Hoofdstuk 14 Verdelingsvraagstukken - Economie Integraal. Dit hoofdstuk gaat over verdeling van inkomen, de betekenis van lorenzcurve en ginicoefficient, berekening van de arbeidsinkomenquote (aiq), nivellering en denivellering, verschillende soorten overheidsingrijpen (zoals minimumloon), belastin...
Hoofdstuk 14 Verdelingsvraagstukken
14.1 Het meten van de inkomensverdeling
Soorten inkomen
Primair inkomen = de beloning die verdiend wordt als je productiefactoren
ter beschikking stelt
o Bruto-inkomen
o Loon, interest, pacht, winst
Secundair inkomen = primair inkomen – directe belastingen – premier +
inkomensoverdrachten
o Inkomensoverdrachten: bijv. AOW
o Progressieve inkomstenbelasting = hoe hoger het primair inkomen, hoe
hoger het percentage dat aan de fiscus moet worden afgedragen
Tertiair inkomen = secundair inkomen – afgedragen indirecte belastingen +
profijt van door de overheid geleverde of gesubsidieerde goederen en
diensten
De personele inkomensverdeling
Lorenzcurve = personele verdeling
Stappen:
Rangschik alle inkomenontvangers in een land van een laag naar hoog
inkomen
Verdeel de inkomenontvangers in 10 even grote groepen: decielen
o Deciel 1: laagste inkomen
o Deciel 10: hoogste inkomen
Bereken welk deel van het totale inkomen elk deciel ontvangt
o Totaal inkomen steeds anders
Tel de inkomensaandelen van de decielen achtereenvolgens bij elkaar op,
zodat je de gecumuleerde aandelen krijgt
Voorbeeld blz. 51
Hoe ver de Lorenzcurve van de diagonale lijn, des te ongelijker zijn de
inkomens verdeeld
De Ginicoëfficiënt
A
Ginicoëfficiënt=
A+ B
o Gelijk aan 0: inkomens gelijkmatig verdeeld
o Gelijk aan 1: 1 persoon ontvangt het gehele inkomen
o Verder van diagonaal → A groter → Ginicoëfficiënt groter
Andere maatstaven
Ginicoëfficiënt: maatstaf om inkomensverschillen weer te geven
Kijken naar verhouding tussen gemiddelde inkomen in het 1 e en 10e deciel
, Kijken naar verhouding tussen gemiddelde inkomens in onderste en bovenste
kwintiel (groepen van 20%) of kwartielen (groepen van 25%)
Kleine voorbeeld blz. 53
De categoriale verdeling
Categoriale verdeling geeft de verdeling van het inkomen over de
productiefactoren weer
o Alleen beloningen die ondernemingen uitkeren
Beloningen: inkomen uit arbeid & overige inkomen
Arbeidsinkomensquote (aiq) = het totale arbeidsinkomen in ondernemingen
verdiend in een jaar als percentage van de toegevoegde waarde in
ondernemingen in dat jaar
Arbeidsinkomen = looninkomen + inkomen zzp’ers
Voorbeeld blz. 54
looninkomen +toegereknend loon zelfstandigen
aiq = × 100 %
toegevoegde waarde
De vermogensinkomensquote
Spiegelbeeld van aiq
Aiq 80% → vermogensinkomensquote 100 – 80 = 20%
o 20% toegevoegde waarde als vermogensinkomens (pacht, rente, etc.)
Categoriale inkomensverdeling en productiestructuur
AIQ stijgt en winstquote daalt
Dalende winst & winstverwachtingen → minder investeringen
o Minder arbeidsplaatsen
Winsten worden verliezen → failliet → aantal arbeidsplaatsen daalt
Dalende winsten → kredietwaardigheid bedrijven neemt af
o Moeilijker geld lenen → minder investeringen
Geïnvesteerd → arbeidsbesparende investeringen
o Diepte-investeringen = arbeidskrachten vervangen door kapitaal
Ondernemingen verplaatsen productie naar lagelonenlanden
o Goederen goedkoper geproduceerd → winst kan stijgen
14.2 Nivellering en denivellering
Nivellering = afname van de relatieve inkomensverschillen
o Lorenzcurve naar links
Denivelleringen = toename van de relatieve inkomensverschillen
o Lorenzcurve naar rechts
Voorbeeld blz. 58
inkomensaandeel deciel 10
inkomensverdeling=
inkomensaandeel deciel 1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Forcer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
