Jeugdrecht
Boek: Jeugdrecht begrepen – Lydia Janssen 7 e herziene druk
Samenvatting hoofdstuk 1 t/m 10
Hoofdstuk 1 – Inleiding recht
De 4 rechtsgebieden:
Staatsrecht
Het staatsrecht geeft de basisregels voor de organisatie van de overheid. Het biedt een
beschrijving van de verschillende organen van de overheid, zoals gemeenteraad en
provinciale staten, het schrijft hun onderlinge verhouding, en het geeft regels voor de relatie
tussen burger en overheid.
Bestuursrecht
Het bestuursrecht houdt zich ook met de overheid bezig maar dan met de overheid in ‘actie.’
Het bestuursrecht geeft regels over de bestuurstaak van de overheid. Met bestuurstaak
bedoelen we de ordenende taak van de overheid, bijvoorbeeld: de zorg voor het milieu, het
onderwijs, de jeugdhulp, het verkeer en de sociale zekerheid.
Strafrecht
Het strafrecht beschrijft verboden gedragingen, zoals diefstal of moord. Wie zich toch
schuldig maakt aan zo’n verboden gedraging, kan door de rechter gestraft worden.
Burgerlijk recht
Het burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. Deze
rechtsrelaties kunnen heel verschillend van aard zijn. Het burgerlijk recht bestaat uit drie
onderdelen:
1. Personen- en familierecht (ouderschap, gezag, omgang en echtscheiding)
2. Vermogensrecht (koop, huur en hypotheek)
3. Rechtspersonenrecht (naamloze vennootschap, besloten vennootschap, een stichting
of een vereniging)
Materieel recht en formeel recht
Het materieel recht bevat de rechten en plichten van burgers, het formeel recht geeft het
procesrecht. Zo beschrijft het materieel strafrecht de strafbepalingen, zoals diefstal,
brandstichting, doodslag, aanranding en dergelijke strafbepalingen. Het formeel strafrecht
geeft aan wat er precies gebeurt als er eenmaal een strafbaar feit is gepleegd: de rechten
van de verdachte, de positie van de raadsman, de bevoegdheden van politie en justitie om
de waarheid te achterhalen, de gang van zaken tijdens de rechtszaak.
,Dus.. het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt. Wat
mag en niet mag wordt aangegeven in het materieel recht, wat er gebeurt als het materieel
recht geschonden wort, staat beschreven in het formeel recht.
Hoofdstuk 2 – De ouders van de jeugdige
Juridische moeder
= is de vrouw uit wie het kind geboren is ook als het genetisch materiaal van een ander is
Juridische vader
- die bij de geboorte met de moeder is gehuwd of geregistreerd partnerschap
- die de jeugdige heeft erkend
- van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
- die de jeugdige heeft geadopteerd
Vaderschap ontkennen kan als blijkt dat de echtgenoot van de vrouw niet de biologische
vader is. Dit kan worden aangetoond met bijvoorbeeld een DNA onderzoek.
Overlijdt een man tijdens het huwelijk en brengt de vrouw het kind ter wereld binnen 306
dagen na dit overlijden, dan wordt de overleden man gezien als de juridische vader van het
kind, het kind kan niet meer worden erkend. (ook als de vrouw weer opnieuw zou zijn
getrouwd)
Erkenning:
- Een jeugdige die geen juridische vader heeft kan door een man die minstens 16 jaar
oud is worden erkend.
- Erkenning betekend alleen ouderschap, geen gezag.
Procedure van erkenning: vader moet verklaren dat hij de juridische vader van de jeugdige
wil zijn, hiervan wordt een akte opgemaakt en daarmee is de erkenning een feit.
Een man beslist niet alleen over de erkenning:
Erkenning van een jeugdige tot 16 jaar > moeder toestemming geven
Erkenning jeugdige tussen 12 en 16 jaar > moeder en jeugdige toestemming geven
Erkenning jeugdige 16 jaar of ouder > jeugdige toestemming geven
Erkenning is niet nodig wanneer:
- een man die vanwege te nauwe verwantschap, geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten. De broer, de vader of de zoon van de moeder kan haar kind dus niet
erkennen.
- Een man die nog geen 16 jaar oud is
- Een man die onder curatele staat, tenzij hij toestemming heeft van de kantonrechter
- Als de jeugdige al twee ouders heeft
Duo ouderschap:
, Ook een vrouw kan tweede juridische ouder worden. Automatisch wordt de vrouw
juridische moeder als zij getrouwd is met de moeder waaruit het kind geboren is.
Draagmoederschap
= wil zeggen dat een ‘draagmoeder’ voor een ‘wensmoeder’ een kind ter wereld brengt. De
draagmoeder zal de juridische moeder worden van het kind.
