Goederenrecht Werkgroepen
Werkgroep 1
Werkgroep vragen vak Goederenrecht B2, week 1, 2022
Onderwerpen:
Herhaling van de stof van Inleiding goederenrecht (Bachelor jaar 1)
Aantekeningen begin:
3:90 bezitsverschaffing ook houder kan bezit verschaffen
Zodat derde beroep kan doen op derdenbescherming
3:114 jo 3:115 bezitsoverdracht houder kan geen bezit overdragen
CASUS 1
Jelle heeft een winkel in Amsterdam waarin hij nieuwe en tweedehands laptops
in- en verkoopt.
Op 8 september 2021 verkoopt en levert Jelle aan Daniëlle een tweedehands
laptop. Daniëlle hoeft de laptop pas te betalen op 30 november 2021.
Jelle heeft te veel financiële risico’s genomen, en de sluiting vanwege de corona
pandemie wordt hem in 2021 alsnog fataal, en op 28 september 2021 wordt hij
door de bevoegde rechtbank te Amsterdam failliet verklaard. De
(faillissements)curator komt erachter dat de aan Daniëlle verkochte laptop in
augustus 2021 door eigenaresse Peggy aan Jelle ter reparatie is aangeboden. De
curator stelt Peggy op de hoogte van het feit dat de laptop zich thans bij
Daniëlle bevindt. Peggy wil de laptop op 5 oktober 2021 bij Daniëlle
revindiceren.
Vraag
Geef gemotiveerd aan wie (al dan niet na een beroep op een bepaling van
derdenbescherming) eigenaar is van de laptop (een roerende zaak, niet-
registergoed).
Peggy wilt de laptop revindiceren op grond van artikel 5:2 BW. Dat kan
als je eigenaar bent (5:1). In beginsel heeft Peggy dus dat recht, behalve
als ze geen eigenaar meer is.
Peggy was de oorspronkelijke eigenaar, dat is gegeven in de casus, maar
de vraag is of ze het nog steeds is. Er is mogelijk derdenbescherming na
de overdracht van Jelle aan Danielle.
De overeenkomst van Jelle en Daniëlle gaat via artikel 3:84 BW en daar zijn 3
vereisten voor:
1. Geldige titel? Ja, het is een koopovereenkomst (7:1 BW)
2. Beschikkingsbevoegd? Nee, want Peggy is de eigenaar (5:1 BW) en Jelle
was houder.
3. Geldige levering? De levering van een roerende zaak gaat via
bezitsverschaffing (art: 3:90 BW). In deze casus is dit goed gegaan.
Artikel 3:90 gaat gepaard met artikel 114 of 115 sub a, b of c. In dit geval
is er sprake van feitelijke overgave, dus artikel 3:114. Die benoem je dus
naast 3:90.
Jelle is houder, daarom 3:90 bezitsverschaffing.
Wat als er geen sprake zou zijn van feitelijke overgave? Dan kom je bij artikel
3:115 BW, dan is een tweezijdige verklaring voldoende.
1. CP levering
2. Brevi manu levering
3. Longa manu levering
Tussenconclusie: Overdracht heeft niet plaatsgevonden want
beschikkingsbevoegdheid ontbreekt. (vereiste 2 van artikel 3:84)
Maar is er derdenbescherming mogelijk voor Danielle? 3:86 BW
De hoofdregel vind je in artikel 3:86 lid 1 voor de derdenbescherming.
,5 vereisten:
1. Beschikkingsonbevoegdheid vervreemder
2. Roerende zaak, niet register goed
3. Geldige levering (let op, 3:90 lid 2 geen derdenbescherming bij een CP-
levering)
4. Anders dan om niet (=geen schenking)
5. Te goeder trouw 3:11, 3:118 lid 3
Toepassing op casus:
1. Ja Jelle is beschikkingsonbevoegd want Peggy is eigenaar
2. Laptop is een roerende zaak (3:3 BW)
3. Ja, via 3:114 bezitsverschaffing
4. Het is in dit geval geen schenking, betaling tegenover levering. Ook al
heeft ze nog niet betaald, de betaling staat wel tegenover de
levering.
5. Volgens 3:118 lid 3 wordt de goede trouw vermoed aanwezig te zijn, er
zijn geen contra-indicaties.
Er is geen sprake van de uitzondering van artikel 3:86 lid 3, want Jelle
was al de houder door reparatieovereenkomst en dit is dus verduistering
en geen diefstal.
Conclusie
Er is sprake van derdenbescherming. Danielle is de eigenaar geworden, Peggy
is geen eigenaar meer en kan niet revindiceren op grond van 5:2.
CASUS 2
Jelle (zie casus 1) heeft op 1 september 2021 een laptop van Ben gekocht en
deze meegenomen naar zijn winkel. De betaling van de koopprijs door Jelle aan
Ben is gepland op uiterlijk 23 september 2021.
Jelle heeft al snel een koper voor de door hem van Ben gekochte laptop
gevonden: Elsa. Elsa betaalt op 12 september 2021 de koopprijs aan Jelle.
