1. H3: DE WAARNEMING APSYCHO
1.1 WAARNEMINGSPROCES
1.1.1 DE LANGE WEG PRIKKEL > WAARNEMING
Fysische prikkels bereiken zintuigen, deze bevatten receptoren -> aparte cellen of
gespecialiseerde uiteinden van zenuwvezels die specifieke gevoeligheid ontwikkeld hebben
voor bepaald energie (licht, trilling,..).
Receptoren -> moeten prikkels omzetten in zenuwimpulsen, transductie; ruwe info die wordt
doorgestuurd nr de hersenen
Hersenen -> zenuwimpulsen interpreteren & zullen zelf hele ervaring waarneming moeten
creeëren.
Beeld op je netvlies van je oog wordt ondersteboven geprojecteerd. Netvlies bevat 2 soorten
receptoren; staafjes en kegeltjes
Nachtzicht Grotere lichtintensiteit nodig, in donker weinig
presteren
Gevoelig voor kleur -> 3 soorten (blauw, groen, rood)
Meeste komen voor in de gele vlek
(=plaats van focus wanneer je naar ergens kijkt)
Gele vlek ≠ Blinde vlek (=plaats waar gezichstszenuw dwars door netvlies boort om info naar
hersenen te sturen), op die plaats geen receptoren -> niet zien wat er
daar geprojecteerd wordt
De receptoren -> zetten binnenkomende licht om in reeks zenuwimpulsen (transduwtie),
vervolgens via gezichtszenuw doorgestuurd worden naar diverse centra in hersenen.
>via allerlei ingewikkelde verwerkingsprocessen -voorkennis van hoe dingen eruit zien – de
info omgezet in totaalbeeld dat je interpreteert als ‘een boom’ -> gecreeërd door de
hersenen -> omgekeerde beeld weer rechtop: je hersenen interpreteren de binnenkomende
info zo logisch mogelijk, en dat bomen meestal rechtop staan ipv ondersteboven.
Vragen over ≠ deelgebieden hersenen die betrokken zijn bij verwerking binnenkomende info
precies samenwerken, zodat je totaalbeeld ziet. (gezicht herkent)
, VERBINDINGSPROBLEEM
Stimulatie (registreren prikkel)
Transductie (omzetting in zenuwimpuls) Kegeltjes zorgen dat er nieuwe zenuwimpuls ontstaat
Sensatie (gewaarwording, passief + geen controle, van de prikkel)
Perceptie (waarneming; houdt oa interpretatie in) VERBINDINGSPROBLEEM
Naast verwerking vd zintuigelijke info, spelen ook processen een rol in de waarneming.
- Motoriek Sommige prikkels zoeken we actief op & andere achteloos voorbij
- Geheugen Iemand herkennen, meteen woorden&betekenissen toekennen
- Waarnemen Beïnvloed door fantasie&denken, puur uit verwachting
- Behoeften, intresses, emoties geven kleur aan wat we waarnemen
Gewaarwordingen = sensaties Verwijzen naar bewustzijnsinhouden die onmiddellijk
resultaat zijn van een prikkeling vd zintuigen: licht&
donker, druk op de huid,…
Suggestie dat iets is wat je overkomt, zelf niet actief
uitgelokt hebt
Waarnemingen = percepten Resultaat van diepgaande verwerkingsprocessen.
Betekenisvolle gehelen die we in binnenkomende
info ontdekken: melodie liedje, smaak cola,…
Actief proces, zelf binnenkomende info
organiseert&bewerkt
1.1.2 DRIE PSYCHOLOGISCHE ACTIVITEITEN
Vaak ≠ van die activiteiten ter gelijk
SELECTEREN We gebruiken slechts beperkt deel vd vele prikkels die op ons afkomen
STRUCTUREREN Prikkels worden actief op elkaar betrokken& onstaan gehelen
waarvan kenmerken niet terug te vinden zijn in oorspronkelijk
materiaal waarmee ze zijn opgebouwd
INTERPRETEREN Gehelen krijgen bepaalde betekenis mee
Waarnemen -> omvat tegelijk meer en minder dan de prikkels die op onze zintuigen
inwerken
1.2 WAARNEMEN IS SELECTEREN 1
1.2.1 De verschillende soorten zintuigen
Exteroceptieve zintuigen De 5 klassieke zintuigen, info van buitenaf wordt ontvangen
Psychologisch relevantst
Afstandszintuigen Zicht & gehoor & reuk
Nabijheidszintuigen Tast & smaak
Verstoring in Interoceptieve zintuigen Ontvangen info, van binnenin het lichaam (bv honger)
gedrag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller photographyeline. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.62. You're not tied to anything after your purchase.