100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Overheidsfinanciën: kernvragen & theoriën $6.91   Add to cart

Summary

Samenvatting Overheidsfinanciën: kernvragen & theoriën

 27 views  2 purchases
  • Module
  • Institution
  • Book

De kernvragen van studiehandleiding overheidsfinanciën 2022/2023 worden allemaal beantwoord (Hogeschool van Amsterdam, Bestuurskunde, 1e jaar). Daarnaast worden er theorieën en begrippen uit het boek toegelicht. Het is dus een beknopte samenvatting van het boek en de hoorcolleges.

Preview 2 out of 14  pages

  • Yes
  • January 21, 2023
  • 14
  • 2022/2023
  • Summary
avatar-seller
Opleiding Bestuurskunde, 2022/2023



Overheidsfinanciën
Kernvragen & theorieën

Thema 1; economie en overheidsfinanciën

- Wat is economie?
o Economie gaat over de keuzes die mensen maken, gegeven een beperkte hoeveelheid
middelen.
o Markteconomie: de onzichtbare hand zorgt voor optimale verdeling van welvaart (vraag
& aanbod)
o Budgeteconomie: plannen en afspraken zorgen voor een verdeling van welvaart
(collectieve voorzieningen en bij crisis of politieke wensen)

- Wat verstaan we onder overheidsfinanciën?
o Deelgebied van de economie dat zich bezighoudt met de manier waarop de overheid
omgaat met geld.

- Waarom bemoeit de overheid zich met de economie?
o Vanwege marktfalen:
 Collectieve goederen
 Externe effecten
 Monopolies
o Vanwege politieke motieven
 Paternalisme (bemoeigoederen)
 Inkomensongelijkheid
o Vanwege financieel-economische motieven
 Recessie/crisis
 Onevenredig hoge uitvoeringskosten

- Wat zijn de drie functies van overheidsingrijpen?
o Stabilisatie: zorgen voor duurzame ontwikkeling en dempen conjunctuur
o Allocatie: zorgen voor evenwichtige samenstelling van productie/consumptie
o Verdeling: beleid gericht op redelijke inkomensverdeling

- Welke beleidsinstrumenten kan de overheid inzetten?
o Wortel  via uitgaven en inkomsten
o Zweep  via wet- en regelgeving
o Preek  via voorlichting

- Wat is de gewenste omvang van de overheidsbemoeienis?
o Collectieve uitgavenquote = overheidsuitgaven / bbp x 100
 Stijgt door:
 Opbouw verzorgingsstaat
 Meer onderwijsparticipatie
 Meer zorgkosten

,  Achterblijvende economische groei
 Daalt door:
 Hogere arbeidsparticipatie van vrouwen
 Loonmatiging
 Minder hoge uitkeringen
 Bezuinigingen in het onderwijs
 Privatisering
 Minder militaire dreiging
o Collectieve lastenquote = totale lasten / bbp x 100

o Links georiënteerd:
 Keynesiaanse begrotingsvisie (lenen mag)
 Voorkeur grotere rol overheid, minder van de markt
 Meer uitgaven sociale zekerheid en onderwijs
o Rechts georiënteerd:
 Klassieke = liberale begrotingsvisie (lenen mag niet)
 Voorkeur marktwerking = kleinere rol overheid
 Meer uitgaven defensie en justitie



Thema 2; politieke en rationele besluitvorming

- Hoe komen beslissingen over overheidsingrijpen in de economie tot stand?
o Budgetmechanisme; het besluitvormingsproces waarbij wordt vastgesteld welke taken
de overheid uitvoert, wat dat mag kosten en hoe het wordt betaald.
o Prijsmechanisme; proces waarbij vraag en aanbod op elkaar reageren (marktsector)
o Stemprocedures
 Beslissen met eenvoudige meerderheid
 Beslissen met gekwalificeerde meerderheid (bij wijziging grondwet)
 Unanimiteitsregel (soms bij Europese unie)

- Welke partijen spelen een belangrijke rol bij budgetmechanisme?
o Parlement
 Stemt over voorstellen
 Stemmenmaximalisatie = zo veel mogelijk stemmen willen
 Risico; angst voor stemmenverlies, bijziende kiezers
o Minister van Financiën
 Zorgt ervoor dat de totale uitgaven binnen de grenzen blijft
o Ambtenaren
 Voeren het beleid uit
 Politici en ambtenaren zijn afhankelijk van elkaar
 Risico: budgetmaximalisatie = zo veel mogelijk voor eigen doel willen (ambtenaar
van onderwijs wil liever meer geld voor onderwijs dan voor milieu)
o Centraal Plan Bureau
 CPB analyseert verkiezingsprogramma’s
 Partijen zijn dit niet verplicht te doen

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniquehesp. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.91. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67096 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy revision notes and other study material for 14 years now

Start selling

Recently viewed by you


$6.91  2x  sold
  • (0)
  Add to cart