Is de draagmoeder niet getrouwd, dan kan de wensmoeder het kind erkennen. Vervolgens
vraagt zij bij de rechtbank om het gezag naar haar over te geven. Dan zal de wensmoeder
het kind kunnen adopteren na minstens een jaar opvoeden.
Is de draagmoeder getrouwd, dan zijn zij en haar man de juridische ouders en is erkenning
door een wensmoeder niet mogelijk.
Adoptie
Na de rechterlijke uitspraak over de adoptie worden de adoptiefouders de juridische ouders
van de jeugdige. Gelijktijdig worden de juridische banden met de oorspronkelijke ouders
verbroken.
Algemene voorwaarde
Adoptie is alleen mogelijk wanneer dit in het belang is van het kind. Als de eigen ouders hem
niets meer in hun ouderrol te bieden hebben, kan adoptie een oplossing zijn.
Wanneer kan het en wanneer niet?
- Adopteren kan als op het moment van het adoptieverzoek het kind nog geen 18 jaar
oud is
- De jeugdige is 12 jaar of ouder > rechter moet vragen aan het kind hoe hij of zij over
adoptie denkt als er bezwaar is kan het niet
- Het adoptiekind mag geen kleinkind zijn van adoptiefouders
Voorwaarden adoptiefouders:
- Voor adoptiefouders geldt dat zij minstens 18 jaar of ouder moeten zijn.
- Zijn er twee adoptiefouders, dan moet de jeugdige voor de adoptie al minstens één
jaar bij hen thuis wonen en de ouders moeten minstens drie jaar samenwonen.
- Is er één adoptiefouder, dan stelt de wet als eis dat de jeugdige voor de adoptie
minstens drie jaar bij hem thuis is verzorgd en opgevoed.
Adoptie is mogelijk voor iedereen behalve voor mensen die geen huwelijk met elkaar zouden
kunnen sluiten in verband met nauwe verwanten.
Adoptie herroepen: het geadopteerde kind kan vanaf zijn 20e verjaardag tot het moment
dat hij 23 jaar wordt, bij de rechtbank een verzoek indienen om de adoptie te herroepen. Dit
kan alleen wanneer: De herroeping in het kennelijk belang is van het adoptiekind is en de
rechter overtuigd is van de redelijkheid van het verzoek van herroeping.
Gezag
Boek: Jeugdrecht begrepen – Lydia Janssen 7 e herziene druk
Samenvatting hoofdstuk 1 t/m 10
Hoofdstuk 1 – Inleiding recht
De 4 rechtsgebieden:
Staatsrecht
Het staatsrecht geeft de basisregels voor de organisatie van de overheid. Het biedt een
beschrijving van de verschillende organen van de overheid, zoals gemeenteraad en
provinciale staten, het schrijft hun onderlinge verhouding, en het geeft regels voor de relatie
tussen burger en overheid.
Bestuursrecht
Het bestuursrecht houdt zich ook met de overheid bezig maar dan met de overheid in ‘actie.’
Het bestuursrecht geeft regels over de bestuurstaak van de overheid. Met bestuurstaak
bedoelen we de ordenende taak van de overheid, bijvoorbeeld: de zorg voor het milieu, het
onderwijs, de jeugdhulp, het verkeer en de sociale zekerheid.
Strafrecht
Het strafrecht beschrijft verboden gedragingen, zoals diefstal of moord. Wie zich toch
schuldig maakt aan zo’n verboden gedraging, kan door de rechter gestraft worden.
Burgerlijk recht
Het burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. Deze
rechtsrelaties kunnen heel verschillend van aard zijn. Het burgerlijk recht bestaat uit drie
onderdelen:
1. Personen- en familierecht (ouderschap, gezag, omgang en echtscheiding)
2. Vermogensrecht (koop, huur en hypotheek)
3. Rechtspersonenrecht (naamloze vennootschap, besloten vennootschap, een stichting
of een vereniging)
Materieel recht en formeel recht
Het materieel recht bevat de rechten en plichten van burgers, het formeel recht geeft het
procesrecht. Zo beschrijft het materieel strafrecht de strafbepalingen, zoals diefstal,
brandstichting, doodslag, aanranding en dergelijke strafbepalingen. Het formeel strafrecht
geeft aan wat er precies gebeurt als er eenmaal een strafbaar feit is gepleegd: de rechten
van de verdachte, de positie van de raadsman, de bevoegdheden van politie en justitie om
de waarheid te achterhalen, de gang van zaken tijdens de rechtszaak.
,Dus.. het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt. Wat
mag en niet mag wordt aangegeven in het materieel recht, wat er gebeurt als het materieel
recht geschonden wort, staat beschreven in het formeel recht.
