Summary
Samenvatting hoofdstuk 3, Vertering
- Course
- Level
- Book
Samenvatting hoofdstuk 3, Vertering
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
aambogaerts
Content preview
Hoofdstuk 3, VeteringParagraaf 1, Voedingstoffen
Eten en drinken is voor jou als een heterotroof organisme, noodzakelijk om in leven te blijven. Zo
krijg je de stoffen binnen die nodig zijn voor de stofwisselingprocessen in je lichaam.
Voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen, er zijn 6 groepen voedingsstoffen:
1. Eiwitten
2. Koolhydraten
3. Water
4. Mineralen
5. Vitamine
6. Vetten
Daarnaast bevatten je voedingsmiddelen voedingsvezels, al deze stoffen vervullen verschillende
functies in je lichaam. Zo worden sommige gebruikt als bouwstof voor de vorming van organische
moleculen bij de voortgezette assimilatie. Deze moleculen zijn nodig voor groei en ontwikkeling van
het lichaam en voor vervanging van afgestorven cellen zijn bouwstoffen nodig.
Brandstoffen, zijn voedingstoffen die energie kunnen leveren voor de dissimilatie (verbranding), de
energie die daarbij vrijkomt is bijv. nodig om te bewegen en de lichaamstempratuur op peil te
houden.
Je hebt voedingstoffen van alle 6 de groepen nodig om gezond te blijven, een tekort kan
ziekte veroorzaken.
Eiwitten, (proteïnen) zijn ketens van enkele tientallen tot meerdere duizenden aminozuren. Er zijn
dierlijke en plantaardige eiwitten. Dierlijke eiwitten bevinden zich vooral in vlees, vis, melk en kaas en
plantaardige eiwitten bevinden zich vooral in brood, graanproducten en noten. In het
verteringsstelsel worden de eiwitmoleculen uit het voedsel gesplitst tot afzonderlijke
aminozuurmoleculen, die worden opgenomen in het bloed. Via het bloed worden de aminozuren
naar de lever gevoerd en vanuit daar naar organen in het lichaam. Bij de eiwitsynthese worden de
aminozuren in de cellen weer aan elkaar gekoppeld tot eiwitmoleculen. In eiwitten van mensen
komen twintig verschillende aminozuren voor, 12 daarvan kunnen volwassenen zelf maken als ze
niet voldoende in het voedsel voorkomen. Dit gebeurt in de lever, de andere 8 die de mensen niet
zelf kunnen vormen noemen we de essentiële aminozuren en deze moeten daarom ook in het
voedsel voorkomen.
- Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen van cellen en weefsels, ze maken bijvoorbeeld deel uit
van een tussencelstof, zoals collageenvezels in been/kraakbeenweefsel. Ook reguliere
eiwitten bijna alle processen in een organisme, ze zijn betrokken bij trasport van stoffen,
overbrengen van signalen van de ene naar de andere cel (cel communicatie) en bij chemische
reacties.
- Je lichaam kan eiwitten ook gebruiken als brandstof, deze worden dan eerst omgezet in
glucose dat vervolgens verband. Als er niet voldoende glucose beschikbaar is verbranden er
eiwitten uit je spieren waardoor de spiermassa afneemt. Bij dissimilatie van eiwitten komt
ammoniak vrij wat omgezet wordt in de lever naar ureum en word uitgescheiden met de
urine.
Koolhydraten, (sachariden) vind je vooral veel in zoete vruchten, jam en honing. Koolhydraten zijn
belangrijke brandstoffen in je lichaam, als 1g koolhydraten verbrand komt er 17kj energie vrij. Als je
te veel koolhydraten eet zorgt het hormoon insuline ervoor dat een klein deel wordt omgezet in het
, polysacharide glycogeen wat weer als reservestof wordt opgeslagen in de lever en de spieren. Het
grootste deel overtollige koolhydraten wordt omgezet in vet en opgeslagen onder de huid.
