Summary
Samenvatting voor tentamen
- Course
- Institution
Samenvatting voor het tentamen (kennistoets) voor Voeding & Diëtetiek in leerjaar 2 semester 1 periode 2
[Show more]
Seller
Follow
semp99
Content preview
viSamenvatting communicatie en productleerWeek 10
De DIO
Zout
• Kent verschillende soorten zout vervangende mineralenmengsels
• Kent natuurlijke smaakmakers en kant-en-klare smaakmakers die geen of nauwelijks
zout bevatten
• Weet wat de informatie (over o.a. claims m.b.t. zout) op het etiket betekent
Vis
• Kent het onderscheid tussen vette vis en magere vis op basis van het vetpercentage
• Kent van vette vis en magere vis minimaal 6 voorbeelden per soort
• Kent de kenmerken van verse vis
• Kent de bewaaradviezen van vis
• Weet wat de gezondheidseffecten zijn van vis
• Weet wat de informatie op het etiket van verpakte vis betekent
Plantensterolen/plantenstanolen
• Kent producten waaraan plantensterolen/plantenstanolen zijn toegevoegd
• Is op de hoogte van de prijsverschillen tussen standaardproducten en de producten
die verrijkt zijn met plantensterolen/plantenstanolen
• Weet wat de informatie op het etiket m.b.t. plantensterolen/plantenstanolen
betekent
• Weet wat een ziekterisico beperkende claim inhoudt
• Kan een dagvoeding samenstellen met 2 gram plantensterolen/plantenstanolen
• Weet wat de maximum veilige inneming per dag is van
plantensterolen/plantenstanolen
Himalayazout
Labtest de uitslag: wat zit er in Himalayazout
Witte suiker maakt plaats voor kokosbloesemsuiker, en keukenzout wordt ingewisseld voor
(Keltisch) zeezout en Himalayazout. Zo wordt gesteld dat Keltisch zeezout en Himalayazout gezonde
zoutsoorten zijn: de perfecte vervangers voor keukenzout omdat ze minder natrium bevatten.
Daarnaast zijn ze rijk zijn aan calcium, ijzer, magnesium, kalium en zink en dagelijks een sole drinken
(een oplossing van water en Himalayazout of Keltisch zeezout) zou een perfecte manier zijn om
mineralen binnen te krijgen.
Keukenzout versus Himalayazout
Meer dan 85% van de Nederlanders eet te veel zout: gemiddeld tussen de 7,5 en 10 gram zout per
dag (NEVO / RIVM). Het advies is om niet meer dan 6 gram zout (2400 mg natrium) per dag binnen
te krijgen terwijl we voor onze lichaamsfuncties niet veel meer dan 1-3 gram zout nodig hebben.
Uitslag keukenzout versus Himalayazout
De uitslagen worden door het lab per gram zout gegeven. Voor je beeldvorming: er kan ongeveer 6
gram zout op een theelepeltje, een pizza bevat ook vaak zo’n 6 gram (of meer), en tegelijkertijd is 6
gram zout de maximale aanbeveling per dag. In de onderstaande tabel lees je van links naar rechts
hoeveel milligram van de onderzochte stoffen in 1 gram keukenzout en in 1 gram Himalayazout zit,
en hoe zich dat verhoudt met de ADH van de stof.
,Natrium
Keukenzout bestaat voor 40% ((39% om precies te zijn) bevat: 390 mg natrium/gram zout) uit
natrium en voor 60% uit chloride. Het is natrium waar we teveel van binnenkrijgen. Uit de
labanalyses van Himalayazout blijkt dat het 381 mg natrium per gram bevat. Dat is dus 38,1% en
praktisch hetzelfde!
Andere mineralen
Himalayazout blijkt een grotere hoeveelheid van andere mineralen (zoals calcium, magnesium,
kalium, zink en ijzer) te bevatten dan keukenzout. Echter ten opzichte van de aanbevolen dagelijkse
hoeveelheden van deze mineralen stelt het werkelijk niets voor. De schadelijke effecten van het
binnenkrijgen van teveel natrium wegen veel zwaarder dan de voordelen van het beetje mineralen
wat het levert.