Omdat Jelle nog iets moet veranderen aan de laptop, spreken hij en Elsa af dat
de levering van de laptop aan Elsa uiterlijk op 1 oktober 2021 constitutum
possessorium (c.p.) zal plaatsvinden.
Elsa verneemt eind september 2021 dat Jelle op 28 september 2021 failliet is
verklaard door de rechtbank te Amsterdam en meldt zich bij de curator. De
laptop ligt op dat moment in de winkel van Jelle, en de curator bericht Elsa dat
zij niet kan revindiceren en slechts haar concurrente vordering bij hem kan
aanmelden.
Vraag
Wie is na de faillietverklaring (al dan niet na een beroep op een bepaling van
derden-bescherming) eigenaar van de laptop (een roerende zaak, niet-
registergoed)? Bespreek zowel de situatie waarin Jelle vóór 28 september 2021
de laptop c.p. aan Elsa heeft geleverd, als de situatie waarin dat niet is gebeurd.
Was er tussen Ben en Jelle sprake van een geldige overdracht en tussen Jelle en
Elsa?
Er moet los worden gekeken of er sprake was van een geldige overdracht in de
overeenkomst van Ben en Jelle, en in de overeenkomst van Jelle en Elsa.
1. Ben en Jelle overeenkomst:
Geldige titel? Ja, koopovereenkomst (7:1 BW)
Geldige levering? Ja, feitelijke overdracht kan je van uitgaan in deze casus
(3:90 jo. 3:114)
Beschikkingsbevoegdheid? Ja, want Ben was de eigenaar (5:1 BW)
Dus deze overdracht was geldig en Jelle is bij de volgende overeenkomst
beschikkingsbevoegd.
2. Jelle en Elsa overeenkomst:
, -In geval CP-levering VOOR het faillissement plaatsvindt:
Geldige titel? Ja, koopovereenkomst (7:1 BW)
Beschikkingsbevoegd? Ja Jelle was eigenaar door de vorige geldige
overdracht met Ben
Levering geldig? Ja, het betreft een CP-levering (3:90 lid 1 jo. 3:115 sub a)
Dus in dit geval een geldige overdracht, Elsa is eigenaar geworden en kan
dan revindiceren (5:1 jo. 5:2)
In geval CP-levering NA het faillissement plaatsvindt:
Geldige titel? Ja, koopovereenkomst (7:1 BW)
Beschikkingsbevoegdheid? Nee, zie faillissementswet artikel 23 en 35.
Schuldenaar verliest van rechtswege het beheer.
Geldige levering? 35 lid 1 Faillisementswet: CP-levering tweezijdige
verklaring nog niet plaatsgevonden, dus nee.
Dus niet aan eisen voldaan en GEEN geldige overdracht. Is
derdenbescherming dan nog mogelijk?
De derdenbescherming ziet op de beschikkingsonbevoegdheid, in dit
geval is er ook sprake van een stukgelopen levering en hij is niet
beschikkingsbevoegd. Derdenbescherming is dan niet mogelijk.
Elsa is in dit geval geen eigenaar geworden en kan dus niet revindiceren 5:1
jo. 5:2
CASUS 3
Ga uit van de gegevens van casus 2, maar ga er nu vanuit dat Jelle op 26
september 2021 heeft geleverd aan Elsa door op die dag de laptop aan haar mee
te geven. Na de faillietverklaring van Jelle op 28 september 2021 blijkt dat Ben
de desbetreffende laptop begin 2021 heeft gestolen van Fatima. Fatima wil
revindiceren van Jelle of Elsa.
Vraag
Slaagt de revindicatie? Indien de revindicatie niet slaagt, wie is dan eigenaar?
Nu is Ben geen oorspronkelijke eigenaar, maar Fatima was de eigenaar en er
was diefstal. Fatima wilt revindiceren met 5:2. Nu is er dus een vierde partij
bijgekomen. Eerst bekijken we de koopovereenkomst tussen Ben en Jelle en dan
die tussen Jelle en Elsa.
Koopovereenkomst tussen Ben en Jelle:
Geldige titel? Ja, koopovk 7:1
Geldige levering? Ja, 3:90 lid 1 jo. 3:114
Beschikkingsbevoegd? Ben had het gestolen, dus nee.
Tussenconclusie: overdracht is niet geldig.
Derdenbescherming voor Jelle mogelijk?
Hoofdregel 3:86 lid 1:
Vervreemder beschikkingsonbevoegd? Ja, want Ben had het gestolen en
was geen eigenaar
Roerende zaak niet registergoed? Ja, een laptop (3:3 BW)
Geldige levering? 3:90 lid 1 jo. 3:114 Ja, feitelijke overgave
Anders dan om niet? Een koopovereenkomst, dus ja.
Goeder trouw? 3:11 jo. 3:118 lid 3, geen contra-indicaties dus Jelle te
goeder trouw.
