Samenvatting Geschiedenis - HC 1 - Steden en burgers in de Lage Landen
6 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Historische Context 1 van geschiedenis uit 6 vwo. Een samenvatting uit het boek van Feniks. Met een lijstje met alle gebeurtenissen en tijden. Er staan ook examentips tussen.
opkomst stedelijke burgerij opkomst van verschillende steden
opkomst stedelijke burgerij
opkomst verschillende steden
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
6
All documents for this subject (4849)
Seller
Follow
annaferwerda
Content preview
Historische context 1
Steden en burgers in de Lage Landen
Paragraaf 1
Er was veel graanopbrengst door de vruchtbare grond. De boeren gingen over op het
drieslagstelsel, hierdoor kon de voedselproductie groeien en daarmee de bevolking. De
agrarische productie groeide ook door ontginningen en inpolderingen, maar ook door een
betere ploeg.
Ambachtslieden hielden zich bezig met aardewerk en textiel. Koningen, edelen en
stedelingen gingen munten slaan. Dit bevorderde de handel en was winstgevend. Er
ontstond een monetaire economie. Door handel en nijverheid nam de verstedelijking toe,
steden kregen privileges en stadsrechten.
Horigen trokken ook naar de steden toe, maar dan mocht niet. Zij werden aspirant-
poorters genoemd, de stedelingen lieten het toe want op deze manier kon er meer
belasting betaald worden via het hofstelsel. Het hofstelsel is een autarkisch economisch
systeem waarbij horigen in ruil voor bescherming belasting moeten betalen.
Atrecht kende verschillende factoren voor stadsgroei;
- Vruchtbaar gebied.
- Een goede verbinding met het Noorden voor handel.
- De monniken met hun ontginningen.
- De stad stimuleerde de komst van aspirant-poorters.
- Er werd belasting betaald.
- Schepenen kregen bestuurlijke taken en beheerden de stadsfinanciën.
Ambachtslieden begonnen samen te werken, er ontstonden gilden. Zij zorgden er vooral
voor dat producten met hoge kwaliteit geleverd werden. Atrecht ging deelnemen aan
interregionale handel. Er werden wisselbrieven gebruikt om de handel veilig te laten
verlopen.
Het patriciaat bestuurde de stad, dit bestond uit rijke families en schepenen. Het gemeen
bestond uit gilden leden en boeren. Het gemeen kwam vaak in opstand omdat het
patriciaat het ‘bonum commune’ schaadde.
1302- Guldensporenslag
De koning van Frankrijk wilde Vlaanderen overnemen, het patriciaat steunde hem. Het
gemeen steunde de graaf van Vlaanderen. De Fransen verloren en de macht van de
patriciërs nam af. Het gemeen kreeg meer macht.
Paragraaf 2
Brugge nam de rol van de interregionale handel van Atrecht over, dit kwam door:
- Handelaren reisden liever per schip, want andere gebieden werden gevaarlijk.
- Er kwam een tekort aan wol.
- Invoer van graan uit het Oostzeegebied werd noodzakelijk.
, De stad zorgde voor een goed bevaarbare binding met zee. Hanzen kregen privileges en
stichtten eigen kantoren.
De geestelijkheid zorgden voor de sociale zorg in de stad, bijvoorbeeld onderwijs,
ziekenzorg en armoedebestrijding. Kloosterlingen leefden in armoede en zijn van de
bedelorden. Er werden begijnhoven ingesteld, dat zijn hofjes waar oude mensen mochten
wonen. Geert Grote vond dat geld beter uit gegeven kon worden aan de armen en zieken.
De ‘Moderne Devotie’ ontstond, de mensen wilden terug naar het simpele.
Bourgondische hertogen namen steeds meer gewesten over in Nederland, zij wilden een
eigen staat los van Frankrijk. Het bestuur werd gecentraliseerd, hierdoor kwamen er
opstanden tegen deze centralisatie. De burgers wilden namelijk meer particularisme met
privileges. De Staten-Generaal kwam.
!!!!!! Examentip: Als je een vraag hebt over Bourgondiërs of Habsburgers, schrijf dan altijd
‘centralisatie’ op.
In Brugge verzandde het Zwin en door de opstanden vertrokken de burgers naar
Antwerpen. De opkomst van Antwerpen was mogelijk door:
- de goed bevaarbare verbinding, want er kwamen grotere schepen.
- Een veilig achterland.
De Habsburger Karel de vijfde had van Spanje al haar koloniën geërfd. Hij werd keizer van
het Heilige Roomse Rijk samen met zijn zoon Filips de tweede.
Luther en Calvijn kregen steeds meer aanhang. Luther had kritiek en kwam met zijn ’95
stellingen.’ Calvijn vond dat als de vorst het niet goed deed, dat het volk hem dan mocht
afzetten.
Door stijgende prijzen, een centralisatie politiek en het bestrijden van protestanten van
Karel en Filips was er onvrede in de Nederlanden. Er kwam een Smeekschrift aan
Margaretha van Parma om de vervolgingen te matigen. Het gevolg hiervan was de
Beeldenstorm, kerken en kloosters werden verwoest.
Hertog van Alva werd gestuurd voor een verzet tegen deze opstandelingen. De Spaanse
Furie was de plundering van Antwerpen. Hierna kwam er een Pacificatie van Gent, dit
hield in dat alle gewesten samen tegen Spanje gingen strijden. Er kwam een splitsing
tussen deze gewesten. Bij de Unie van Atrecht sloten alle zuidelijke gewesten zich aan bij
Spanje en de noordelijke gewesten sloten zich aan bij de Unie van Utrecht. Dit kwam door
verschillende geloven. In 1581 zetten de gewesten Filips de tweede af met het Plakkaart
van Verlatinghe.
Deze opstand zorgde voor een val van Antwerpen en alle handelaren vertrokken naar
Amsterdam. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd opgericht. Er was een
korte wapenstilstand en in 1648 werd de Opstand beëindigd met de Vrede van Münster.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annaferwerda. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.44. You're not tied to anything after your purchase.