- Koolhydraten kunnen ook dienen als bouwstoffen, in celmembranen spelen koolhydraten
een rol bij de herkenning van de cel door andere cellen.
Voedingsvezels, zijn koolhydraten die niet worden verteerd door enzymen van de mens (bijv.
cellulose en pectine). Een deel van de voedingsvezels kan in de dikke darm worden afgebroken door
de enzymen van bacteriën. Voedingsvezels zijn afkomstig uit de celwanden van plantaardige
voedingsmiddelen. Ze bevorderen de darmwerking en stoelgang, ook zorgen voedingsvezels voor
een verzadigd (vol) gevoel wat mensen makkelijker op een gezond gewicht houdt.
Vetten, (lipiden) voedingsmiddelen als halvarine, zonnebloemolie, vlees en vis bevatten vetten. Een
vetmolecuul is opgebouwd uit een glycerolmolecuul en drie vetzuurmoleculen. Deze vetmoleculen
kunnen verzadigd of niet verzadigd zijn,
- Een verzadigd vetmolecuul, hierbij zijn alle bindingsplaatsen van de C-atomen bezet door
waterstofatomen
- Bij een onverzadigd vetzuur is dit niet het geval, tussen C-atomen die niet bezet zijn door
waterstofatomen wordt een dubbele binding gemaakt
Dierlijke vetten bevatten veel verzadigde vetzuren, je lichaam kan glycerol en de meeste vetzuren
vormen uit andere organische stoffen. Daardoor hoeft je voedsel maar weinig vetten te bevatten. Je
hebt hier echter ook weer essentiële vetten.
- Vetten dienen ook vooral als brandstoffen in je lichaam, bij de verbranding van 1g vet komt
38kj energie vrij. Als je te veel vetten eet sla je deze reserve energiebron op onder de huid en
rondom je organen (ter bescherming). Het vet heeft ook een warmte isolerende functie.
- Vetten dienen ook als bouwstoffen, fosfolipiden vormen een belangrijk bestandsdeel van
membranen, sommige vitaminen zijn oplosbaar in vet waardoor je ze ook alleen via vet
binnen krijgt. Cholesterol is vet je voor een klein deel via je voeding binnenkrijgt, maar het
meeste wordt aangemaakt in de lever (word gebruikt voor productie van hormonen).
Water, organismen bestaan voor het grootste deel uit water. Water is onderen andere een
belangrijke bouwstof voor lichaamscellen en een oplosmiddel voor allerlei stoffen. Samen met de
opgeloste stoffen bepaalt water de osmotische waarde van de vloeistoffen in je lichaam. Water is
een transportmiddel en verder speelt water een belangrijke rol bij de regeling van de
lichaamstempratuur. Door verdamping van het water uit zweet koelt het lichaam af.
Ook met uitgeademde lucht, urine en ontlasting raakt het lichaam water kwijt. Dit verlies wordt voor
een klein deel aangevuld door het water wat bij dissimilatie ontstaat en de rest door eten en drinken.
Mineralen, (zouten) zijn anorganische stoffen, je hebt dagelijks allerlei soorten mineralen nodig om
de processen in je lichaam goed te laten verlopen.
- Sommige mineralen worden gebruikt als bouwstoffen, zo zorgt calcium ervoor dat je
botweefsel hard is en geeft de stevigheid aan tandbeen. Mineralen kunnen ook andere
functies vervullen zo zorgt calcium er ook voor dat je bloed stolt.
- Sommige mineralen heb je slechts in zeer kleine hoeveelheden nodig, deze worden
spoorelementen genoemd. Spoorelementen zijn in je lichaam vaak bestanddelen van
enzymen en hormonen.
Vitaminen, zijn organische stoffen die nodig zijn om processen in je lichaam goed te laten verlopen.
Alleen vitamine K, kan worden gemaakt door bacteriën in de dikke darm de rest moet dus aanwezig
zijn in het voedsel. Soms zijn deze aanwezig in de vorm van een provitamine en dan kan het lichaam
hier zelf een vitamine uit vormen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aambogaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now