Politieke en sociale leerstelsels
Inleiding
Onderwerp boek: geschiedenis van de politieke ideologiën, geschiedenis denken over emancipatie in moderne
tijden
Emancipatie: nood om volwaardige plaats in de samenleving te krijgen
Optimismekloof: idee dat het niet goed gaat met ons
Hans Rosling: drama-instincten
= overdramatisch wereldbeeld
Klassenongelijkheid (Therborn): daling ongelijkheid tussen landen, stijging binnen landen
➔ Ongelijkheid
Verhelpen of in stand houden
= politiek
Emancipatiestrijd
- Tss klassen = machtsconflict
➔ Ideologie
Een ideologie is een geheel van ideeën en opvattingen dat aan de sociaal-politieke verhoudingen vorm
wenst te geven. Het omvat dus opvattingen (positieve en negatieve) die zowel descriptief als normatief
zijn: het is een poging om vat te krijgen op de sociopolitieke omgeving zoals die is en zoals deze hoort te
zijn.
Doet uitspraak over grenzen & grenzen
Descriptief = grip krijgen op maatschappij zoals die is
Normatief = zoals zou moeten zijn
Louis destutt de Tracy
- Idéologie
= menselijk handelen en denken in rationele wetten vatten = verklaring maatschappij
Ideologische strijd
‐ Verschillende centrale concepten
‐ Verschillende interpretaties van dezelfde concepten
David scott
- Probleemruimte
= context waarin geheel van vragen & antwoorden w benoemd
➔ Dynamiek van de ideologische verandering
Niet aanwezig = doctrine
= gecodificieerd geheel v opvattingen dt soc.-pol. verh w vormgeven
W afgekondigd door officieel orgaan of instelling
1
,Bv. Paus doctrine = onfeilbaarheid vd paus
Freeden
= moderne visie op ideologieën
= analyse, verklaring en interpratoe v historische vormen v. pol. Argumentatie
Marx
- Ideologie
Doel v wetensch. = werkelijkheid begrijpen (nt zomaar zichtbaar)
Sociale wetenschap = zoektocht nr kennis over verborgen aard vd maatschappij
*opzet vh boek
Centrale ideeën pol. Moderniteit = vrijheid, gelijkheid, sol. En broederlijkheid
En hoe gepresenteerd binnen ideologie
Praktische afwegingen:
1. Hoeveel feiten? Welke selectiecriteria?
2
,2. Welke denkers en ideologen?
3. Waar te beginnen? (pg. 20-21)
4. Voorbij eurocentrisme en patriarchie?
Losurdo: paradox vh liberalisme
= vrijheid in Eu en Usa, kolonialisme in Afrika etc.
Is geen Accident de parcours= ontsporing vd werkelijkheid
*ideologieën: terug v weggeweest (pg. 24-25)
Postpol. Situatie
Algemeen akkoord dt kapitalisme en vrije markt basis v pol. Zn
Revel en Negri: the common in revolt
= bewegingen v pure weigering
1. Ontrafeling vd middeleeuwse orde (1450-1650)
Renaissance = wedergeboorte
= veranderingen in pol. Eco. & plaats christendom
Dood v feodaal systeem + nieuwe eco. Verhoudingen
!individu!
- 1ste periode renaissance
Herontdekking vd oudheid
!platoons idealisme! (= basis voor verlichting)
- Later: empirisch en toekomstgericht
!Geloof in toekomst! Ipv idealisering v vroegr
Losmaking van de kerk
!mens + wetenschap!
(zie pp)
1.1 Wetenschappelijke vooruitgang en de geleidelijke emancipatie vd pol.
- Leonardo da vinci
- Nicollo Machiavelli
- Thomas More
- Leonardo Da Vinci
Op traditie gerichte houding -> empirische houding
Italië = verdeelde stadstaten met + handel
Geleid door aristocratie (meest aanzienlijken)
Geld = kern vd macht -> verandert visie v Kerk op rijkdom & eco. Act.
Interest niet meer verboden = leningen nodig = bankier is respectabel
Mercantilisme (= export maximaliseren, import minimaliseren)
Vorst = inkomen v natie ontwikkelen + eigen macht
Eco. + pol .sferen = secularisering (= Kerk verliest greep op maatschappij)
3
, Stadstaten = nt geleid dr traditie, geestelijken of kerk
MAAR: mannen met visie en creativiteit
Machiavelli (il principe)
Brak met vorstenspiegels (= beschrijft hoe vorst zich moest gedragen)
MAAR: beschrijft hoe maatschappij w geregeerd & gedrag v mensen in echt
Verwerpt moraal = eerste wetenschappelijke blik op menselijk maatschappelijk gedrag
Gebaseerd op empirisme (= ervaring)
!MENSELIJKE NATUUR ALTIJD & OVERAL HETZELFDE!
Goed en slecht MAAR: pol. = van nature slecht
!focus op essentie v pol. In praktijk
Loskomen pol. V religieuze = secularisering (godsdienst verliest macht) v leven en denken
2 kritieken op kerk
1. Houdt eenwording v Italië tegen + slecht gedrag
2. Hoe dichter bij Rome hoe minder religieus
!Antiklerikaal antireligieus!
Il principe = geen moraal en religie
Ging ervanuit : heerser = staat (wenste sterke eenheidsstaat)
La raison d’état (staatsrede)
= alle middelen zijn heilig om doel te bereiken
!volksleger! (= vechten vanuit zichzelf, geen huurlingen)
2de deel: beschrijven v. ideale maatschappij = gemeenschappelijk bezit productiemiddelen
Christelijke leer en harmonie met natuur en Gods wil
!AANDAHT VOOR ONGELIJKHEID! + vroegkapitalistische ordening
Nooit begrepen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller florelammertin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.61. You're not tied to anything after your purchase.