Is er sprake van de uitzondering op derdenbescherming van 3:86 lid 3?
Vereisten:
Diefstal? Ja
Revindicatie door bestolene binnen 3 jaar? Ja
Is er dan nog sprake van de uitzondering op de uitzondering? (3:86 lid 3
sub a en b)
, Sub a:
Verkrijger consument? Nee, Jelle is geen consument
Vervreemder ondernemer (gelijksoortige zaken verhandelen)? Ja sprake
van
Vervreemder handelde in normale bedrijfsuitoefening
Bedrijfsruimte moet in een gebouwde onroerende zaak
Dus 3:86 lid 1 was aan voldaan. Lid 3 was aan voldaan (uitzondering) en
sub a (uitzondering op uitzondering) niet. Tussen Ben en Jelle is geen
rechtsgeldige overdracht en geen derdenbescherming. Eigendom blijft bij
Fatima.
Koopovereenkomst tussen Jelle en Elsa:
Geldige titel? Ja, koopovk
Geldige levering? Ja, 3:90 jo. 3:114
Beschikkingsbevoegd? Nee, conclusie in vorige overeenkomst getrokken.
Fatima is nog eigenaar
Dus overdracht is beginsel ongeldig, behalve als er derdenbescherming
voor Elsa is.
Derdenbescherming voor Elsa?
3:86 lid 1 is exact hetzelfde als vorige stap. Jelle was onbevoegd, ging om
roerende zaak, geldige levering 3:90 en 3:114, anders dan om niet, en te
goeder trouw.
3:86 lid 3? Ja, diefstal en ze wilt revindiceren binnen 3 jaar
Sub a? Elsa was consument, Jelle(vervreemder) was ondernemer en
handelde in normale bedrijfsuitoefening en met een bedrijfsruimte in
gebouwde onroerende zaak.
Conclusie: Derdenbescherming dekt de beschikkingsonbevoegdheid en Elsa is
eigenaar geworden, Fatima is het eigendom verloren. Overigens moet in dit
geval Elsa ook op grond van 3:87 Jelle aanwijzen (wegwijzerplicht),
anders slaagt de derdenbescherming alsnog niet.
CASUS 4
De 83-jarige Jet heeft in eigendom een villa met een grote tuin. Gerard de Oude,
de eigenaar van het naastgelegen woonhuis, hoopt al jaren deze tuin te kunnen
kopen.
Uiteindelijk weet hij Jet ertoe te bewegen de tuin aan hem te verkopen nadat hij
haar heeft verteld dat de gemeente voornemens is een deel van de tuin te
onteigenen om daar een weg aan te leggen, welk voornemen overigens in het
geheel niet bestaat. Na die mededeling verkoopt Jet de tuin aan Gerard waartoe
ze op 15 mei 2019 een koopovereenkomst sluiten. Op 20 mei 2019 wordt
vervolgens de notariële akte ingeschreven in de openbare registers.
Korte tijd later komt Gerard met Ben Hovinga, de eigenaar van een
achtergelegen perceel, overeen dat Ben een recht van erfdienstbaarheid
krijgt, inhoudende een vrij uitzicht over de tuin, aldus dat in de tuin nooit hoge
schuttingen en gebouwen worden geplaatst of hoog opschietende bomen
worden geplant. Het recht van erfdienstbaarheid ten laste van het erf dat
Gerard van Jet heeft gekocht en ten behoeve van Ben, als eigenaar van het
daarachter gelegen erf, wordt op 15 juni 2019 gevestigd door inschrijving
van de notariële akte in de openbare registers.
Vanwege zijn nieuwe baan dient Gerard te verhuizen naar de andere kant van
het land. Hij verkoopt daarom zijn woonhuis en de tuin op 30 maart 2021 aan
Marie-Louise van Riemsdijcke. Op 15 april 2021 wordt het verkochte
rechtsgeldig geleverd.
Kort daarna komt Jet te overlijden. Neef Bernard is haar enig erfgenaam. Neef
Bernard ontdekt dat tante Jet door Gerard is bedrogen, en vraagt de rechtbank
Los beneficios de comprar resúmenes en Stuvia estan en línea:
Garantiza la calidad de los comentarios
Compradores de Stuvia evaluaron más de 700.000 resúmenes. Así estas seguro que compras los mejores documentos!
Compra fácil y rápido
Puedes pagar rápidamente y en una vez con iDeal, tarjeta de crédito o con tu crédito de Stuvia. Sin tener que hacerte miembro.
Enfócate en lo más importante
Tus compañeros escriben los resúmenes. Por eso tienes la seguridad que tienes un resumen actual y confiable.
Así llegas a la conclusión rapidamente!
Preguntas frecuentes
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
100% de satisfacción garantizada: ¿Cómo funciona?
Nuestra garantía de satisfacción le asegura que siempre encontrará un documento de estudio a tu medida. Tu rellenas un formulario y nuestro equipo de atención al cliente se encarga del resto.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jb1999. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for $13.03. You're not tied to anything after your purchase.