Samenvatting literatuur: Stotteren, van theorie naar therapie
Hoofdstuk 4: Diagnostiek van stotteren (WEEK C)
4.1 Inleiding
Bij de diagnostiek van stotteren moet niet alleen worden vastgesteld of er sprake is van stotteren.
- Ook de omgeving moet worden meegenomen in een onderzoek
- Ook andere vaardigheden zoals articulatie/fonologie, receptieve/expressieve taal, stem, non-
verbale vaardigheden en lezen moeten geanalyseerd worden
- Ook andere levensaspecten moeten begrepen worden (zoals motivatie en ambitie). De
diagnostiek richt zich op een breed scala aan factoren
Met behulp van bijvoorbeeld het verwachtingen – en mogelijkhedenmodel Starkweather en het
Erasmus-viercomponentemodel Stournaras.
Het erasmus-viercomponentenmodel Stournaras
- Het registreren van het spreekgedrag (verbaalmotorische component) = R (SORKC)
- Omgevingsfactoren (sociale component) spelen een belangrijke rol bij het uitlokken van
stottergedragingen bij kinderen = S (SORKC)
- De rol die cognities en emoties spelen (cognitieve en emotionele component) in de
ontwikkeling van het stotterprobleem = O (SORKC)
- Reacties in brede zin op het stotteren = C (SORKC). Zowel reacties vanuit cliënt als omgeving.
- De K van SORKC zegt iets over de frequentie van de gevolgen van het gedrag en iets over de
tijd die een rol speelt tussen het gestelde gedrag en deze gevolgen
Het verwachtingen – en mogelijkhedenmodel Starkweather
De invloed van leertheorieën is ook in dit model te herkennen. Aangezien dit model met name bij
kinderen gebruikt wordt, worden binnen meer ontwikkelingsgebieden de uitlokkende, versterkende
en in stand houdende factoren naast de gedragsaspecten beoordeeld en geregistreerd.
4.2 Registratie en beoordeling van het spreekgedrag in zijn context
Goede registratie van het spreken is een van de voorwaarden voor adequate diagnostiek. Het helpt
de therapeut om de verbaalmotorische component van het Erasmus-model in kaart te brengen.
Om de spraak achteraf goed te kunnen analyseren is een audio-of bij voorkeur video-opname van
goede kwaliteit onontbeerlijk.
De ernst van het stottergedrag binnen de verbaalmotorische component wordt bepaald door:
- Het tellen van de soort stotters
- Het analyseren van non-verbale reacties zoals secundaire bijbewegingen, ademontregelingen
of andere gedragingen die de functie hebben van vermijding, uitstel, starter vóór of
ontspanning aan de stotter
Verschillende meetinstrumenten voor de stotterernst:
- SSI: Stuttering Severity Instrument: drie rubrieken stotterfrequentie, de duur van de
stotters en de fysieke bijbewegingen. Het SSI beperkt zich tot het meten van hoorbare en
zichtbaar stottergedrag.
- SPI: Stuttering Prediction Instrument: meet niet alleen de stotterernst, maar probeert ook te
voorspellen hoe chronisch het stotterprobleem is.
- Inmiddels ook Nederlandstalige instrumenten. TvS – NL en TvS – L Test voor Stotterernst
Niet-Lezers en Test voor Stotterernst Lezers
4.3 Screening van stotteren bij jonge kinderen
Wanneer een kind een periode niet-vloeiend spreekt, maar het onduidelijk is of het hier stotteren
betreft, kan een screeningsinstrument gebruikt worden Screeningslijst Stotteren (SLS). De lijst
bevat zes vragen die door de ouders ingevuld moeten worden en is bedoeld voor logopedisten en
artsen. Het instrument heeft als meerwaarde dat het oordeel is gebaseerd op het stotteren in een
alledaagse situatie en niet alleen zoals het optreedt in de onderzoekssituatie.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Annemieke93. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.