalen; koper, aluminium, goud, zilver

Gelijk polen stoten elkaar af, tegengestelde polen trekken elkaar aan

Verdieping: de Noordpool bevindt zich in werkelijkheid de magnetische zuidpool, en omgekeerd.

Krachtveld rond magneet = onzichtbaar = magnetisch veld à hoe verder van de magneet, hoe zwakker het
veld.

à Rond de polen: magnetisch veld het sterkst à veldlijnen liggen het dichtste bij elkaar.

Weetje: magnetisch veld is niet altijd magnetisch, de magnetische deeltjes moeten allemaal in dezelfde richting
liggen, als dat niet zo is, is de magneet niet meer magnetisch (hard laten vallen magneet, erop kloppen…)

2.3 MAGNETISME EN ELEKTRICITEIT

Elektrische stroom (stroomdraad) à wekt magnetisch veld op à bewegend magnetisch veld à wekt
elektrische stroom op (koperen stroomdraad)

à Hoe groter de elektrische stroom, hoe groter het magnetisch veld en omgekeerd

Maken magneet:

- Metaal in buurt van elektrisch veld à permanente magneten
- Enkel magneet als er stroom door loopt à elektromagneten

Elektromagneten:

- Afvalverwerking (verwijderen metaal)
- Inductiekookplaat
- Luidspreker: samenwerking elektriciteit en magneten:
à Bevat: beweeglijke spoel (met ijzeren kern) + vastzittende, ringvormige magneet
à Stroom door spoel à ijzerkern magnetisch à aantrekking of afstoting

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maritvandenabbeele. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $10.80. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

68175 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$10.80  2x  sold
  • (1)
Add to cart
Added