Hoofdstuk 2 – De ouders van de jeugdige
Juridische moeder
= is de vrouw uit wie het kind geboren is ook als het genetisch materiaal van een ander is
Juridische vader
- die bij de geboorte met de moeder is gehuwd of geregistreerd partnerschap
- die de jeugdige heeft erkend
- van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
- die de jeugdige heeft geadopteerd
Vaderschap ontkennen kan als blijkt dat de echtgenoot van de vrouw niet de biologische
vader is. Dit kan worden aangetoond met bijvoorbeeld een DNA onderzoek.
Overlijdt een man tijdens het huwelijk en brengt de vrouw het kind ter wereld binnen 306
dagen na dit overlijden, dan wordt de overleden man gezien als de juridische vader van het
kind, het kind kan niet meer worden erkend. (ook als de vrouw weer opnieuw zou zijn
getrouwd)
Erkenning:
- Een jeugdige die geen juridische vader heeft kan door een man die minstens 16 jaar
oud is worden erkend.
- Erkenning betekend alleen ouderschap, geen gezag.
Procedure van erkenning: vader moet verklaren dat hij de juridische vader van de jeugdige
wil zijn, hiervan wordt een akte opgemaakt en daarmee is de erkenning een feit.
Een man beslist niet alleen over de erkenning:
Erkenning van een jeugdige tot 16 jaar > moeder toestemming geven
Erkenning jeugdige tussen 12 en 16 jaar > moeder en jeugdige toestemming geven
Erkenning jeugdige 16 jaar of ouder > jeugdige toestemming geven
Erkenning is niet nodig wanneer:
- een man die vanwege te nauwe verwantschap, geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten. De broer, de vader of de zoon van de moeder kan haar kind dus niet
erkennen.
- Een man die nog geen 16 jaar oud is
- Een man die onder curatele staat, tenzij hij toestemming heeft van de kantonrechter
- Als de jeugdige al twee ouders heeft
Duo ouderschap:
, Ook een vrouw kan tweede juridische ouder worden. Automatisch wordt de vrouw
juridische moeder als zij getrouwd is met de moeder waaruit het kind geboren is.
Draagmoederschap
= wil zeggen dat een ‘draagmoeder’ voor een ‘wensmoeder’ een kind ter wereld brengt. De
draagmoeder zal de juridische moeder worden van het kind.
Is de draagmoeder niet getrouwd, dan kan de wensmoeder het kind erkennen. Vervolgens
vraagt zij bij de rechtbank om het gezag naar haar over te geven. Dan zal de wensmoeder
het kind kunnen adopteren na minstens een jaar opvoeden.
Is de draagmoeder getrouwd, dan zijn zij en haar man de juridische ouders en is erkenning
door een wensmoeder niet mogelijk.
Adoptie
Na de rechterlijke uitspraak over de adoptie worden de adoptiefouders de juridische ouders
van de jeugdige. Gelijktijdig worden de juridische banden met de oorspronkelijke ouders
verbroken.
Algemene voorwaarde
Adoptie is alleen mogelijk wanneer dit in het belang is van het kind. Als de eigen ouders hem
niets meer in hun ouderrol te bieden hebben, kan adoptie een oplossing zijn.
Wanneer kan het en wanneer niet?
- Adopteren kan als op het moment van het adoptieverzoek het kind nog geen 18 jaar
oud is
- De jeugdige is 12 jaar of ouder > rechter moet vragen aan het kind hoe hij of zij over
adoptie denkt als er bezwaar is kan het niet
- Het adoptiekind mag geen kleinkind zijn van adoptiefouders
Voorwaarden adoptiefouders:
- Voor adoptiefouders geldt dat zij minstens 18 jaar of ouder moeten zijn.
- Zijn er twee adoptiefouders, dan moet de jeugdige voor de adoptie al minstens één
jaar bij hen thuis wonen en de ouders moeten minstens drie jaar samenwonen.
- Is er één adoptiefouder, dan stelt de wet als eis dat de jeugdige voor de adoptie
minstens drie jaar bij hem thuis is verzorgd en opgevoed.
Adoptie is mogelijk voor iedereen behalve voor mensen die geen huwelijk met elkaar zouden
kunnen sluiten in verband met nauwe verwanten.
Adoptie herroepen: het geadopteerde kind kan vanaf zijn 20e verjaardag tot het moment
dat hij 23 jaar wordt, bij de rechtbank een verzoek indienen om de adoptie te herroepen. Dit
kan alleen wanneer: De herroeping in het kennelijk belang is van het adoptiekind is en de
rechter overtuigd is van de redelijkheid van het verzoek van herroeping.
Gezag