Sole (informatie van healthbolggers & goeroe’s. geen goed advies dus!):
Sole maak je door een oplossing te maken van 2/3 water en 1/3 Himalayazout of Keltisch Zeezout. In
één liter water op kamertemperatuur is maximaal 360 gram zout op te lossen. Het advies is om
dagelijks 2 theelepels Sole (in een glas water) te drinken. Een theelepel water is 5 ml. Per theelepel
bevat Sole dus 1,8 gram zout. Dat is 686 mg natrium per theelepel!!!! Bij 2 theelepels heb je al bijna
60% (!!) van de maximale ADH zout binnen. Dat zijn adviezen die slecht zijn voor je gezondheid.
Gezonder zout
Himalayazout is niet gezonder dan keukenzout. Er bestaat gezonder zout. LoSalt of Jozo Bewust zijn
wel iets gezonder is dan keukenzout. In deze zoutsoorten is natriumchloride voor ruim de helft
vervangen door kaliumchloride. De stof (die ook in groente en fruit zit) is gunstig voor de bloeddruk.
Het beste advies natuurlijk minder zout eten.
Bloeddruk
Wat is bloeddruk?
Om te kunnen functioneren, heeft ons lichaam zuurstof en voedingsstoffen nodig. Deze stoffen
bereiken de spieren en organen via het bloed, dat door het hart wordt rondgepompt. Het hart is een
holle spier met vier ruimtes: twee kamers en twee boezems. Een volwassen hart klopt - in rust
ongeveer zestig tot honderd keer per minuut en pompt dan vier tot zes liter bloed rond. Door het
afwisselend samentrekken en ontspannen van de kamers en boezems wordt bij iedere hartslag een
hoeveelheid bloed door de slagaders gepompt. Daardoor komt er druk te staan op de vaatwand. Dit
is de bloeddruk.
Boven- en onderdruk
Elke keer als het hart samenknijpt, perst het met flinke kracht bloed de slagaders in. Daardoor wordt
de druk in de slagaders hoger. Dit noemen we de bovendruk of systolische druk. Daarna ontspant
het hart zich even en daalt de druk in de slagaders. Dit is de onderdruk of diastolische druk. Bij een
,hoge bloeddruk is de boven- en/of onderdruk verhoogd. Dit zorgt voor een hoger risico op hart- en
vaatziekten. De arts kijkt met name naar de bovendruk bij het behandelen.
De bloeddruk schommelt. In de nacht is je bloeddruk relatief laag. Tegen de tijd dat je wakker wordt,
stijgt je bloeddruk om in de loop van de dag weer wat af te nemen. Tegen het eind van de middag en
in de avond stijgt je bloeddruk weer.
Ook zaken als een onregelmatige ademhaling, heftige emoties zoals boosheid of angst, temperatuur
(koorts), lichaams-beweging, druk praten, maaltijden, alcohol en tabak kunnen je bloeddruk tijdelijk
verhogen. Daarom meet de arts je bloeddruk meerdere keren, op verschillende momenten. Pas dan
kan hij vaststellen of je een hoge bloeddruk hebt. Het kan ook zijn dat je een bloeddrukmeter mee
naar huis krijgt, die dag en nacht automatisch meerdere keren de bloeddruk meet.
De bloeddruk is verhoogd als bij meerdere metingen:
• de bovendruk 140 mmHg of hoger is
en/of
• de onderdruk 90 mmHg of hoger is
Als je een 24-uurs bloeddrukmeting moet doen. Dit geeft een goede indruk van je bloeddruk
gedurende de dag en nacht. Hierbij geldt dat je bloeddruk te hoog is wanneer deze gemiddeld
130/80 mmHg of hoger is.
Deze waarden gelden voor volwassenen, gemeten in de spreekkamer van een arts. Bij ouderen mag
de bloeddruk soms wat hoger zijn, afhankelijk van hun persoonlijke situatie. Als je ouder wordt, stijgt
je bloeddruk. Dat is normaal. De wanden van de bloedvaten worden namelijk stijver door verkalking
en doordat zij minder elastisch worden. Het bloed stroomt daardoor minder makkelijk door de
bloedvaten, waardoor de druk stijgt.
Bij negen van de tien mensen is de lichamelijke oorzaak van hoge bloeddruk niet duidelijk aan te
wijzen. In een enkel geval ontstaat de hoge bloeddruk door een ziekte van de nieren, bijnieren of
schildklier.
factoren met een nadelige invloed op je bloeddruk.
