Summary
samenvatting biologie nectar 4 Havo, hoofdstuk 1 en 2
- Course
- Level
samenvatting van biologie Nectar 4 Havo, 4e editie. Hoofdstuk 1 gedrag en hoofdstuk 2 cellen uitgebreid uitgeschreven
[Show more]
Seller
Follow
cleijger
Reviews received
Content preview
Bio samenvattingen H1 en H2par 1
Elke diersoort heeft zijn eigen taal. Met hun taal beinvloeden dieren het gedrag van hun
soort genoten. Dat is alles wat een mens of dier doet of nalaat. Prikkels (veranderingen)
beinvloeden het gedrag. Gedrag heeft ook sociale functies bij je vrienden bijvoorbeeld. In
nieuwe situaties hebben mensen meestal ritueel gedrag ( dat is gedrag om spanningen te
verminderen/voorkomen). Als je je vriend of vriendin begroet geef je meestal een knuffel,
maar als iemand die je niet kent te dicht bij staat is hij in je persoonlijke ruimte (hoever
iemand mag naderen voordat je je bedreigd voelt). Sommige mensen zien er dominant uit
dan stralen ze signalen uit. Andere zijn juist niet dominant. De rangorde geeft de plaats aan
waar mensen staan. Dominante staan boven aan en ondergeschikte helemaal onderaan. In
een roedel hebben ze altijd een goede communicatie door juiste signalen. Om hun
territorium te verdedigen gebruiken dieren allerlei soorten signalen. Dat kunnen
geluidssignalen zijn of geursignalen. Orang-oetangs zijn overdag voedsel aan het zoeken en
snachts slapen ze in een boom. De mannen verdedigen het territorium van een paar
vierkante kilometers. Signalen zijn belangrijk bij baltsgedrag (dat is gedrag ter voorbereiding
van een paring). Als een andere man in het territorium van de vrouw komt vertonnen de
mannen dreiggedrag (agressieve houding om te laten weten dat zij de baas zijn).
Par 2
Aardhommels leven in kolonies. De koningin is de baas. In het voorjaar wanneer het
ongeveer 12 graden is vliegt zij uit. De reactie op zo’n prikkel heet respons. De verandering
in temperatuur is een uitwendige prikkel ( prikkel komt van buiten het lichaam). In het nest
voed ze de larven op. Als ze groter zijn verlaten de mannen het nest. Zij laten dan
geursporen achter om de vrouwtjes te lokken. Jonge koninginnen komen daar opaf om te
paren. De voortplantingsdwang bij jonge koninginnen ontstaat door geslachtshormonen. Dit
gedrag onstaat door inwendige prikkels. De werkers moeten de weg van en naar hun nest
leren vinden. Dat doen ze meestal met de straling van de zon. Zintuigen vangen deze prikkel
op en de hersenen sturen het gedrag van de werkers. Zodat ze de weg kunnen vinden.
Suikeroplossing is voor hommels van levensbelang. Als het op is gaan ze automatisch
nieuwe zoeken. Een prikkel die altijd hetzelfde gedrag tot gevolg heeft noemen we een
sleutelprikkel. Soms is een sleutelprikkel extreem. Zo’n versterkte sleutelprikkel is een
supernormale prikkel. Niet elke prikkel is een sleutelprikkel. Soms als er iets gebeurt heb je
de motivatie om een bepaald gedrag te gaan vertonen. Soms is een prikkel zo groot dat de
sterkte tot een respons leid ook wel drempelwaarde genoemd. Soms is gedrag aangeboren
dan doe je automatisch iets zonder dat het je is geleerd. Je hebt ook gedrag dat is
aangeleerd, meestal heb je dat geleerd van je ouders.
