Filosofie overzicht
1. Filosofie in de oudheid
a. Antieke wijsbegeerte
Thales van Milete (624 v.C.)
o Eerste filosoof
o Wijsheid is de wetenschappelijke verklaring van de natuur
Toont de onwaarheden van zijn tijdgenoten en van de mythe
Homerus en Hesiodus: universum zoekt wil van de Goden
o Universum uit product van de Goden
o In het begin was er enkel chaos en daaruit ontstonden
Goden en daaruit niet-Goden die allemaal deel uitmaken van
de natuur
o Universum is het resultaat van een proces van voortplanting
Thales: realiteit is water en water is geen God
o Het beginsel van dingen zit in de natuur zelf
o Deze waarheid vergaar je via empirische observatie
o “Liefde is zoeken naar het materiële principe van de
realiteit”
Andere filosofen na hem zoeken/ vinden andere verklaringen
Anaximander: onbepaalde stoffelijke massa
Anaximedes: het principe is lucht
Heraclitus (540 v.C.)
o Presocratische filosoof
o Tegen gezond verstand
o ‘Is’ kan worden ( Parmenides)
o Logos, alles is een en een is alles
Alles verandert, maar het principe is de logica van de verandering
Logica is dialectisch (principe van de strijd)
Is overal (achter de realiteit bevindt zich in de oppervlakte)
Kunnen/ willen het niet beseffen, ze slapen
Realiteit is een collectieve droom
o Natuurfilosofie en mythe versterken het idiotisme van de
mens (scheppen ook het figuur van een idioot)
Ze denken iets werkelijks voor ogen te hebben, maar
dat is droom, bedrog, veelweterij
Tijd is niet lineair/ wel cyclisch
Tijd verandert niet, maar wij wel, Logica blijft wel constant
o Wij passen ons constant aan aan de tijd door negatie en
affirmatie
Beiden betekenen het begin van de
filosofie als ideologie- en
cultuurkritiek (=metafysica)
, Parmenides (515 v.C.)
o Presocratische filosoof, radicaler dan Heraclitus
o Tegen gezond verstand
o Wat ‘is’ kan niet worden ( Heraclitus)
Denken en zijn is hetzelfde (en er staat niets tegenover)
Vertekend beeld van de realiteit, realiteit is niet meer dan woorden
Wat is (het zijnde) kan niet veranderen
o De echte realiteit, het zijnde in absolute zelfstandigheid, is
onveranderlijk
o ‘Zijn’ gebruiken we dus verkeerd
Het niets kan je niet denken, dus bestaat niet
o Niet bestaan is onmogelijk
Verkeerd gebruik ‘zijn’ en ‘worden’
o Dat wat gaat worden, is nog niet
o Mythologisch gedicht om de dood van de mythe aan te kondigen
“Luister niet naar me, maar naar mijn woorden, en denk zelf of wat ik zeg klopt”
Scheppen van het figuur van een idioot (= Heraclitus)
o We leven in een schijnrealiteit, maar wat verschijnt, verwijst niet naar een ware
realiteit. Er is niet langs beide kanten ( destructief)
Onmogelijk dat zijnde in tijd en ruimte bestaat
Er is geen “buiten”, we leven onvermijdelijk in een schijnwereld
Schijn-zijn is noodzakelijk
o Toegang tot het reële: de leegte van het bestaan
o Zijn en niets is hetzelfde
Protagoras (481 v.C.)
o De mens is de maat van alle dingen
o We kunnen niet weten of Goden bestaan
o Voor alle stelling is er ten minste een argument voor en een argument tegen
Zwakke argumenten kunnen versterkt worden en omgekeerd
o Geen absolute waarheid
o Ontologisch, religieus en epistemologisch relativisme
o Geen absolute (morele) wetten
Enkel overtuiging over zijn politiek
Gorgias (480 v.C.)
EXAMEN! o Eerste sofist
o 3 nihilistische stellingen tegen parmenides
Het niets bestaat
Wat is, kan niet zijn
Al zou het zijnde bestaan, zou het onkenbaar zijn
Als het zijnde zou worden gekend, zou het niet communiceerbaar zijn
Een boom is geen boom
o We kunnen denken over de realiteit, maar zullen het nooit
vatten
Subjectiviteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelwirtgen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.05. You're not tied to anything after your purchase.