De belangrijkste indeling van alle rechtsvorderingen waarmee tussen personen bij rechters of
arbiters wordt geprocedeerd over enig vermogensrecht is er een in twee soorten: want ze zijn
ofwel zakelijk, ofwel persoonlijk.
De zakelijke rechtsvordering is die waarmee wij onze zaak opeisen waarover een ander macht
heeft; en is die altijd gericht tegen degene die macht over de zaak heeft. De persoonlijke
rechtsvordering is die waarmee wij procederen tegen degene die jegens ons verplicht is iets te
doen of te geven, en die wordt steeds tegen dezelfde persoon ingesteld.
Formula van de revindicatie: als blijkt dat de zaak waarover het gaat naar ius civile van Evert de
Eiser is en deze zaak niet is teruggegeven, moet gij, rechter, Geerd de Gedaagde veroordelen aan
Evert de Eiser zoveel geld te betalen als die zaak waard is; als dat niet blijkt, moet gij hem
vrijspreken.
- Art. 5:1 BW: eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan
hebben.
- Art. 5:2 BW: de eigenaar van een zaak is bevoegd haar van een ider die haar zonder recht
houdt, op te eisen.
Persoonlijke rechten (verbintenissenrecht):
- Rechten tegen personen (iura in personam).
- Werken alleen tussen partijen.
- Werken slechts tegen één persoon: de persoon waarmee je in verbintenis staat/
Zakelijke rechten (goederenrecht):
- Werken tegen de hele wereld.
- Rechten op een zaak (iura in re).
- Beschikken en gebruiken.
- Zaaksgevolg; derdenwerking.
- Sterke positie in faillissement.
- Eigendom is het zakelijke recht bij uitstek.
- Beperkte zakelijke rechten.
- Beperkt in aantal (numerus clausus).
1
, ROMEINS RECHT
De summa divisio: praktische consequentie
-
Een koopovereenkomst is een contract -> daaruit volgt een verbintenis (een verplichting voor
twee partijen) -> daarna moet het contract uitgevoerd worden -> de verbintenis leidt tot
eigendomsoverdracht (levering) -> pas op dat moment is de eigendomsoverdracht voltooid en de
verbintenis geëindigd, omdat hij voltooid is.
Opvolging onder algemene titel:
Het juridisch vermogen van de erflater wordt voortgezet door de erfgenaam. -> zodat alle relaties
die de erflater had overgedragen worden op de erfgenaam.
Als de erflater een contract sloot is het alsof de erflater het contract had gesloten.
2
, ROMEINS RECHT
Een erfgenaam treedt in ieder recht van de overledene, niet alleen in de eigendom van de
afzonderlijke zaken, omdat ook de verbintenissen op de erfgenaam overgaan.
Het romeinse begrip van eigendom:
- Eigendom is universeel.
o Revindicatie ongeacht het object.
o Eenvormig systeem van overdracht.
- Eigendom is absoluut:
o Absoluut betekent niet dat je bijvoorbeeld overlast mag maken met je eigendom,
er gelden altijd regels wanneer en hoe je (niet) je eigendom mag gebruiken.
o ‘absoluut’ heeft met gebruik of misbruik niet zoveel te maken.
o De eigenaar is absoluut beschikkingsbevoegd.
Voorbeeld: als je een huis koopt en daarbij een contract sluit dat je hem
niet mag doorverkopen, mag je dit wel doen omdat je absoluut
beschikkingsbevoegd bent. Je moet dan eventueel wel schadevergoeding
betalen wegens contractbreuk, maar het kan geen inbreuk brengen op de
verkoop van het huis.
o De eigenaar kan bezwaren en vervreemden, onafhankelijk van rechten van derden.
- Eigendom is niet gebonden aan tijd.
o Je kan niet je eigendom voor een bepaalde tijd overdragen op basis van een
afspraak. Voor eigendomsoverdracht is altijd een levering nodig. Het verlopen van
een bepaalde termijn ansicht kan er nooit voor zorgen dat het eigendom wordt
overgedragen.
- Eigendom is iets anders dan bezit.
o Heb je voldoende macht over een zaak dan ben je bezitter, dat maakt je nog geen
eigenaar.
3
, ROMEINS RECHT
Eigendomsverkrijging in het algemeen:
- Opvolging onder algemene titel:
o Erfgenaam.
- Opvolging onder bijzondere titel.
o Eigendomsoverdracht.
o Legaat.
o Toescheiding van mede-eigendom.
- Originaire verkrijging van eigendom: hoe komt het eigendomsrecht nou in de wereld?
o Toe-eigening (occupatio): inbezitneming van een zaak die aan niemand toebehoort
(res nullius).
Het vangen van wilde dieren.
o Prijsgeving (derelictio): bezitsverlies met de bedoeling de eigendom prijs te geven
Bedoelingen zijn een kwestie van uitleg.
o Schatvinding (thesaurus): inbezitneming van een zaak van waarde waarvan de
eigenaar niet is te traceren.
Je moet de schat delen als je hem vindt op andermans grond.
o Natrekking (accesio).
o Vermenging (commixtio).
o Zaaksvorming (specificatio).
o Vinderschap (BW 1992): onder zich nemen van een onbeheerde zaak.
Je vindt een dikke portemonnee met geld -> je bent dan houder, ook al ken
je de eigenaar niet.
Kennisclips week 1
Persoonlijke rechten: kun je uitoefenen tegen een ander pesoon.
- Relatief of betrekkelijk recht.
- Crediteur: is gerechtigd tot een bepaalde prestatie.
- Debiteur: moet leveren.
- Crediteur en debiteur zijn gebonden middels een verbintenis.
- Verbintenis hoeft niet per se voort te komen uit een overeenkomst, het kan ook
voortkomen uit bijv. een onrechtmatige daad.
- De rechtsrelatie tussen crediteur en debiteur gaan alleen elkaar aan, niemand anders.
- Derden worden niet verplicht bij een verbintenis die tussen partijen ontstaat.
- Derden ontlenen daarnaast ook geen rechten bij een verbintenis die tussen partijen bestaat.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller seanjansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.51. You're not tied to anything after your purchase.