Par 3
Als een hond bijvoorbeeld is aangereden wilt de hond meestal het liefste vluchten, maar dat
lukt niet door de verwonding. Hij en. De hond zit klem tussen 2 tegengestelde
gedragssymptomen. Aan de ene kant staat de auto die hem aanzet tot vluchtgedrag en aan
de andere kant allemaal onbekende mensen die hem aanzet tot aanvalsgedrag. Dit gedrag
samen heet ook wel conflictgedrag. Als allebei de gedragssymptomen even sterk zijn noem
je dat ambivalent gedrag. De hond kan ook opeens een ander gedrag vertonen zoals zichzelf
likken hij vertoont dan verzorgingsgedrag. Met zulk oversprong gedrag lost hij zijn innerlijke
, conflict op. Conflict gedrag kan ook luiden dat je agressie verricht op iets anders, dat is
omgericht gedrag. Doordat de hond een keer is aangereden vermijd hij drukke wegen. Hij
heeft geleerd dat auto’s gevaar kunnen opleveren. Paulos onderzocht het leergedrag van
honden. Hij leerde wanneer de hond de bel hoorde hij voer kreeg, na een tijdje ging de hond
bij alleen al het horen van het belletje al kwijlen. Hij had beide prikkels met elkaar in
verband gebracht. Deze vorm heet klassiek conditioneren. Omdat dit type leren
‘automatisch’ gebeurt, is dit een vorm van passief leren. Actief leren verandert gedrag. Bijna
elke pup leert snel om zijn behoeft niet in huis te doen. Dat gebeurt door het gewenste
gedrag van een dier te belonen, en het verkeerde te straffen. Dat heet operant
conditioneren.
Par 4
Vroeger stond in dierentuinen het dierenwelzijn niet op de eerste plaats. Dieren raakte
lichamelijk en psychische overbelast en kwam in ongezonde stress. Op basis van onderzoek
naar het gedrag van wilde dieren in hun natuurlijke omgeving zijn dierentuinen
tegenwoordig anders ontworpen. Olifanten krijgen bijvoorbeeld training voor
voetverzorging. Als ze het goed doen worden ze beloont. De oude olifanten kennen de truc
al, en de jonge nemen het meestal dan over, dat heet imitatiegedrag. Dit leergedrag komt
ook voor bij mensen. Biologen bestuderen gedrag door de aparte handelingen of
gedragselementen van het gedrag te beschrijven. De elementen staan niet los, maar volgen
elkaar op in een bepaalde volgorde in een gedragsketen. Samenhangende gedragskettens
vormen gedragssystemen. Een aantal gedragssystemen samen vormt het gedrag.
Gedragswetenschappers werken met ethogram. Met objectieve en nauwkeurige
beschrijvingen. Je hebt ook een protocol daarschrijf je de gedragselementen op die in je
observatie voorkomen. Als je dieren gaat bestuderen is het belangrijk dat je een goed
geformuleerde onderzoeksvraag hebt. Om een vraag te beantwoorden gebruiken ze
protocollen. Bij wetenschappelijk onderzoek varieer je maar 1 factor tegelijk. Als laatst krijg
je een conclusie. Onderzoek bij wilde dieren is moeilijker om antwoord te krijgen op je
onderzoeksvraag, je moet dus ook meer moeite doen. Olifanten spreken ons aan vooral de
intiligentie. Olifanten vertonen inzicht. Ze hebben ook trekjes van mensen weg. We noemen
dat ook wel antropomorfisme. (het subjectief toekennen van menselijke eigenschappen aan
dieren)
Par 5
Het gedrag van een pas geboren, bestaat uit veel bewegingen die niet bewust zijn
uitgevoerd: reflexen. De reflexen zijn aangeboren en niet aangeleerd. Na ongeveer 3
maanden laat de baby meer bewust gedrag zien. Dit gedrag is aangeleerd. Na ongeveer 9
maanden gaan de kinderen kruipen. Al zijn er baby’s die dan al kunnen staan. De coordinatie
die hiervoor nodig is steunt de hersenen. Een kind ontwikkelt zich niet alleen lichamelijk,
maar ook psychisch en sociaal. Na 8 tot 9 maanden ontdekt een kind dat het ‘los’ van de
ouders en omgeving bestaat: het is opeens een kennig. Kinderen vertonen rond hun 2/3 jaar
veel speelgedrag. Later gaan kinderen op een sport en oefenen hun spieren verder. Kleuters
oefenen via hun pel ook sociaal gedrag, ze gebruiken imitatie gedrag, en oefenen in
rolspellen situaties uit het dagelijks leven. In dit spel zij rolpatronen terug te vinden. Ook
taal leren kinderen in kindertijd aan. Om ‘moedertaal niveau’ te bereiken is het nodig om de
taal aan te leren tussen de tweede en tiende jaar. Dit is de gevoelige periode voor taal. Het
leren in de gevoelige periode heet inprenten. Niet alleen kinderen leren door klassiek -,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cleijger. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
69052 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now