hoiii, tof dat jij mijn document weer hebt gevonden!
in dit document vind je de desbetreffende begrippen van hoofdstuk 1 t/m 5 van maatschappijleer. Verder vind je ook wat je nog echt moet doorlezen in het boek en nog veel meer!
dus wacht niet lang en koop deze geweldige samenvatting voor een g...
1. Een rechtsstaat is een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid
2. Basis van de rechtsstaat:
1. Het doel van de rechtsstaat is veiligheid van burgers; ze beschermen tegen de overheid
2. Zorgen dat alle burgers gelijk behandeld worden
3. Zo kan iedereen in vrijheid leven
3. De rechtsstaat bestaat uit 3 onderdelen: (Deze volgen ook nog afzonderlijk!)
1. Trias Politica (scheiding der machten)
2. Grondwet
3. Legaliteitsbeginsel (Overheid mag alleen beperkingen stellen aan burgers als deze in de
wet staan vastgelegd)
4. Grondrechten zijn de belangrijkste rechten van burgers, waar iedereen recht op heeft. Dit
staat op papier. Tevens staat in de grondwet hoe het land geregeerd moet worden
5. Grondrechten kan je in twee groepen verdelen:
Klassieke grondrechten: vrijheid van meningsuiting, godsdienst, vrije pers etc.
Deze rechten bieden bescherming TEGEN de overheid
Sociale grondrechten: (1983) recht op hulp door de overheid als je je huis kwijt raakt, je
baan, je inkomen=sociale zekerheid
Deze rechten bieden bescherming DOOR de overheid
6. Rechtsnormen zijn gedragsregels die de overheid wettelijk heeft vastgesteld
7. Rechtvaardigheid is wat de meeste mensen eerlijk vinden. Dit kan in de loop der tijd
veranderen. Hier liggen opvattingen over goed en kwaad aan ten grondslag
8. De koning heeft alle macht in een absolute monarchie
9. De koning heeft slechts beperkte macht en het parlement heeft veel macht in een
constitutionele monarchie
10. In een dictatuur heeft 1 machthebber of partij de macht en bepaalt de regels
11. Publiek recht/strafrecht regelt de inrichting van de staat en de relatie tussen burgers en
overheid
12. Privaat recht/ burgerlijk recht regelt de betrekkingen tussen burgers onderling
13. De Trias Politica
Dit principe komt uit de tijd van de Franse Revolutie is bedacht door Montesquieu. Hij vond
dat de macht van de overheid in drieën moest worden gedeeld, namelijk:
1. De wetgevende macht (kabinet, ministers, regering)
2. De uitvoerende macht (ministers geven aanwijzingen aan de ambtenaren op hun
ministeries hoe wetten moeten worden uitgevoerd
3. De rechterlijke macht (rechters zijn onafhankelijk van het parlement
14. Checks and balances: in de Trias Politica controleren de staatsmachten elkaar en houden
elkaar zo in evenwicht
15. Legaliteitsbeginsel: de overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid van
burgers als die beperkingen in wetten zijn vastgelegd. Iets is pas strafbaar als het ook
strafbaar is gesteld in de wet.
16. Strafbaarheid: in het wetboek van Strafrecht staat wat strafbaar is en welke straf kan volgen
17. Strafmaat: Bij elk strafbaar feit staat in de wet ook de maximale straf
18. Ne bis in idem-regel: Je kunt niet 2x voor hetzelfde worden veroordeeld
Tot hier gaat het over H1 en H2; dit heb je al geleerd voor PTA 1
19. Rechtshandhaving: De Staat moet orde en veiligheid regelen en garanderen; daarom heeft
de overheid meer macht en mag zij als enige geweld gebruiken
20. Geweldsmonopolie: De Staat mag als enige geweld gebruiken (politie, ME). LET OP: Je mag
jezelf natuurlijk altijd beschermen, noodweer valt hier niet onder!
21. Rechtsbescherming: De grondwet beschermt burgers tegen andere burgers en tegen
machtsmisbruik van de overheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rickchrisdejong. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.