Je hebt een grotere kans op hoge bloeddruk als je:
• rookt
• te zwaar bent
• ongezond eet met veel zout en verzadigd vet (hoog cholesterolgehalte)
• weinig beweegt
• overmatig alcohol drinkt
• veel stress hebt
• mensen in de familie hebt met een hoge bloeddruk (erfelijk)
• tijdens een zwangerschap een hoge bloeddruk had
• op jongere leeftijd al een wat hogere bloeddruk had
• veel drop of zoethout gebruikt
• medicijnen gebruikt die een verhoging van de bloeddruk als bijwerking hebben
• diabetes mellitus (suikerziekte)
Hoe meer risicofactoren je hebt, hoe groter de kans op een hart- of vaatziekte. Heb je naast een
hoge bloeddruk bijvoorbeeld ook overgewicht? Dan is de kans op een hart- of vaatziekte groter dan
de optelsom van de afzonderlijke factoren: 1 + 1 = meer dan 2! Op sommige risicofactoren heb jezelf
geen invloed, zoals leeftijd, geslacht of erfelijkheid
Hoge bloeddruk kan ook het gevolg zijn van slaapapneu, van een ziekte van de nieren, bijnieren of
schildklier, of van het syndroom van Cushing.
, Een hoge bloeddruk kan op elke leeftijd voorkomen. Wel neemt de kans daarop toe naarmate je
ouder wordt. Onder de 70 jaar komt hoge bloeddruk meer voor bij mannen. Op hogere leeftijd
hebben meer vrouwen een hoge bloeddruk. Dit komt onder andere door de overgang. Veel vrouwen
worden na de overgang wat zwaarder. Daardoor neemt de kans op een hoge bloeddruk toe.
Schade aan hart en bloedvaten
De slagaders hebben mooie gladde wanden van binnen. Door de hoge bloeddruk kunnen
beschadigingen aan de wanden van de slagaders ontstaan. Witte bloedcellen, vetten en
cholesteroldeeltjes hechten zich makkelijk aan de beschadigde vaatwand die daardoor dikker wordt.
Dit heet slagaderverkalking. De plaatselijke verdikking van de vaatwand is een plaque. Door
slagaderverkalking raken de bloedvaten vernauwd en neemt de weerstand in de bloedvaten toe. Dat
betekent dat het hart steeds harder moet werken om het bloed rond te pompen
Hoge bloeddruk kan verschillende hart- en vaatziekten tot gevolg hebben:
• Doordat het hart harder moet werken, raakt de hartspier verdikt. Op den duur verslapt de
hartspier en neemt de pompkracht af. Dit leidt tot hartfalen. Dat betekent dat het hart minder goed
bloed kan rondpompen.
• Door vernauwde kransslagaders krijgt het hart minder zuurstof. Dat merk je vooral bij inspanning
of heftige emoties. Je voelt dan een beklemmende, drukkende pijn midden in de borst die vaak
uitstraalt naar de onderkaak, hals, armen, rug of de maagstreek. In rust neemt de pijn af. Dit is
angina pectoris.
• Een plaque loopt soms schade op. Op beschadigde plaques ontstaan bloedstolsels die los kunnen
raken en dan meestromen met het bloed. Als zij vervolgens ergens in een bloedvat blijven steken,
sluiten ze dit helemaal af. Zo ontstaat een hart- of herseninfarct
Wat kun je zelf doen om je bloeddruk te verlagen?
• Stoppen met roken.
• Gezond eten en de hoeveelheid zout, suiker en verzadigde vetten in je voeding beperken.
• Afvallen als je overgewicht hebt.
• Voldoende bewegen.
• Genoeg tijd nemen om te ontspannen.
• Geen alcohol drinken. Wil je toch af en toe alcohol gebruiken, neem dan maximaal 1 glas per dag
Bij de behandeling van hoge bloeddruk wordt meestal gestreefd naar een bovendruk die lager is dan
140 mmHg (volwassenen) of 150 mmHg (boven de 70 jaar).
Wat wordt er bedoeld met gezonden voeding om hoge bloeddruk te behandelen?
Eet elke dag volgens de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum en varieer binnen de verschillende
vakken:
• Eet gevarieerd, met veel groente en fruit.
- Groente en fruit zit vol vezels, vitamines en mineralen. In groente en fruit zit kalium, wat
helpt om het teveel aan natrium uit je lichaam te verwijderen. Kalium zit ook in vlees, brood en
melk. Naast kalium zijn ook magnesium en calcium van belang voor de bloeddruk. Ook nitraatrijke
groenten (zoals bladgroente en rode biet) kunnen helpen de bloeddruk te verlagen
• Kies voor volkoren producten.
• Varieer met vlees, vis, peulvruchten, noten, eieren en vegetarische producten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller semp99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now