Summary
Samenvatting thema 5 erfelijkheid en evolutie, 2 of 3vwo/gymnasium
- Course
- Level
Samenvatting van thema 5 erfelijkheid en evolutie, goed uitgelegd. Hiermee ben je goed voorbereid voor de toets!
[Show more]
Seller
Follow
clinebollen
Content preview
5.1 Genotype en FenotypeDe cellen waarvan lichaam is opgebouwd zijn lichaamscellen, in elke lichaamscel zit een celkern
met 46 chromosomen, die bestaan uit dunne draden. Een groot deel van die draden bestaan uit je
DNA, daar in staat je erfelijke informatie
Al je lichaamscellen zijn door middel van celdeling ontstaan uit 1 bevruchte eicel, omdat er bij de
celdeling altijd de eerste chromosoom wordt gekopieerd staat er op allemaal dezelfde informatie.
Elke dochtercel krijgt een volle set met chromosomen waarvan de erfelijke informatie die er op
staat de helft van je moeder en de helft van je vader is.
In een celkern zitten al je erfelijke eigenschappen en die zitten weer in stukjes DNA, voor 1
eigenschap heb je meerdere stukjes DNA nodig en dan noem je het een gen en in je
lichaamscellen zitten dus dezelfde en alle eigenschappen, maar die zijn niet allemaal overal actief.
Bijvoorbeeld op je hoofdhuid is je haargen actief, dat noem je genexpressie. Als een gen actief is
kan ie heel erg actief zijn of maar een beetje.
Alle eigenschappen van een organisme noem je het fenotype, dat zijn vooral de eigenschappen
die je kan zien zoals je haarkleur, maar het zijn hoe dingen die je niet kan zien zoals je spieren.
Het fenotype is vaak een resultaat van je genotype, maar het wordt ook beïnvloed door je
omgeving en milieu. Als je bijvoorbeeld in een heel warm land woont kan je vaak tanned zijn,
dan is je huidskleur dus donkerder dan je genotype. Ook als je heel gespierd bent dan kan dat
komen door je genotype (erfelijk), maar dat kan ook komen als je heel veel sport. Je kan je
fenotype altijd veranderen, maar je genotype niet.
1
, 5.2 Chromosomen
Iedere lichaamscel bevat 46 chromosomen die komen in 23 paren, elk paar bevat dezelfde
eigenschappen dus paar nummer 15 bevat de genen voor je oogkleur. De 23ste chromosoom
bepaald welk geslacht je bent, vrouwen hebben XX (twee lange) en mannen hebben XY (een
lange en een korte), dat paar noem je de geslachtschromosomen. Er bestaan ook uitzonderingen
waarbij een man met XX wordt geboren of andersom. Dan heeft de baby allebei de
geslachtskenmerken.
Geslachtscellen bestaan uit enkele chromosomen dus 23 in plaats van 46. Geslachtscellen
ontstaan door een andere soort celdeling dan normaal, meiose: daarbij wordt een geslachtscel
door twëeen gedeelt, maar van elk paar wordt er dan 1 chromosoom naar een pool getrokken en
dan ontstaat er een nieuwe celwand dus 2 cellen ontstaan er dan. Op dat moment zijn er twee
cellen met 2 chromosomen allebei van een ander paar, daarna wordt er van elke chromosoom een
chromatide naar iedere pool getrokken en zo ontstaan er dan vier dochtercellen met
verschillende eigenschap dan de moedercel. Daarom hebben geslachtscellen 23 chromosomen
zodat als de zaadcel en de eicel samensmelten je weer 23 paren en dus 26 chromosomen krijgt en
die gaan dan door middel van mitose weer delen.
Bij bevruchting smelten de kern van de zaad -en eicel samen en dat wordt dan een bevruchte eicel
met 23 chromosomen van de eicel en 23 chromosomen van de zaadcel. Kinderen kunnen
verschillende combinaties krijgen van de chromosomen die ze van hun ouders krijgen daarom
zien twee zusjes er niet precies hetzelfde uit. Het geslachtschromosoom van de eicel is altijd X en
van de zaadcel is Y of X, dat betekent dat het toeval is of de baby een meisje of jongen wordt
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller clinebollen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
Exam (elaborations) ·
PSCI 1100 EXAM 2024 QUESTIONS WITH ANSWERS ALL CORRECT
