Sociale psychologie:
De wetenschappelijke studie naar de wijze waarop de echte of denkbeeldige aanwezigheid
van anderen de gedachtes, gevoelens en gedragingen van mensen beïnvloeden.
De kern van sociale psychologie is het fenomeen sociale invloed, sociale invloed is het effect
dat de woorden, daden of alleen de aanwezigheid van anderen mensen hebben op onze
gedachten, gevoelens, houdingen en/of gedrag.
Sociale psychologen proberen op een wetenschappelijke manier antwoorden te vinden op
vragen over sociaal gedrag, bij het verklaren van sociaal gedrag willen sociaal psychologen
weten welke van de vele mogelijke verklaringen de meest waarschijnlijke is. Hiervoor zijn
verschillende wetenschappelijke methoden ontworpen. Daarmee kunnen we onze
aannames, vermoedens en ideeën over sociaal gedrag empirisch en systematisch
onderzoeken. Empirische methode is de op waarneming en/of onderzoek gebaseerde
methode voor het toetsen van hypothesen. Hypothese > een als voorlopige waarheid
aangenomen, maar nog te bewijzen veronderstelling.
Determinanten:
Bepalende factor in een ontwikkeling of toestand.
Evolutionaire psychologie
De evolutionaire psychologie is de wetenschappelijke discipline die sociaal gedrag probeert
te verklaren op basis van erfelijke factoren die zich door de tijd heen hebben ontwikkeld
volgens de principes van de natuurlijke selectie, natuurlijke selectie is het verschijnsel dat in
de evolutie sommige organismen uit een bepaalde populatie beter in hun omgeving passen
en zo meer kans hebben om te zorgen voor overlevende nakomelingen dan minder goed
aangepaste organismen.
1
,Persoonlijkheidspsychologie
De studie van de kenmerken die maken dat individuen uniek zijn en van elkaar verschillen.
Sociologie
Sociologie richt zich op onderwerpen als sociale klasse, sociale structuur en sociale
instituties. Het analyseniveau van de sociologie is uit de groep, institutie of samenleving.
Sociologie richt zich vooral op hoe mensen hun sociale omgeving interpreteren dus hoe hun
construct hen beïnvloed. Construct is de manier waarop mensen de sociale wereld
waarnemen, begrijpen en interpreteren.
Fundamentele attributie fout:
De neiging om de mate waarin iemands gedrag wordt veroorzaakt door de rol van
persoonlijke eigenschappen en andere interne factoren te overschatten en de rol van
externe situationele factoren te onderschatten (ook wel correspondentievertekening
genoemd)
Attributie > het toeschrijven van oorzaken aan het eigen of aan andermans gedrag en het
daarmee voorzien van verklaringen.
Het behaviorisme
De psychologische stroming die ervan uitgaat dat je om menselijke gedrag te kunnen
begrijpen slechts hoeft te kijken naar de bekrachtigende of straffende eigenschappen van de
omgeving.
Gestaltpsychologie
Psychologische stroming die het belang benadrukt van het bestuderen van de persoonlijke
(subjectieve) manier waarop een object wordt waargenomen (gestalt of geheel), in plaats
van het bestuderen van de manier waarop de objectieve, fysieke eigenschappen zich
combineren tot het object.
Sociale psychologie heeft haar wortels met name in de gestaltpsychologie
Naïef realisme is de overtuiging dat we dingen waarnemen zoals ze echt zijn, daarbij
onderschattend hoeveel we dat wat we zien interpreteren of zelfs verdraaien. Dus de
overtuiging dat we dingen waarnemen ‘zoals ze echt zijn’.
Handsight bias
De neiging van mensen om hun vermogen om een uitkomst te voorspellen te overdrijven
nadat ze te weten zijn gekomen hoe die uitkomt eruitziet.
Fundamentele menselijk motieven:
- Zelfverheffingsmotief: behoefte aan positieve zelfwaardering
- Accuraatheidsmotief: behoefte aan accuraat waarnemen
- Biologische drijfveren: honger, dorst etc.
- Behoefte aan controle
2
,Hoofdstuk 3 sociale cognitie: hoe we denken over de sociale wereld
Sociale cognitie is hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld: het selecteren,
interpreteren, herinneren en gebruiken van sociale informatie om oordelen te vormen en
beslissingen te nemen.
Er zijn 2 type:
- Automatisch denken: denken dat onbewust onopzettelijk, onwillekeurig en zonder
inspanning plaatsvindt. Doelen nastreven, zintuigelijke en lichamelijke sensaties en
beoordelingsheuristieken zijn soorten van automatisch denken.
- Gecontroleerd denken: denken dat bewust opzettelijk en uit vrije wil plaatsvind en
dat inspanning vereist.
Priming is het proces waarbij recente ervaringen de toegankelijkheid van een schema
kenmerk of concept verhogen.
Schema’s zijn mentale structuren die mensen gebruiken om hun kennis over de sociale
wereld te organiseren in categorieën en om nieuwe informatie te begrijpen.
De toegankelijkheid van schema’s heeft te maken met de mate waarin schema’s en
concepten zich op de voorgrond van ons bewustzijn bevinden waardoor het waarschijnlijk is
dat we ze gebruiken bij onze interpretatie van de sociale wereld.
Scripts zijn schema’s over specifieke gebeurtenissen, oftewel de beschrijving van hoe zo’n
gebeurtenis gewoonlijk verloopt.
Sociale categorisatie is het begrijpelijker maken van de sociale wereld door mensen op basis
van enkele kenmerken in te delen in categorieën
Perseveratie-effect is het fenomeen dat opvattingen van mensen over zichzelf en de sociale
wereld aanhouden ondanks bewijzen van het tegendeel.
Bestraffingseffect is het fenomeen dat positieve opvattingen over de sociale wereld waarvan
bewezen wordt dat ze onjuist zijn, kunnen omslaan naar zeer negatieve opvattingen
Negativiteitsbias (negativiteitseffect) is het verschijnsel dat we negatieve gebeurtenissen en
informatie gemakkelijker opmerken dan positieve, dat die ons sterker beïnvloedt en dat we
ons deze gemakkelijker herinneren.
3
, Selffulfilling prophecy
De verwachting van het eigen of andermans gedrag komt sneller uit, omdat deze
verwachtingen onze interpretaties en gedrag sturen.
Pygmalioneffect
Een positieve variant van de selffulfilling prophecy waarbij iemand beter gaat presteren door
de positieve verwachting die anderen van diegene hebben.
Golemeffect
Een negatieve variant van de selffulfilling prophecy, waarbij iemand minder goed gaat
presteren door de negatieve verwachting die anderen van diegene hebben.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daphnekoymans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.13. You're not tied to anything after your purchase.
