Samenvatting Geowijzer
Planeet aarde (blz. 33-36)
Zonnestelsel
Alle acht planeten, tientallen manen, vele kometen en asteroïden (kleine planeten) die om de zon
draaien vormen samen het zonnestelsel. Een planeet is een grote bol van gas of steen. Planeten zijn
voor hun verlichting en verwarming afhankelijk van de zon. De zon (5500 °C) straalt energie uit die
wij op ong. 150 000 000 km een deel van zien als licht, en een deel voelen als warmte.
Het dichtst bij de zon draaien vier rotsachtige planeten: Mercurius, Venus, Aarde en Mars. De vier
buitenste planeten zijn gasplaneten en bestaan voornamelijk uit waterstof: Jupiter, Saturnus, Uranus
en Neptunus. De aarde is leefbaar omdat hij als enige planeet een atmosfeer heeft.
Opbouw van de atmosfeer
De atmosfeer is de lucht om de aarde. Door de zwaartekracht blijft deze lucht bij de aarde. De
luchtlaag is meer dan 1 000 km dik een heeft een aantal lagen.
Troposfeer Tot 10 km Hier speelt het weer zich af. De lucht bevat 78% stikstof, 21%
zuurstof en 3% andere gassen, waaronder koolstofdioxide. CO2 is
een broeikasgas dat de warmte van de zon vasthoudt in de
atmosfeer. Ook wel het broeikaseffect genoemd. De atmosfeer
beschermt de aarde ook tegen meteorieten omdat de meeste
dan verbranden.
Stratosfeer Tot 20 km Hier vliegen vliegtuigen. De ozonlaag, die hier begint, beschermt
ons tegen gevaarlijke ultraviolette zonnestraling.
Mesosfeer Tot 100 km Hier eindigt de ozonlaag.
Thermosfeer Tot 400 km Hier zweven satellieten.
Exosfeer Vanaf 400 km
Weer
De definitie van het weer is: de toestand van de atmosfeer op een bepaald moment op een bepaalde
plaats. Bij het weer gaat het altijd om de weerelementen temperatuur, neerslag en wind.
Klimaat
Er is een bepaald patroon te herkennen in het weer, dat wordt het klimaat genoemd. Vanaf 1706
worden in Nederland gegevens van het weer verzameld. Als men van minimaal 30 jaar gegevens
heeft is het gemiddelde uit te rekenen. Die gemiddelden bepalen het klimaat.
Dag en nacht en seizoenen
De aarde draait in 24 uur om haar eigen as en in 365,242 dagen om de zon. Omdat dit een onhandig
getal is houden we 365 dagen als standaard en hebben we eens in de 4 jaar een schrikkeljaar met
een extra dag. De baan die de aarde om de zon maakt is ellipsvormig. De aarde staat het dichts bij de
zon in januari en het verst van de zon in juli. In december staat het zuidelijk halfrond naar de zon toe,
daar is het dan zomer omdat de dagen langer zijn dan de nachten en de zonnestralen loodrechter op
het aardoppervlak vallen. In juli staat het noordelijk halfrond naar de zon toe. Seizoenen ontstaan
door de baan die de aarde om de zon draait en de schuine stand van de aardas. Alleen plaatsen op de
evenaar hebben 12 uur zon en 12 uur geen zonlicht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dorithbouman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.83. You're not tied to anything after your purchase.